Fotoğraf: AA
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), 6 Şubat depremlerinden etkilenen Hatay’ın Antakya, Defne ve Samandağ ilçelerinde 8 Şubat – 6 Mart arasındaki gözlemleri ve çalışmalarına dair raporunu paylaştı.
Milyonlarca insanın yaşamını doğrudan etkileyen depremlerde ölü ve yaralı sayılarının halenn tespit edilemediğini ifade eden ÇHD, yapıların depreme dayanıklı olmaması ve bu konuda yeterli denetimlerin yapılmamış olmasının, ortaya çıkan tabloda etkili olduğunu yazdı.
Raporun, “Temel İhtiyaçların Noksanlığı” başlığı altındaki hak ihlalleri özetle şöyle:
İletişim, elektrik ve su
İkinci gündeki tespitlere göre, ÇHD’liler Armutlu ve Samandağ’da elektriğin olmadığını, telefonların çekmediğini, internet hizmetinin olmadığını belirtti:
“Elektrik gibi sular da deprem itibariyle günlerce kesik kaldı ve depremin birinci ayı geride kalırken Hatay ili genelinde su sorunu çözülemedi.
Dayanışma için diğer illerden gönderilen Belediye araçları ile su deposu bulunan alanlara su taşınıyor. Ancak yeterli su bulunmadığı için depolar dahi tamamen doldurulamıyor.
Halen birçok yardım noktasında duş ve tuvalette kullanılacak su sorunu çözülebilmiş değil.”
Barınma ve beslenme
“İlk beş gün çadır, tulum, odun sobası gibi ihtiyaçlar gönüllüler kanalıyla bölgeye çok kısıtlı şekilde ve belli bölgelerle sınırlı kalarak ya da oluşturulan koordinasyon merkezlerinde alan yaratılarak depremzedelerin kullanımına sunuldu.
Depremin üzerinden iki ay geçmiş olmasına rağmen hala birçok kişi barınma sorununu çözemedi, çadır bulamadı.
Özellikle çocukların, bebeklerin, hastaların temel beslenme ihtiyaçlarını karşılayacakları destekler yapılmıyor. Dayanışma ile gelen tırların, bölgedeki ihtiyacı karşılamasının mümkün değil.”
Halk sağlığı
“Temiz suya, banyo ve tuvalete erişimin organize edilmemesi, şubat ayındaki soğuk havaya rağmen çadır-konteyner temin edilmemesi, arama-kurtarma faaliyetlerinin devam etmesi gereken beşinci günde enkaz kaldırma çalışmalarına başlanması ile havaya yayılan asbest ve tozun solunması gibi etkenlerin birden fazla salgın riskini ortaya çıkardığı ve ilerleyen günlerde çeşitli hastalıkları beraberinde getirdiği gözlemlendi.
Uyuz salgınının başladı, gönüllü sağlıkçılar kendi imkanları ile uyuz ilacı yaparak köyler dahil insanlara ulaştırmaya çalıştı.
Bebek ve çocuklarda soğuk algınlığı vakaları arttı, yine hijyen koşullarından ve beslenmeye bağlı olarak mide ve bağırsak enfeksiyonları arttı.
Kronik hastalıkları olan ya da bir süredir herhangi bir tedavi sürecinde olan kişiler, ilaçlarının enkaz altlarında kalması ve bölgede yeterli ilaç temini bulunmaması sebebiyle mağdur oldular.
Depremin üzerinden bir ay geçmesine rağmen devam eden su sıkıntısı, tuvaletlerin banyoların yeterli ve hijyenik olmaması, temel hijyen ürünlerine erişilememesi birçok bölgede özellikle kadınlar başta olmak üzere tüm depremzedeler açısından çeşitli enfeksiyonların artmasına sebep oldu.”
Kadınların ihtiyaçlarının ikincilleşmesi
“Depremin gerçekleştiği günden itibaren bölgede temel ihtiyaçlara erişim sorunu artarak devam etti.
Kadınlar hijyenik pede ve ihtiyaç duydukları diğer ürünlere erişemediklerini, yardım paketlerinden bu ürünlerin çıkmadığını, gönüllülerin ulaştırdığı sınırlı kaynakların hızla tükendiğini, bazı kadınların deprem anında üzerlerinde bulunan kıyafetlerle dışarda bekleyemedikleri için rahatsız hissedip giyinme ihtiyacıyla hasarlı evlerine geri dönmek zorunda kaldıklarını anlattılar.
Çadır gibi listeyle dağıtılan belli ürünlere yalnız kadınlar hiçbir koşulda erişemediği, çocuklu ailelere öncelik verildiği ve sorumluların listeleri keyfi düzenledikleri aktarıldı.”
Gönüllü yardım faaliyetlerinin engellenmesi
“Arama kurtarmada kullanılacak iş makinalarından bölgeye gönderilecek yardım tırlarına, tahliye araçlarından sağlık ekipmanlarına kadar pek çok gönüllü aracına ve ekipmanına el konulduğuna yaygın olarak rastlandı.”
Hayvanların gözetilmemesi
“HAYTAP hayvanlar için sağlık-bakım hizmetlerini yerine getirmeye çalışıyor. Enkazdan kurtulan birçok hayvanın burada gönüllü veteriner hekimlerce tedavileri yapıldı.
Bölgede başıboş kalan, beslenemeyen hayvanlar diğer hayvanlar ve insanlar için uyuz/kuduz tehdidi oluşturmaya başladı.
Ayrıca gönüllü gezici ekiplerce sokaklara hayvanlar için mama ve su dağıtımı faaliyetleri de yürütülüyor.”
ÇHD’nin depremin birinci ayındaki gözlem raporunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
(AS)
