*İllüstrasyon: Özge Öz/Kaos GL, Fotoğraflar: bianet, sosyal medya, * güllüm: Eğlence, gırgır, şamata, samimi ve içten anlamına geliyor.
2020 LGBTİ+ hareketi için başlayan zorlu süreç, 2021’de devam etti.
Kimi zaman en üst kademeden yetkili isimlerin de aralarında olduğu gruplar tarafından hedef gösterildiler.
Kimi zaman gittikleri kafeden, plajdan atıldılar, üniversiteye alınmadılar.
Mahkeme salonlarında, “LGBTİ misin?” sorusu ile karşılaştılar.
Pandeminin “günah keçisi” ilan edilmek istendiler. Varlıkları suç, hayatları “marjinal” ilan edildi. Onlar, Türkiyeli LGBTİ+’lar, tüm hedef göstermelere rağmen, sokakları, eylemleri şenlendirenler, haklarını savunanlar...
2021 geçti gidiyor da 2022’ye mesaj net: “Vardık var olacağız."
Türkiye ve dünya LGBTİ+ Hareketi’nin 2021’de öne çıkan gündemlerini 30 başlıkla özetledik.
1- Boğaziçi Üniversitesi’ndeki eylemlerde LGBTİ+’lara yönelik baskılar
Boğaziçi Üniversitesi'nde 'Kabe fotoğrafının yere serilmesi' iddiasıyla başlatılan soruşturmada İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun "4 LGBT sapkını gözaltına alındı" ve İstanbul Valiliği'nin "LGBTİ bayrakları ele geçirildi" açıklamalarının ardından Twitter'da #LGBTİHaklarıİnsanHaklarıdır'dır kampanyası başlatıldı.
Ocak’ta öne çıkan başka bir gündem de Boğaziçi Üniversitesi’ne Prof. Dr. Melih Bulu’nun rektör olarak atanmasının ardından başlayan protestolarda, LGBTİ+’lara gözaltında “çıplak arama” yapılmasıydı.
2- İnsan hakları savunucularından LGBTİ+ toplumuna destek
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Irkçılık ve Ayrımcılığa Karşı Komisyon, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun Boğaziçi Üniversitesindeki protestolara dair kullandığı “sapkın LGBTİ+ liler” ifadesiyle açıkça ayrımcılık suçu işlediğini ve cinsiyet kimliğini hedef gösterdiğini açıkladı.
3- Homofobik saldırılar arttı
Avrupa ve Orta Asya'da 54 ülkeden 600'den fazla LGBTİ kuruluşunu çatısı altında buluşturan Uluslararası Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Trans ve İnterseks Birliği'nin (ILGA) Avrupa teşkilatı, kıta genelinde siyasetçiler tarafından yapılan homofobik ve transfobik söylemin artış gösterdiğini açıkladı.
4-Butler'den Boğaziçi'ne destek
Boğaziçi Üniversitesi öğrencileriyle çevrimiçi bir açık derste buluşan feminist düşünür ve akademisyen Judith Butler, "Boğaziçi Üniversitesi LGBTİ+ Çalışmaları Kulübü'nün kapatılması örgütlenme özgürlüğünün engelidir" dedi.
5- Ayrımcılık suçtur
Avrupa Parlamentosu, Polonya ve Macaristan’daki homofobik ve ayrımcı uygulamaların ardından, AB sınırları içerisinde LGBTİ+'lara yönelik her türlü nefret ve ayrımcılığın, AB Temel Haklar Şartı ile temel insan hakları sözleşmelerine aykırı olduğunu belirtti.
6- Amazon'dan eşitlikçi yaklaşım
Amazon, cinsiyeti veya cinsel kimlikleri akıl hastalığı olarak çerçeveleyen kitapları satmayacağını açıkladı.
7- İstanbul'da trans kadına saldırı
İstanbul Beyoğlu’nda Suriyeli mülteci trans kadın Asya’ya tuz ruhuyla saldıran Emre Bozkurt'un tutuklandığı öğrenilirken, Asya’nın tedavisi Kocaeli’ndeki hastanede tedavi edildi.
8- Erdoğan'dan homofobik söylemler
Cumhurbaşkanı Erdoğan, partisindeki gençlere de şu öğüdü verdi: “İnşallah gençliğimizi LGBT gençliği değil, tarihten gelen bu milletin o şanlı tarihindeki gençlik olarak geleceğe taşıyacağız. İşte siz bilgisayarların klavyelerinde olan gençliksiniz, LGBT gençliği değil. Siz kıran döken gençlik değil, tam aksine kırılan dökülen o kalpleri ayağa kaldıran gençlersiniz.”
9- Cihan Erdal'a hapishanede ayrımcılık
Ankara Sincan F2 No'lu Cezaevi idaresi, bianet'te yayımlanmak üzere Cihan Erdal'a gönderilen söyleşi sorularını 'sakıncalı' bularak kendisine vermedi.
10- LEGO'dan eşitlikçi adımlar
LEGO’dan Onur Ayı'na özel gökkuşağı renklerinde yeni set
Her biri kendi saç stiline ve gökkuşağı rengine sahip 11 monokrom mini figürün tasarımını Lego Tasarım Başkan Yardımcısı Matthew Ashton yaptı.
11-Zadic özür diledi
Avusturya Adalet Bakanı Alma Zadic, ikinci cumhuriyet döneminde kovuşturmaya ve zulme uğramış tüm LGBTİ kişilerden ve ailelerinden özür diledi.
12- Gözaltılar arttı
TİHV'e göre 2020 yılında kadınlar ve LGBTİ+'lar tarafından yapılmak istenen en az 18 toplantı ve gösteriye kolluk güçlerinin müdahalesi sonucu en az 164 kişi işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.
