Kadir Has Üniversitesi Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması’nın 2013 sonuçlarını paylaştı. Araştırma 2011 yılından itibaren ulaşılan anket sonuçlarıyla karşılaştırmaları da içeriyor.
Araştırmaya göre Türkiye’de muhafazakarlık artıyor. İşsizlik en önemli sorun, hükümetin ekonomi politikaları başarısız olarak görülüyor. Siyasi partiler ve liderlerinin başarısızlık oranları yüksek.
Ankete katılanların yüzde 60,1’i Gezi Parkı protestolarının Türkiye’de siyaset yapılış tarzını değiştirdiğini düşünürken yüzde 52,8’i hükümetin bu dönemde izlediği politikaları başarısız buluyor.
Bin kişiye soruldu
Araştırma sonuçları Siyasi Görüş ve Etnik Tanımlama, Türkiye ve Sorunları, Ekonomi, Terör, Kürt Sorununa Yaklaşım, Hükümet/Muhalefet Değerlendirmesi, Kurum Değerlendirmeleri, Yargı Sistemi-Anayasa, Dış Politika, Gezi Olayları, Medya ve Demokrasi, Toplumsal İlişkiler / Türkiye’de Yaşam adlı 12 başlık altında açıklandı.
Araştırma, 26 Aralık 2013 ile 13 Ocak 2014 tarihleri arasında, Türkiye nüfusunun genel temsiliyetine sahip 26 kent merkezinde ikamet eden, 18 yaş ve üzeri bin kişi ile yüz yüze gerçekleştirilen ve politika, ekonomik gelişmeler, Türkiye ve uluslararası gündem alanlarında sorular içeren anket ile gerçekleştirildi. Anketin güven düzeyi yüzde 95, hata payı ± 3 olarak gerçekleşti.
Araştırmadan satır başları şöyle:
Muhafazakarlık artıyor
Ankete katılanların yüzde 39,2’si Kendinizi siyasi açıdan nasıl tanımlarsınız?” sorusunu ‘Muhafazakar’ olarak yanıtlıyor. Bu oran 2011’de 33,2; 2012’de ise yüzde 37,3’tü. Muhafazakarlığı “Cumhuriyetçi-Kemalist”, “Milliyetçi” tanımları takip ediyor. “Sosyal demokrat”, “Sosyalist” ve “ulusalcı” tanımlarında da düşüş var.
Yolsuzluk listeye girdi
Türkiye’nin en önemli sorunu olarak geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi yüzde 29,3 oranla “işsizlik” görülüyor. Bu yıl ilk kez seçenek olarak cevaplara dahil edilen “yolsuzluk”, yüzde 14,2 ile üçüncü sırada çıkarken geçtiğimiz iki sen yüzde 20’lik oranlarda yer alan terör cevabı yüzde 4,7’ye geriledi.
Ekonomi sıkıntıda
Hükümetin ekonomi politikalarını başarısız bulma oranı arttı. Ankete katılanların yüzde 33,5’i hükümetin ekonomi politikalarını başarılı bulurken, yüzde 48,1’i başarısız buldu. “Kendimi / ailemi geçindiremedim” diyenlerin oranı yüzde 33,7’ye yükseldi.
Askeri yöntemin yerini siyasi yöntemler aldı
“Türkiye’deki terör sorununu çözmede en etkili yöntem nedir?” sorusuna ankete katılanların yüzde 40,1’i siyasi yöntemler yanıtını verdi. Bu soruya geçtiğimiz yıl “askeri yöntemler” yanıtı verenlerin oranı yüzde 50,1 iken bu sene yüzde 44,2’ye düştü.
Kürt sorunu
Hükümetin Kürt sorunu konusundaki politikalarını ve yaklaşımlarını başarılı bulma oranı geçtiğimiz yıldan bu yana artmışsa da başarısız görenlerin oranı yüzde 49,4’ü buluyor.
Partiler başarısız görülüyor
AKP, CHP, MHP ve BDP ile genel başkanları başarısızlık oranları başarı oranlarından yüksek görünmeye devam ediyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi’ni başarılı bulma oranı yüzde 38,9’dan yüzde 35,8’e düşerken, geçen sene yüzde 37,8 olan başarısız seçeneği, bu yıl yüzde 46,4’e yükseldi. Recep Tayyip Erdoğan’ı başarılı bulma oranı da yüzde 42,4’den 38,7’e indi. Erdoğan’ı başarısız bulanların oranı ise yüzde 35,9’dan yüzde 46.8’e yükseldi.
CHP ve Kemal Kılıçdaroğlu’nda dair başarı ve başarısızlık oranlarında artış oldu, başarısızlık oranları daha yüksek görülüyor. MHP’yi ve Devlet Bahçeli’yi başarısız görenlerin oranı arttı. BDP’yi ve Gülten Kışanak ile Selahattin Demirtaş’ı başarılı bulanların oranında artış var.
Yargıya güven azalıyor
Ankete katılanların yüzde 54,9’u ordunun siyasetteki gücü ve etkisinin azaldığını söyledi. En az güvenilen kurum medya iken onu siyasi partiler ve YÖK/ÖSYM izliyor. Yargıya olan güven azalmaya devam ediyor. Ankete katılanların yüzde 59,7’si yargının bağımsız olmadığını düşünüyor, yargının siyasallaştığını düşünenlerin oranı artıyor.
Parlamenter demokrasi
“Olası bir Anayasa değişikliğinde ülkenin yönetim tarzının nasıl olması gerektiğini düşünüyorsunuz?” sorusunun yüzde 76,7 ile en çok istenen yanıtı “Parlamenter Demokrasi” Başkanlık Sistemi’ni seçenlerin oranı ise yüzde 14,4’te kaldı.
Gezi siyasetin tarzını değiştirdi
Ankete katılanların yüzde 60,1’i Gezi Parkı protestolarının Türkiye’de siyaset yapılış tarzını değiştirdiğini düşünürken yüzde 52,8’i hükümetin bu dönemde izlediği politikaları başarısız buluyor.
Verilen cevapların yüzde 30,2’si Gezi olaylarının nedenlerini “Hükümet politikalarına tepki” olarak cevaplıyor. Bunu yüzde 29,8 ile Uluslararası güçlerin kışkırtması, yüzde 21,8 ile Temel hak ve özgürlük talepleri cevapları izliyor.
Gündem televizyondan takip ediliyor
Ankete katılanların yüzde 88,4’ü gelişmeleri televizyondan takip ediyor. Gezi olaylarında medyanın tutumunu başarısız bulanların oranı yüzde 47,4 iken, yüzde 30,3 medyayı “ne başarılı ne başarısız” buluyor. “2013 yazında yaşanan olaylar medyaya bakış açınızı değiştirdi mi?” sorusunda en yüksek cevap “Zaten güvenmiyordum, bir değişiklik olmadı” şeklinde.
Mutluluk oranı yüksek
“Türkiye’de yaşamaktan mutluyum” diyenlerin oranı yüzde 65’ten yüzde 67,2’ye yükselirken, “mutsuzum” diyenlerin oranı da yüzde 14,7’den yüzde16’ya yükseliyor. (BK)
* Araştırmanın tamamı için tıklayın.