Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) öncülüğünde İnşaat Mühendisleri Odası'nın (İMO) yürütücülüğünde "TMMOB Depreme Duyarlılık Yürüyüşü"nün dördüncüsü bu yıl İzmit'te gerçekleştirilecek.
17 Ağustos 1999'da Gölcük merkezli, 7, 5 büyüklüğündeki Marmara Depremi'nde resmi rakamlara göre, 17 bin 480 kişi öldü, 23 bin 781 kişi yaralandı. Resmi olmayan rakamlara göre ise 50 bin kişi hayatını kaybetti.
"Yapılanlar incir çekirdeğini doldurmaz"
bianet'e konuşan İMO Başkanı Serdar Harp, "Çabuk unutan bir toplumuz, her afetten sonra eksiklikleri tekrarlıyoruz ama yetkilileri duyarlı hale getiremedik. Sesimizi duyan var mı? demek için unutmamak ve unutturmamak için bu yürüyüşü yapıyoruz" dedi
Harp, Marmara Depremi'nde sonra Türkiye'nin depreme karşı eksiklikleri olduğunu, bunun en kısa zamanda giderilmezse büyük can kayıplarına yol açacağı konusunda herkesin hem fikir olduğunu ancak bu süre zarfında önemli bir aşama kaydedilmediğini belirtti.
"Depremden sonra herkes Türkiye'de binaların dayanıksız olduğunda mutabıktı. Ancak o günden itibaren adım atılmaya başlansa da bu incir çekirdeğini doldurmadı."
"Binaların yüzde 67'si kaçak"
Harp, mevzuatta değişiklik yapılmadığı gibi kamu binaları dahil konutlarda onarım ya da yıkıma gidilmediğini belirtti.
"İmar ve ihale yasası ile ilgili yeni düzenlemeler yapılmadı. En başta da kamu yapıları olmak üzere yapı denetimi yapılmadı. Nüfusun yoğun olduğu öğrenci yurtları, cezaevleri, hastanelerin sadece yüzde birinde yıkım ya da onarım yapıldı. Sadece okullarda bu yüzde 10'u buldu. Depreme dayanıksız özel konutlar olduğu gibi duruyor."
Türkiye'de hala yapı envanteri çıkarılamadığı için ne kadar konut olduğunun bilinmediğini söyleyen Harp, yüzde 67'si kaçak olan konutların hepsinin risk altında olduğunu söyledi.
"Kimi araştırmalar konut sayısını 13 milyon, kimileri 16 milyon gösteriyor. Hangisi doğru bilmiyoruz. Bilim insanlarının yaptığı araştırmaya göre, konutların yüzde 40'ı yıkım ve zarar görecek."
"TOKi ve Kiptaş binaları depreme dayanıklı mı?"
Harp, bir başka noktaya daha dikkat çekerek Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ve İstanbul Konut İmar Plan Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin (KİPTAŞ) binalarının denetim dışında yapıldığını bu yüzden depreme ne kadar dayanıklı olduklarının "muamma" olduğunu söyledi.
Türkiye'nin depreme dayanıklı hale gelmesi için 30 milyar dolara ihtiyaç duyduğunu, ancak 7,3'lük Marmara Depremi'nde önlem alınmazsa 100 milyar dolarlık zarara uğrayacağını söyleyen Harp, "Eğer her yıl bir milyar dolar depreme ayrılsaydı, şimdiye 12 milyar dolarla büyük bir aşama kaydedilir, yarısı karşılanırdı" dedi.
"TMMOB Depreme Duyarlılık Yürüyüşü", 16 Ağustos'ta saat 21:30'da İzmit Merkez Bankası önünden Demokrasi Parkı'na doğru yapılacak. 17 Ağustos'ta Marmara Depremi'nin olduğu saat 03:02'de Anıt Park'ta depremzedelerle anma yapılacak. (NV)