Başbakan Binali Yıldırım, dün İstanbul’daki bir iftar programında yaptığı konuşmada, Türkiye’de askerlik çağında “birikmiş” 5 buçuk milyon kişi olduğunu açıkladı. Bunların içinde 570 bin yoklama kaçağı, 57 bin bakaya, 5772 firari olduğunu belirten Yıldırım, halen yoklamaya tabî kişi sayısının ise 585 bin olduğunu söyledi.
Yıldırım’ın açıkladığı verilerle 2013 kasım ayında dönemin savunma bakanı İsmet Yılmaz’ın açıkladığı veriler karşılaştırıldığında, yoklama kaçağı ve bakaya sayısında normal bir artış olduğu görülüyor. Yılmaz o zaman, 520 bin yoklama kaçağı ve 70 bin bakaya olduğunu söylemişti. Dört buçuk yılda bu iki gruptaki insanların sayısı nüfus artışına az çok paralel olarak 590 binden 627 bine yükselmiş durumda.
1998 yılında askerlik çağında olup mazeret belirtmeksizin askerlik hizmetini yerine getirmeyen kişi sayısı, Genelkurmay Başkanlığı Genel Sekreterliği verilerine göre 226 bini yurtdışında yaşayanlar olmak üzere toplam 426 bindi. (Kaynak: 21 Aralık 1998 tarihli Hürriyet)
Tecilli sayısında büyük artış
Yılmaz ve Yıldırım’ın açıkladığı veriler arasında asıl büyük fark ise üçüncü grupta, yani çeşitli nedenlerle tecilli olanlarda ortaya çıkıyor. Yılmaz, Kasım 2013’de tecilli sayısını 2 milyon 140 bin olarak açıklamıştı. Yıldırım bu grupta olanların sayısını dün 4 milyon 815 bin olarak açıklarken, bunların 1 milyon 885 bininin öğrencilik nedeniyle, 2 milyon 930 bininin ise farklı nedenlerle tecilli olduğunu belirtti.
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) verilerine göre 2016-2017 itibarıyla Türkiye’de 7 milyon 198 bin kişi üniversite öğrencisi konumunda. 18 yaşından büyük erkek öğrencileri kapsayan “öğrenim nedeniyle tecilli” öğrenci sayısı, bu veri temel alındığında normal görünüyor.
Sonuç olarak, Yıldlrım’ın sözünü ettiği 5.5 milyonluk “birikmiş” kitlenin yaklaşık yüzde 12’sini kaçaklar, yaklaşık yüzde 34’ünü ise öğrenim nedeniyle tecilliler oluşturuyor. Açıklanmaya muhtaç bölüm ise, farklı nedenlerle tecilli yaklaşık 3 milyonluk kitle.
“Yoklama kaçağı” ya da “bakaya” olmak
Yaşı gereği yoklama zamanı gelmesine rağmen askerlik şubesine gidip muayene olmayan ve askere gitmek üzere yasal işlemleri başlatmayan kişiler “yoklama kaçağı” olarak adlandırılıyor.
“Bakaya” terimi ise, askerlik yoklamasını yaptırdıktan sonra tecili bulunmamasına rağmen askere gitmeyenler için kullanılıyor. (ŞA)
