AKP'nin Trabzon 1. sıra adayı aynı zamanda Ulaştırma ve Altyapı Bakanı olan Adil Karaismailoğlu.
Rize'den Trabzon'a kadar bütün üst geçitler Recep Tayyip Erdoğan ile Karaismailoğlu'nun pankartlarıyla kaplanmış. O da yetmemiş, inşaatlar, binalar, kavşaklar... Bakan Karaismailoğlu ulaştırma ve altyapı namına Trabzon'da neresi varsa propaganda alanına çevirmiş.
Bakandan arta kalan yerlerde de diğer partilerin pankartları bulunuyor. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ekonomik vaatlerini öne çıkaran pankartların yanı sıra Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu ve İBB Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun Trabzon kasketiyle olan fotoğraflarının olduğu pankartlarını asmış.
Trabzon 6 milletvekili ile Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) temsil ediliyor. 2018 seçimlerinde AKP 4, CHP ve İYİ Parti birer milletvekili çıkarmış. Muhalif seçmene göre bu seçimde en iyi senaryo AKP'nin 3, CHP'nin 2, İYİ Parti'nin ise 1 milletvekili çıkarması.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise Trabzon; Erdoğan'a yüzde 69.4, Muharrem İnce'ye 20.9, Meral Akşener'e 7.6 ile destek vermişti.
Bütün üst geçitlerde sadece Bakanın fotoğraflarını gördüğümüz için acaba Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) diğer adaylarını insanlar tanıyor mu diye merak ediyoruz. Sokakta konuştuğumuz birçok kişi "Bakan Bey aday" diyor. Diğer adayların fotoğrafları yok değil; ancak çoğunluk Karaismailoğlu'nu tanıyor.
Trabzon sokaklarında konuşulan bir diğer konu ise Hür Dava Partisi'nin (HÜDA PAR) standına olan tepkiler. HÜDA PAR'ın Trabzon'da il ve ilçe örgütünün bulunmadığını, açılan standın özellikle gerginlik yaratmak için planladığını söylüyor insanlar.
Merkezde bütün partilerin stant açtığı Maraş Caddesi'nde bir yandan patlamış mısır satıp bir yandan da üniversiteye hazırlanan 21 yaşındaki Samet Kazancı ile sohbet etmeye başlıyoruz.
Samet son zamanlarda gazeteci olmaya karar verdiğini söylüyor. "Bağımsız bir medyaya ihtiyaç var", diyor ve ekliyor: "Son zamanlarda ne televizyonu ne gazeteleri takip ediyorum. Televizyonu açtığınızda A Haber'den ATV'sinden tutun hepsine, süper güç falan diyor. Böyle medya mı olur?"
"Kemik kitle, değişmez"
Samet, Trabzon'da sokağın nabzını tuttuğunu belirterek "Buranın kemik bir kitlesi var, değişmez. AK Parti'nin burada yine alacağını düşünüyorum; ama gençlerde öncelik genelde muhalefetten, sol taraftan, demokrasiden yana... Ama eski tayfa sağcı taraf."
Samet'e Trabzon'daki seçimlere dair öngörüsünü soruyorum. "AKP garanti 3 milletvekili çıkarır", diyor ve ekliyor: "Dört de yapabilir ama üç garanti, iki tane de CHP çıkarır gibi duruyor. Cumhurbaşkanlığında ise malum şahsın karşısında kim varsa ona vereceğim ben. Burada alabilir de almayabilir de."
"Trabzon beni yüreklendirdi"
CHP'nin Trabzon 1. sıra milletvekili adayı, Trabzon Barosu Başkanlığı ve Türkiye Barolar Birliği Başkan Yardımcılığı görevlerini de üstlenen Sibel Suiçmez ile ofisinde buluşuyoruz.
Suiçmez, Trabzon Barosu'nun ilk kadın başkanlığının ardından CHP'nin Trabzon milletvekili olmaya hazırlanıyor. Trabzon deyince akla milliyetçi, muhafazakâr, erkek egemen bir siyaset geliyor ister istemez, böylesi bir ortamda zorlanıp zorlanmadığını merak ediyorum.
Suiçmez, sorumu şöyle cevaplıyor:
"Zor gibi değerlendiriliyor, ama Trabzon erkeğinin beyninin arkasında güçlü bir kadın, güçlü bir anne simgesi var. Eğer size o simgeyi oturtursa önünüze çok fazla engel koymuyorlar. Tam tersi sizi sürekli yüreklendiriyorlar. Dolayısıyla ben o anlamda bir sorun yaşamadım ama şunu da söylemem gerekiyor. Ben de yukarıdan, başka bir yerden gelmiş bir siyasetçi değilim. Trabzon'da okudum. Trabzon'da yaşadım. Hâlâ Trabzon'da yaşamaktan büyük memnuniyet duyuyorum.
