"Zorunlu Askerlik Kalkmıyor, Çünkü Rant Var"

Vicdani Ret Derneği Eş Başkanı Gökhan Soysal’la gündemdeki bedelli askerlik yasasından yola çıkarak zorunlu askerlik uygulamasını konuştuk.

Bundan 3 ay önce bedelli askerliğin gündemde olmadığını, “terörle mücadele” devam ederken bedelli askerliğin söz konusu dahi olmadığının ifade edildiğini hatırlatan Soysal, söz konusu uygulamanın gündeme gelmesinin iki nedeni olduğu görüşünde: Seçimler ve ekonomi.

Siyasi iktidarın seçim yaklaştıkça oy için bedelli askerlik düzenlemesini gündeme getirdiğini ifade eden Soysal, “Sürekli vatanseverlik, milliyetçilik ile yönlendirdikleri insanlara şimdi ‘Vatan hizmetini parayla da yapabilirsin’ diyorlar” dedi.

TIKLAYIN - AKP Sözcüsünden Başbakan'a Bedelli Askerlik Yalanlaması

21 gün zorunlu temel askerlik eğitimi

15 bin TL bedel ödeyerek bedelli askerlik yasasından yararlanmak isteyenlerin önce 25 gün, sonra 28 gün, son olarak da Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 21 gün temel askerlik eğitimi alacağı açıklanmıştı.

Soysal, iktidarın temel askerlik eğitimi konusunda direnmesinin nedeninin, özellikle OHAL döneminde oluşturulan milliyetçi, militarist dalga nedeniyle kendisine yönelecek olası tepkilerden kaçınmak olduğu görüşünde:

“Kendi koalisyon ortağı oldukları MHP dahi 21 günlük askerliği gereksiz görürken, AKP'nin bunu çekmekten imtina etmesinin tek açıklamasının bu olduğunu düşünüyorum.”

Muhalefetin yaklaşımı

Peki, ya muhalefet partilerinin bedelli askerlik yasasına yaklaşımı?

“Siyasi partilerin tepkisizliğini de oy alma çabası olarak değerlendiriyorum.

“Siyasiler genellikle maalesef insanların ceplerinden ne alabileceklerine bakıyor. Ceplerinden alamadıklarının da oylarına bakıyorlar. Kişilerin ne düşündüklerine önem vermiyorlar.

“HDP'nin vicdani ret hakkının tanınması gerektiğine ilişkin açıklamaları vardı. HDP'den zaman zaman kişilerin sadece cebine değil, kendi kanaatlerine de bakan bir vurgu yapılıyor.

Zorunlu askerlik ve rant

Soysal’a AKP Grup Başkanvekili Bülent Turan’ın “3-4 yıldan beri, standart askerimiz operasyona gitmiyor. Er gitmiyor. Bir anlamda profesyonel askerliğe geçiş yapıldı, kısmen de olsa…” açıklamasından yola çıkarak, madem “profesyonel askerliğe” askerliğe geçiş yapıldı, zorunlu askerlik uygulamasının neden hala sürdürüldüğünü soruyoruz.

Soysal, zorunlu askerliği kaldırmamalarının temel nedeninin ekonomik gerekçeler olduğu görüşünde.

Peki, bir zorunlu askerin devlete bir aylık maliyeti 2.500 TL iken, ekonomik gerekçelerle zorunlu askerlik uygulamasını sürdürmek neden?

TIKLAYIN - Askerlik Piyasası

Soysal, zorunlu askerlik ekonomisini inşaat sektörü ekonomisine benzetiyor:

“Devletin yaptığı bu gibi harcamalarda rant söz konusu. Muhtemelen kendilerine yakın gördükleri şirketlere verdikleri ihaleler nedeniyle bu paranın boşa gitmediğini düşünüyorlar. Orada harcanan paralar aslında zorunlu askerliğin rant sistemi.

“Vatandaşın vergilerinden aldıkları paraları yandaş şirketlere aktarıyorlar. Bunun başka bir açıklaması yok.”

“Her Türk asker doğar” vs “Askere gitmeyen 5,5 milyon”

TIKLAYIN - Askerlik Çağında “Birikmiş” 5.5 Milyon

Soysal, “Her Türk asker doğar”, “Asker milletiz” gibi klişeleşmiş söylemlere rağmen askerlik yaşına gelmiş 5,5 milyon kişinin neden askere gitmediğini ise şu sözlerle değerlendiriyor:

“Geçmişte yapılan bir anket vardı. Ankete katılanların yüzde 70-80'i savaşın sürmesi gerektiğini söylerken, sadece yüzde 20'si kendi çocuğunu askere göndermeye sıcak bakıyor. Böylesi bir ikiyüzlülüğün olduğu durum var.

“Bu birikmeye bakınca halkın da çok fazla askere gitmek konusunda niyetli olmadığını söyleyebiliriz.”

TIKLAYIN - Erdoğan’dan Bedelli Açıklaması: "Bu Millet Asker Bir Millettir"

Vicdani ret ve toplumsal baskı

Peki, toplumda askerlik bu kadar büyük bir sorun halini almışken, neden vicdani ret yaygın değil?

“Pompalanan milliyetçi, militarist politikaların sonucu. İnsanların toplumsal baskıdan çekinerek vicdani retçi olmalarının önüne geçiliyor.

“Öte yandan vicdani ret, ‘Askere gitmek istemeyen gitmesin’ demek değil. Vicdani ret, zorunlu askerliğe karşı olanların askere gitmemesi demek. Kişinin ekonomik durumuna bakılmıyor. Kişi zorunlu askerliğe karşı mı değil mi, buna bakılıyor.”

“Zorunlu askerliğe ne 1 dakika, ne 1 kuruş”

Soysal’a son olarak “Zorunlu askerliğe ne 1 dakika, ne 1 kuruş” açıklamalarını soruyoruz:

“Bundan önce son çıkan bedelli askerlik uygulamasında kişilere temel askerlik eğitimi yaptırılmıyordu. Biz o zaman bir saniyemizi de bir kuruşumuzu da vermeyeceğimizi vurgulamıştık.

“Şimdi hem 21 gün askerlik yaptırıyorlar hem para alıyorlar. Biz o açıklamamızın her zaman arkasındayız.”

TIKLAYIN - Vicdani Ret Derneği: Zorunlu Askerliğe Ne 1 Saniye, Ne 1 Kuruş

(EKN)

* Görsel: Flickr