‘1.75 Dünyamız varmış gibi tüketiyoruz’

Fotoğraf: Rize İkizdere'de madene karşı mücadele eden kadınlar. Eren Dağıstanlı / Twitter

Dünyanın bize sunduğu bir yıllık doğal kaynakları tükettiğimiz gün olarak bilinen Küresel Limit Aşım Günü, bu yıl 28 Temmuz olarak belirlendi.

Dünya üzerindeki yenilenebilir kaynaklar ile insanların bu kaynaklara yönelik talebini değerlendiren araştırmalar yürüten Küresel Ayak İzi Ağı’nın (Global Footprint Network) verileri, dünyamızın bize sunduğu 1 yıllık doğal kaynakları, bu yıl, 28 Temmuz itibariyle tükettiğimizi gösterdi. Bu tarih, 2021 yılındaki tarihin bir gün öncesi.

Bugünden itibaren, dünyanın yıl içinde yenilenebilme kapasitesinden fazlasını tüketmeye başlayacağız. Başka bir deyişle geleceğimize borçlanacağız.

Pasinli: "İklim krizi hızlı ve kararlı adımlar gerektiriyor"

Küresel Limit Aşım Günü, hesaplanmaya başlandığı 1970’lerden bu yana sadece 2020 yılında, pandemi kısıtlamalarının etkisiyle üç

hafta ileri kaymıştı.

Ne var ki bu değişiklik kısa ömürlü oldu. Pandeminin ardından, iklim krizinin neden olduğu aşırı hava olayları ve Ukrayna-Rusya savaşı ile gelen kriz koşulları da doğal kaynakların geleceğimiz için ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösterdi.

Son dönemde yaşanan bu krizlerin ardından toplumsal ve ekonomik iyileşme ancak ekolojik kaynakların verimli kullanımıyla mümkün. Oysa insanlık olarak ekosistemlerin yenileyebileceğinden %75 daha fazla doğal kaynak kullanıyor ve “1.75 Dünyamız” varmış gibi tüketiyoruz.

WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) Genel Müdürü Aslı Pasinli konuyla ilgili şu görüşlere yer verdi:

“Ülkemizde bir yandan kuraklık, öte yandan sellerle yoğun bir şekilde hissetmeye başladığımız iklim krizi, yetkililerin hızlı ve kararlı adımlar atmasını gerektiriyor. Enerji üretiminin üçte ikisinin fosil yakıtlardan sağlandığı dikkate alındığında, enerji sektörünün karbonsuzlaştırılmasıyla sağlanacak kazanımlar hem kaynak kullanımı hem de sera gazı emisyonlarının azaltımı açısından hayati önem taşıyor. Bu noktada ülkemiz adına atılacak en etkili adımların başında elektrik üretiminde kömür başta olmak üzere fosil yakıtların terk edilerek yenilenebilir, temiz ve adil alternatiflere geçiş yer alıyor.”

Kaynaklarımızı daha etkili kullanmak ancak #BirlikteMümkün

Yarım yüzyılı aşkın süredir dünyanın limitini aşarak tüketiyoruz. Bu da küresel çapta biyolojik çeşitlik kaybına, atmosferde sera gazı artışına, gıda ve enerji krizlerine neden olurken sıcak hava dalgaları, kuraklık, aşırı hava olaylarının etkisiyle büyük orman yangınları, seller gibi afetlerle daha sık karşı karşıya kalıyoruz.

Hâlbuki gidişatı tersine çevirmek mümkün olmakla kalmayıp karar vericilerin işini kolaylaştıracak ekonomik faydalar da sunuyor. Küçük değişikliklerle Limit Aşım tarihini öteleyebiliriz.

Küresel Ayak İzi Ağı hesaplamalarına göre alınabilecek en etkili önlemlerden biri otomobil kullanımını azaltmak. Otomobil kullanımı kaynaklı karbon ayak izi %50 azaltılıp, bu mesafenin üçte biri toplu taşıma, kalanı da yürüyerek veya bisikletle kat edilirse Dünya Limit Aşım Günü 13 gün ötelenebilir.

Savaş ve kriz koşullarının da etkisiyle gıda krizinin ortasındayız. Tüm dünyada gıda israfı yarı yarıya azaltılırsa Limit Aşım Günü 13 gün daha ileri kaydırılabilir.

Aşırı sıcaklıklar ve buna bağlı artan orman yangınlarıyla mücadele ettiğimiz bu dönemde kaybettiğimiz ormanları geri kazanarak da bu gidişatı yavaşlatabiliriz. Tüm dünyada 350 milyon hektar orman alanı geri kazanılırsa bu tarihi 8 gün erteleyebiliriz.  Bu da geri kazanılacak her 45 milyon hektar orman alanı ile, Limit Aşım tarihinin bir gün ötelenebileceği anlamına geliyor.

(EMK)