Bir yılın muhasebesi: Pandeminin Düşürdüğü Maskeler

"Hastalık, ölüm, maske, karantina, el yıkama, dezenfektan, mesafe, eve kapatılma, suçlama, sonra yeniden suçlama, sonra her konuda hep suçlama ile geçen ve kimi zaman nefessiz bırakan koskoca bir yıl..."

Bu cümle bir yılın özeti gibi.

İletişim Yayınları'ndan çıkan "Pandeminin Düşürdüğü Maskeler" de salgınla mücadeleyle geçen bir senenin her yönüyle bir muhasebesini yapıyor.

Hekimler Osman Elbek ve Kayıhan Pala'nın Türk Tabipleri Birliği'nin bilimsel birikim ve alan deneyimini yansıtarak hazırladığı kitap, "pandeminin yüzümüze vurduğu eşitsizliklere" de dikkat çekiyor.

Koronavirüs (Covid-19) pandemisinin tedirginlikle geçen ilk bir yılını çok yönlü analiz eden "Pandeminin Düşürdüğü Maskeler", kalıcı değerde bir muhasebe niteliği taşıyor.

Kitap şu soruları ele alıyor: Dünyayı ağına alan bu virüs nedir ve "nereden çıktı"? Salgının Türkiye'deki gelişme seyri nasıldı, hangi kırılma anları yaşandı? Salgın koşullarında sağlık sistemi ve sosyal güvenlik kurumları ne yaptılar, ne yapamadılar? Bakanlık ve Bilim Kurulu, nasıl bir işlev gördü? Hekim meslek örgütleri salgın karşısında nasıl tutumlar aldılar; sağlık çalışanları nasıl etkilendiler? Maske, hijyen, mesafe gibi bireysel önlemlerin, pandemiden çıkış stratejisi olarak aşının hükmü nedir? Salgını baskılama uğraşı, nasıl, toplumu ve siyasal alanı baskılamaya bahane oldu?

İki hekim-yazarın yanı sıra kitapta, Özlem Kurt Azap, Eriş Bilaloğlu, Ergün Demir ve Güray Kılıç, Yücel Demirer, Ümit Kartoğlu, Feride Aksu Tanık ve Cavit Işık Yavuz'un katkıları da yer alıyor.

Osman Elbek hakkında

Tıp doktoru, göğüs hastalıkları uzmanı, doçent. bianet yazarı.

Lisans eğitimini Çukurova, uzmanlık eğitimini Osmangazi Üniversitesi'nde tamamladı. Lisans eğitimi boyunca üniversitenin açık alanlarında sol, uzmanlık eğitimi boyunca da örgüt tahsili yaptı. Birinci, ikinci, üçüncü basamak sağlık kurumlarında ve kamu-özel sağlık birimlerinde sağlık hizmeti sundu. Uzmanlık derneği olan Türk Toraks Derneği ve meslek örgütü olan Türk Tabipleri Birliği'nde ağırlıkla çalıştı. Yaşamı boyunca profesyonel akademik alanının dışında sağlığın politikası üzerine düşünmeye ve yazmaya da gayret etti. "Kapitalizm Sağlığa Zararlıdır" (2013, Hayykitap) kitabının editörü ve "Sağlığın Sosyal Hali" (2019, NotaBene Yayınları) kitabının yazarı. Türk Toraks Derneği Sağlık Politikaları Çalışma Grubu Yürütme Kurulu ve Türk Tabipleri Birliği COVID-19 İzleme Kurulu üyesi.

Kayıhan Pala hakkında

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden 1988'de mezun oldu. Zorunlu hizmetini Rize Muradiye Sağlık Ocağı'nda yerine getirdi. Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü'ndeki Halk Sağlığı doktorasını 1997'de bitirdi. 2000'de yardımcı doçent, 2004'te doçent ve 2010'da profesör unvanı aldı. İngiliz ulusal sağlık sistemini gözlemlemek üzere 1999'da Londra'da, Küba sağlık sistemini gözlemlemek üzere 2006'da Havana'da bulundu. 

Bursa Tabip Odası Genel Sekreterliği (1994-1998) ve Bursa Tabip Odası Başkanlığı (2010-2014) yaptı. İki kez Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde başhekimlik (1998, 2007-2008) yaptı. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı (2011-2018, 2020-) ve Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörü (2016-2018) olarak çalıştı. Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı'nda görev yapıyor. "Birinci Basamakta Kamu Sağlık Yönetimi El Kitabı" ve "Türkiye'de Sağlıkta Kamu Özel Ortaklığı: Şehir Hastaneleri" (İletişim, 2018) kitaplarının editörü.

(AÖ)