Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), kreş ve ebeveynlik hakları için kampanya başlattı. "Çocuklar Kreşe Ebeveynler İşe" kampanyası kapsamında KESK üyeleri, 13 Ekim'de işyerlerine çocukları ile birlikte gidecek.
Kampanya kapsamında ayrıca 11-12 Ekim tarihlerinde işyeri müdürlüklerine kreş hakkı talep eden dilekçeler verilecek, dilekçelere cevap verilmezse hukuki yollarla cevap istenecek.
KESK Genel Sekreteri Emirali Şimşek, kreş ve ebeveyn izninin çalışanların temel haklarından olduğunu hatırlattı, devlet bu konudaki yükümlülüklerini yerine getirmediğinden çalışan anne ve babaların yakınlarından destek ya da ücretli bakıcı ve kreşlerden hizmet almak zorunda kaldığına dikkat çekti. Şimşek, bu durumun pek çok kadının çalışma hayatından kopup evde çocuk bakımına yönelmesine yol açtığını da vurguladı.
Çocukların fiziksel, ruhsal ve zihinsel olarak sağlıklı gelişimi için 0-6 yaş döneminin önemini hatırlatan Şimşek, etkin ve parasız eğitimin tüm çocuklar için erişilebilir olması gerektiğini söyledi.
İki yıl ücretli ebeveyn izni
Kreş ve ebeveyn izni haklarının engellenmesinin Anayasanın 10. ve 49. maddeleri ile uluslararası anlaşma ve sözleşmelere aykırı olduğunu vurgulayan Şimşek, taleplerini şöyle sıraladı:
* Kapatılan kreşler ihtiyaçlar göz önüne alınarak tekrar açılmalı. 0-6 yaş grubu çocuklar için en az 50 çalışanın bulunduğu işyerlerinde bebek bakım üniteleri ve kreşler açılmalıdır.
* 50'den az çalışanın bulunduğu işyerleri için ise çalışma alanına yakın, ortak bebek bakım üniteleri ve kreşler kurulmalı.
* Bu hizmet bütün çalışma alanlarında verilmeli ve kreşlerde yeterli sayıda uzman personel bulundurulmalıdır.
* Doğum izni sürelerinin bitiminden çocuğun ilköğretime başlayacağı süreye kadar geçen sürede ebeveynlerin (anne-baba) altı ay dönüşümlü olarak kullanabilecekleri iki yıl ücretli ebeveyn izin hakkı olmalıdır.
* Ebeveynler izin kullandıkları için sosyal ve özlük halklarında kayba uğramamalı; işyeri ve çalışma koşullarında aleyhte veya rızaları olmadan değişiklik yapılmamalıdır.
* Doğum sonrası, ebeveynlik izni süreci olan iki yıla kadar kadınlar nöbet, vardiya, mesai gibi fazla çalışmaya tabii tutulmamalıdır.
* Yukarıdaki bütün haklar evlat edinme durumları ile evli-bekâr tüm çalışanlar için geçerliğini korumalıdır.
* 657 sayılı kanundaki 4/B ve 4/C'ye göre çalışanlar kadroya alınmalı ve kaldırılıncaya kadar yukarıda sözü edilen bu iyileştirmeler kendilerine yansıtılmalıdır.
Ebeveyn izni nedir?
Belli bir yaşa gelinceye dek çocukların bakımı için anne ve babaya belirli bir süre için verilen izne ebeveyn izni deniyor.
İsveç'te 64, Finlandiya'da 52, Portekiz'de 24, İtalya'da 22, İngiltere'de 18, Yunanistan, İspanya, Fransa ve Türkiye'de 16, Almanya'da 14 hafta doğum izni kullanılıyor.
Ebeveynlik izinleri ise İsveç'te 21, Finlandiya'da 112, Portekiz'de 104, İtalya'da 42, İngiltere ve Yunanistan'da 26, İspanya ve Almanya'da 148, Fransa'da 146 hafta. Türkiye'de ise ebeveynlik izni yok. (BB)