Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) yeni yasama dönemine başlamasıyla birlikte yakında gündeme alınacak olan 11'inci Yargı Paketi çalışmalarında taslak metin tamamlandı. Paketin önümüzdeki günlerde TBMM'ye sunulması bekleniyor.
Pakette daha çok toplumsal güvenliği ilgilendiren suçlarla ilgili ceza artırımlarına yer verilirken, ifade ve cinsiyet özgürlüğüne yönelik engellemeler ile cezaların bulunması da dikkat çekti.
10. Yargı Paketi TBMM Genel Kurulu'ndan geçti
Erişim engeli kolaylaşacak
Anayasa Mahkemesi tarafından basın ve ifade özgürlüklerini ihlal ettiği gerekçesiyle iptal edilen, kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirilmesine ilişkin İnternet Kanunu'nun 'Kişilik haklarının korunması' yan başlıklı 9.maddesi, önümüzdeki günlerde Meclis'e sunulması beklenen 11. Yargı Paketinde yer aldı.
Geçmiş yıllarda, sıklıkla kullanılan kişilik haklarının korunması amacıyla erişim engeli alınması için kişilere Sulh Ceza Hakimliklerine başvuru hakkı tanıyan düzenleme, Anayasa Mahkemesi tarafından 2024 yılında iptal edilmişti.
Suç örgütü kurma cezası arttı
Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçunun dört yıldan sekiz yıla kadar olan hapis cezası beş yıldan on yıla kadar çıkarılacak. Suç işlemek amacıyla kurulmuş olan örgüte üye olanların iki yıldan dört yıla kadar olan hapis cezası ise beş yıla kadar çıkarılacak.
'Yaralama'ya iki yıla kadar hapis
Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır hükmü yeni düzenlemeyle dört aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır olarak değişecek.
LGBTİ+'lar hedefte
11. Yargı Paketi’nin taslağında Türk Ceza Kanunu’nun ‘Hayasızca Hareketler’ başlıklı 225’inci maddesinde değişikliğe gidilecek. Maddeye LGBTİ+'ların hapis cezası almasının önünü açacak şu fıkra eklenecek:
"Doğuştan gelen biyolojik cinsiyete ve genel ahlaka aykırı tutum ve davranışta bulunan ya da bulunmayı alenen teşvik eden, öven veya özendiren kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."
Bu düzenlemenin hayata geçmesi halinde düzenlemeden sadece LGBTİ+ bireyler değil, LGBTİ+ bireylerle ilgili hikâyelere yer veren dijital platformlar da etkilenecek. 225’inci maddeye ayrıca "Aynı cinsiyetteki kişilerin nişan veya evlenme töreni yapmaları halinde bu kişilere, bir yıl altı aydan dört yıla kadar hapis cezası verilir" maddesi de eklenecek. Maddede hali hazırda bulunan 'Alenen cinsel ilişkide bulunan veya teşhircilik yapma' suçunun 6 aydan 1 yıla kadar olan cezası da bir yıldan üç yıla çıkarılacak.
Teklifle cinsiyet değiştirme de zorlaştırılıyor. Cinsiyet değiştirme yaşı 18’den 25’e yükseltiliyor. Ayrıca Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen tam teşekküllü bir eğitim ve araştırma hastanesinin en az üçer ay aralıklarla yapacağı dört değerlendirme sonucunda vereceği resmî sağlık kurulu raporuyla belgelemesi isteniyor.
Yaş arttıkça ceza artıyor
Pakette en öne çıkması beklenen maddelerden biri suça sürüklenen çocuklarla ilgili olacak. Cezai sorumluluk yaş sınırlarının yeniden tanımlanması beklenirken, yaş arttıkça ceza indirim oranının azalması da öngörülüyor. Ağır suçlarda ise caydırıcılığın artırılması, buna karşılık mağdur çocukların korunması hedefleniyor. Mevcut uygulamada 12 yaş altı çocuklar cezalandırılmıyor, 12-15 ve 15-18 yaş aralığındaki çocuklar için ise ceza indirimi uygulanıyor.
Havaya ateş açmak suç
Bilişim ve telefon dolandırıcılığı, sanal bahis/kumar gibi gençleri ve toplumu rahatsız eden suçlara yönelik cezaların da artırılması bekleniyor. Pakette ayrıca toplumsal tehlike yaratan suçlarda da yeni düzenlemeler yer alacak.
Düğün, nişan ve asker uğurlama gibi kutlamalarda havaya kuru sıkı dahil ateş açmanın ayrı bir suç haline getirileceği ve o kapsamda cezalandırılacağı belirtiliyor. Aynı zamanda son dönemde yollarda sık sık görülen ve bazen kamuoyuna da yansıyan trafikte yol kesme gibi eylemler için yeni suç başlığı oluşturulması bekleniyor.
Bankalara keyfi yetki
Teklifte nitelikli hırsızlık, nitelikli dolandırıcılık ya da banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılmasından şüphelenilmesi halinde banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcısına hesabın üç güne kadar askıya alınması yetkisi veriliyor.
(AB)