13- Onur Yürüyüşleri yasaklandı
26 Haziran Cumartesi günü Maltepe Miting Alanı’nında yapılması planlanan 19. İstanbul LGBTİ+ Onur Yürüyüşü İstanbul Valiliği tarafından yasaklandı. LGBTİ+’lar, #SokaklarBizim etiketiyle yasak kararına tepki gösterdiler.
14- Kaymakamlıktan bir yasak daha
Beyoğlu Kaymakamlığı, Taksim'de yapılacak Onur Yürüyüşü'nü yasakladı. Taksim'de toplanan kitleye polis saldırdı. En az 20 kişi gözaltına alındı.
15- Boğaziçi'li öğrenciler "gökkuşağı bayrağından" mahkemede
LGBTİ+ toplumunu temsil eden gökkuşağı bayrağını taşıdıkları için haklarında dava açılan 12 Boğaziçi öğrencisi ilk kez hakim karşısına çıktı.
16- ODTÜ'de öğrencilere soruşturma
ODTÜ Rektörlüğü, kampüsteki merdivenleri gökkuşağı renklerine boyayan 45 öğrenciye soruşturma açtı.
17- STK'lerden destek
Altı STK, LGBTİ+’lara yönelik baskıları, Onur Yürüyüşlerinin yasaklanmasını ve gökkuşağı renklerine getirilen sansürü protesto etmek amacıyla İstanbul, İzmir ve Çeşme’de billboardları gökkuşağı renklerine boyadı.
18- AB'den soruşturmalı tepki
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Polonya ve Macaristan'da LGBTİ+ haklarını ihlal eden düzenlemelere karşı yasal işlem başlattı.
19- Ebrar Karakurt'a homofobik saldırı
Türkiye A Milli Kadın Voleybol Takımı oyuncusu Ebrar Karakurt, Instagram hesabından dün (15 Ağustos 2021, Pazar) kadın arkadaşıyla bir fotoğrafını paylaştı. Karakurt bu fotoğrafı nedeniyle homofobiklerce hedef alındı.
20- Afganistan'da riskli yaşamlar
Afganistan’ı Taliban’ın işgal etmesiyle LGBTİ+ toplumumun yaşam hakkı risk altına girdi.
LGBTİ+ çatı örgütü ILGA Asya öncülüğünde dünyanın dört bir yanından 137 hak örgütü, Taliban‘ın ele geçirdiği Afganistan’daki LGBTİ+’ların korunması için çağrı yaptı.
21- AP'den tepkiler
Avrupa Parlamentosu, LGBTİ+ bireylerin serbest dolaşım hakkına vurgu yapan ve haklarını güçlendiren karar metnini kabul etti. Romanya, Polonya ve Macaristan’ı LGBTİ+'lara yönelik tutumları nedeniyle eleştirdi.
22- Doktor Larin Kayataş'a homofobik ayrımcılık
Dr. Larin Kayataş, bir yıldır sistematik mobbing ve baskının, disiplin soruşturmalarının ardından memuriyetten men edildiğini ve hekimlik görevine son verildiğini açıkladı.
23- Azis'e ayrımcılık
Balkan Insight’tan Hamdi Fırat Büyük, Akit gazetesinin hedef göstermesi nedeniyle Bulgaristanlı pop yıldızı Azis'in Bursa’da düzenlenen Balkan Festivali’nde sahneye çıkmasının engellendiğini duyurdu.
24- BM'ye LGBTİ+ hakları hatırlatıldı
Dünyanın dört bir yanından interseks örgütleri, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’ne mektup yazdı. Konseyin 48. oturumuna iletilen mektupta 70’den fazla örgüt intersekslere yönelik hak ihlallerinden bahsederek devletlere sorumluluklarını hatırlattı.
25- Lego'dan bir destek daha
Lego, küresel bir anketin ardından, çocukların oyun oynamaya yönelik tutumları ve gelecekteki kariyerlerin eşitsiz ve kısıtlayıcı olduğunu tespit etmesi nedeniyle, oyuncaklarından cinsiyet klişelerini kaldırmak için çalışacağını duyurdu.
26- Clark Kent biseksüel
Yayıncı DC Comics 11 Ekim Dünya Açılma Günü'nde (Coming Out Day) yaptığı açıklamada, çizgi roman tarihinde dönüm noktası olan bir anda, Clark Kent, diğer adıyla Superman ve Lois Lane'in oğlu Jonathan (Jon) Kent'in çizgi roman sayfalarında biseksüel olarak çıkacağını duyurdu.
27- Onarım terapisine bir yasak daha
Kanada'da milletvekilleri, LGBT “dönüşüm -onarım terapisinin” yasaklanmasını oybirliğiyle kabul etti.
28- Boğaziçi Üniversitesi'ndeki tutuklamalar
Boğaziçi Üniversitesi'nde dün gözaltına alınan dört öğrenciden ikisi, Güney Kampüs'te süren rektör protestoları kapsamında düzenlenen bir sergideki bir resimde Kabe görseli ve LGBTİ+ bayrakları olması gerekçe gösterilerek "halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama" suçlamasıyla tutuklandı. İki öğrenciye de ev hapsi verildi.
29- Boğaziçi Üniversitesi'nde bir absürt soruşturma
Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü'nce Güney Kapı'da LGBTİ+ bayrağı açtığı için hakkında soruşturma başlatılan öğrenci N.D., “absürt” dedi.
30- LGBTİ+'ları destekleyen şirketler kârlı
Finlandiya'da bulunan Aalto Üniversitesi ve Vaasa Üniversitesi'nin yürüttüğü araştırmaya göre LGBTİ+ haklarını destekleyen şirketler daha kârlı.
(EMK)