Putin, kamusal alanda LGBTİQ+ kimliğinin olumlanması yasağını onayladı

Fotoğraf: 2018'de St. Petersburg'da bir gösteride gökkuşağı pankartı açan gösterici göz altına alınırken/BBC

TASS haber ajansına göre, "Çocukları geleneksel aile değerlerinin inkarının savunulmasına dair enformasyondan koruma yasası" adı verilen "geleneksel olmayan cinsel ilişkiler, cinsiyet değiştirme ve pedofili"yi olumlamayı yasaklayan yasanın Putin tarafından onaylandığı Pazar günü Rusya parlamentosunun alt kanadı Devlet Duması kayıt veri tabanına girdi. 

Yasa daha önce Duma'da kabul edilmiş, onay için üst meclise gönderilmişti. Rusya Federal Meclisi alt meclis, Devlet Duması -veya kısa adıyla Gosduma- ve üst meclis, Federasyon Meclisi'nden oluşuyor. Yasalar her iki meclisten geçtikten sonra Devlet Başkanı'nın onayıyla yürürülüğe giriyor.

TIKLAYIN-Rusya | Duma, 'LGBTİ+ propagandasını' yasaklayan kanunu kabul etti

Yasa, "Bilgi, Bilişim Teknolojileri ve Bilgilerin Korunması Hakkında Kanun"da ve başkaca mevzuatta değişiklikler getiriyor. 

TASS'ın "sosyal ağlarda, kitle iletişim araçlarında, filmlerde ve reklamlarda bu tür propagandalar bundan böyle tamamen yasaklanıyor" ifadesinde geçen "propaganda" kavramı, LGBTIQ+ üzerine karalayıcı olmayan her tür yayının her tür ortamda kamusallaşmasını kapsıyor. 

Önceden "bu tür bilgilerin reşit olmayanlar arasında yayılması" yasağı sadece LGBTIQ+ ile ilgili materyale uygulanıyordu. Yeni yasayla birlikte yasak hem her yaştan insanı kapsıyor hem de cinsiyet uyum ameliyatlarını da kapsamına alıyor. Yasanın çıkmasıyla birlikte ücretli sitelerde reşit olmayanların LBGTIQ+ ile ilgili bilgilere erişimini önleyecek bir mekanizma oluşturma planı geliştiriliyor. Bu tür web sitelerine girmek için özel kodlar veya başkaca işlemler gerekecek. 

Yasayla, Rusya'daki kitle iletişim gözlemcisi, "geleneksel olmayan cinsel ilişkiler, pedofili ve cinsiyet değiştirme propagandası" yapan web sitelerini engellenmesi gerekli yasaklanmış kaynaklar listesine koyma ve ayrıca bu tür siteleri tespit için internet izleme prosedürünü belirlemekle yetkilendiriliyor. 

Yasa ayrıca, ithal mallar dahil, dağıtımı idari veya cezai sorumluluk gerektiren bilgileri içeren malların satışını da yasaklıyor. 

Eşzamanlı olarak, Putin tarafından imzalanan başka bir yasayla, İdari Suçlar Yasası da değiştirilerek yalnızca çocuklar değil, her yaştan insan arasında "geleneksel olmayan cinsel ilişkilerin propagandası"nı denetlemek üzere idari sorumluluk getiriliyor.

Rusya Federasyon Konseyi anayasa komisyonu üyesi Aleksander Başkin'e göre, bu tür propaganda daha önce sadece küçükler arasında yasaklanırken, şimdi yasak her yaştan insan için geçerli.

Yasa yayınlandığı tarihte yürürlüğe girmiş kabul ediliyor. 

Arka plan

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2017 yılında verdiği bir kararla, ilk versiyonu 2013 yılında kabul edilen "eşcinsel propaganda kanunu"nun ayrımcı olduğuna, homofobiyi teşvik ettiğine ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni (AİHS) ihlal ettiğine hükmetmişti.

AİHM, ilgili kararında, kanunun "meşru bir kamu yararına hizmet etmediği" sonucuna varmış ve "LGBTİ+'lara ilişkin konular hakkında kamuoyu tartışmalarının çocukları eşcinsel olma yönünde etkileyeceği ya da kamu ahlakını tehdit edeceği" iddialarını da reddetmişti.

Eşcinsellik Rusya'da 1993 yılında suç kapsamında çıkarıldı. Fakat eşcinsellik ve ayrımcılık hâlâ önemli bir sorun olarak öne çıkıyor.

Uluslararası Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Trans ve İnterseks Birliği'nin (ILGA) Avrupa şubesine göre, Rusya Avrupa ülkeleri içinde LGBTİ+ kapsayıcılığı bakımından 49 ülke arasında 46. sırada bulunuyor.

Aynı listede Ermenistan Rusya ile birlikte 46. sırayı paylaşırken Türkiye 47. ve Azerbaycan 48. sırada bulunuyor

(AEK)