Yə tχəλ a ċəċa a.Ša ɣa-la.na.w.mə.t za bza a.wádya-ba, za λamsá dəwa.wt.
Dunay ɣa t°axə´-bza ɣa a.ċʼanə za tə´t Tevfik Esenç 08.10.1992 gə´ dəwa.qʼa. Wana´ ɣafa t°axə´-bza a.bayna.wə.qʼa. A ċəċa.n Türkiye gə´ yə tχəλ a.mə.məs˙a.fa.n, a.mə.ša ɣa-la.fa.n, a.mə.tχə.fa.n.
08.10.1992 λáqʼala; š´ə.nanaw-warad, š´ə.mas˙a, š´ə.warada, š´ə.wadya.qʼa.n yə c°aɣ̅ °ə. Dunay ɣa´w.bza “na´-bza ɣa´ məṡ°a” txa´ž´ š´əx!
“yə´zaqʼala a t°axə´-bza a č´aqʼa´” a. qʼa´. qʼa´ Tevfik Esenç ala a č´aqʼa´...
Бызшəак аныӡлак, жəларык ҧсуеит!
Абызшəақəа рзинтə ҭагылазаашьа азгəаҭареи, аҭҵаареи хықəкыс иҟаҵаны, ахеидкыла рлахəылацəа раҳасабала; Османтəи аимпериахь ихдырҵəаз зымшала збызшəа зцəыӡыз аубых жəлар рбызшəала, "жəларбжьаратəи ахытəы бызшəа амш" ҳаҧылар ҳтахуп 2020 ашықəс азы.
Аубых бызшəахь еиҭагоу ари аҩымҭа, иахьа Ҭырқəтəыла инхо аӡəгьы дзаҧхьаӡом, иагьырзелкааӡом иара зҩызгьы знапы аҵазҩызгьы, избанзар аубых бызшəа здыруа аҵыхəтəантəи аубых Ҭевфиқь Есенч 1992ш.
жьҭаара 8 рзы идунеи аниҧсах аубых бызшəа анешəеиқəаҵəа иныҵахəашеит. Алакəқəеи,ашəақəеи, агарашəақəеи инарыцны ҳбызшəақəа руак ҳцəыӡит атəым дгьылаҿы...
Ҭырқəтəыла еиуеиҧшым абызшəақəа аус рыдызуло, ахатəы бызшəа -ан лбызшəа ҳаҭыр ақəызҵо, иахаҵгыло, азҿлымҳара аазырҧшуа ахеидкылақəа ыҟоуп. Ҳара иахьа UNESCO абзоурала 1999ш. абҵарамза 17 азы ирыдыркылеит "Жəларбжьаратəи ахатəы бызшəа амш" ҳара уи азгəаҳҭоит жəабран 21 азы.
Ҿыц уи иалалараны иҟоу алахəылацəа рыбзоурала ҳамҽхак еиҳагьы иҳарҭбаарц ҳтахуп. Аҳəара ҟаҳҵоит зегь шəахь; абызшəақəа рҭагылазаашьа аҧынгылақəа ицəырырго апроблемақəа рыӡбаразы иааиҧмырҟьакəа аус шəыуларц.
Аҵк ду змоу ари амш ҳанаҧыло иӡыз, ма ашəарҭа иҭагылоу абызшəақəа реиқəырхара, ауааҧсыра зегьы рзы ҳаҭыр ду шамоу, ишдоуҳатə хҭысу азгəаҳҭарц ҳтахуп. Абызшəақəа зегь ҧынгылак рымамкəа, ҧырхага рмоууа аҭагылазаашьа рымазароуп. Ауаҩы ихатəы бызшəала игəы ишаҭаху аҧсабара дықəынхароуп иара ибызшəа еиҧшь, егьырҭ абызшəақəагь рыизинқəа азхаҵаны.
Ҳхатəы бызшəақəа реиқəырҳареи, реизҳареи хықəкыс измоу аидгылара иалахəу зегьы ааҧхьара шəаҳҭоит аус еицыуразы. Жəабран мза 21 аҽны "ахатəы бызшəа амш" иазку аус мҩаҧгатəқəа ҳадгылап ҳҽалаҳархəып.
Иныҳəазааит Адунеи Абызшəқəа рымш "Ахатəы бызшəа амш "!
Agos Ermenice Ek, Aramyan Okulundan Yetişenler Derneği, Arap Alevi Gençlik Meclisleri, Aras Yayıncılık, Avesta Yayınevi, Avlaremoz Platformu, Bianet, Ehliddar, El Amaneser, Gazete Sabro, Gor Hemşin Kültür Dil Tarih Dergisi, Gürcü Dil Merkezi, Gürcü Haber Portalı, Gürcü Kültür Merkezi, Hemşin Kültürünü Araştırma ve Yaşatma Derneği, Heyamola Yayınevi, İsmail Beşikci Vakfı, İstanbul Arap Alevi Meclisi, İstanbul Kafkas Kültür Derneği, İstos Yayınevi, Jıneps Gazetesi, Kafkas Dernekleri Federasyonu, Kürt Araştırmaları Derneği, Laz Kültür Derneği, Medya Kitabevi, Mezopotamya Dil ve Kültür Araştırma Derneği, Mızağe Dergi, Nor Zartonk, Ogni Dergisi, Peywend Yayınları, RUMVADER, Sefarad Kültürü Araştırma Merkezi, Şamil Eğitim ve Kültür Vakfı, Süryani Dernekleri Federasyonu, Türkiye Kültürleri Araştırma Grubu, Uncire Dergisi, Vejiyaişê Tiji (Tij Yayıncılık), Weşanxaneyê Vateyî (Vate Yayınevi), Yaşam Bellek Özgürlük Derneği, 1864 Hafıza Merkezi. (KGS/APA)
* Abazacaya (Apsua – Aşua Lehçesi) çeviren: Kucba Ataman Oğuz
** Dil Hakları İzleme Belgeleme ve Raporlama Ağı (DHİBRA) [email protected]