"Onun ötesinde her zaman sivil toplum örgütlerinin içerisinde oldum. Avukat olarak hak mahrumiyetine uğrayan herkesin yanında olmaya çalıştım. Dolayısıyla bu kentin tüm sorunlarıyla kavrulmuş bir insan olarak bu sorunların çözümü için de elimden gelen her şeyi yapmaya çalıştım. Yani onlardan biriyim ve birlikte hareket ettiğimiz zaman kadın-erkek ayrımı yapmadan bana destek verdiklerini söylemem gerekiyor. Trabzon'un hakkını yemeyeyim bu konuda."
"İnsanlar gerçekten bıkmış"
Suiçmez, insanların artık çekingen olmadığından bahsediyor:
"Başladığımızda insanlar biraz daha çekingen, biraz daha endişe içerisindeydi... Ancak omzumuzu sıkarak 'sizdenim' diyorlardı. Son 15 gündür ise alanda gördüğüm şu: İnsanlar artık gerçekten bıkmış. Korkmadan, endişeye kapılmadan değişim istediklerini dile getirmeye başladılar. Açıkça değişim istediklerini, Türkiye'ye bahar gelmesi gerektiğini ifade ediyorlar. Dolayısıyla seçim sonuçlarının Trabzon'da çok değişik olacağına inanıyorum."
"Trabzon'a bakan yok"
AKP'nin kamu kaynaklarını kullanarak seçim çalışması yürüttüğünü söyleyen Suiçmez:
"Trabzon'un dört bakanı var; ama Trabzon'a bakan yok. Şimdi baktığımız zaman niye Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Trabzon'a gönderilmiş. Her yerde kamu kaynaklarını kullanarak (pankartlar, görseller, vs.) adeta, 21 senedir taahhüt edip de yapmadıklarını pankartlarla gidermeye çalışıyorlar.
"Üst geçitlerde, kamu binalarında, bütün kavşaklarda, TOKİ binalarının üzerine bunları asıyorlar, astırmaya devam ediyorlar. Açıkça Sayın Bakan, Trabzon'da kamu kaynaklarını kullanarak seçim çalışmasını yapıyor. Onların binlerce pankartı var, bizim ise tüm Trabzon için, tüm adaylar için yaptırdığımız 150-200 civarında pankart var."
"Trabzonsporlular hesap soracak"
Babası Trabzonspor'un kendisi de Araklıspor'un eski başkanı olan Sibel Suiçmez'e Trabzonspor'u sormadan ayrılmak istemiyorum.
Suiçmez, Trabzonspor'un da siyasete alet edildiğini söyleyerek şöyle diyor:
"Trabzonspor, hiçbir zaman kendini siyasilere kullandırmamıştır. Ancak son yıllarda maalesef bizim kupamızı çalan, bizzat çaldıran Tayyip Erdoğan, Sayın Cumhurbaşkanı olmasına rağmen hem Trabzonspor üzerinden AKP'li siyasetçiler bir güç gösterisinde bulunmaya çalıştılar.
"Açıkça sporu siyasete alet ettiler. Bu durumdan son derece rahatsızız. Bence Trabzonspor taraftarı da bu seçimde, çalınan kupamızın da şampiyonluğumuzun da hesabını soracak."
İYİ Parti seçmeni umutlu
Trabzon'un merkezinde bulunan İYİ Parti seçim ofisine uğruyoruz. Çay ocağının başında duran genç "herkes sahada, az kişiyiz aldanmayın" diyor. İYİ Parti seçmeniyle sohbete başlıyoruz.
2018 seçimlerinde CHP adayı İnce'nin aldığı yüzde 20.9'luk oyu, Kılıçdaroğlu'nun ikiye katlayacağını söyleyen yurttaşlar, İmamoğlu'nun da etkili olduğunu vurguluyorlar.
İYİ Parti seçmeni de adaletsiz bir seçim süreci yaşandığına dikkati çekerek, "AKP'ye karşı değil, devletin imkânlarına karşı mücadele veriyoruz. Devlet bakanıyla, bürokrasisiyle, her şeyiyle sahada biz de imkânlarımızla sahadayız" diyorlar.
"Birileri burayı karıştırmak istiyor"
Ülkü Ocaklarında eskiden görev yaptığını belirten bir yurttaş, HÜDA PAR'a karşı yapılan protestoların bilerek planladığını belirtiyor ve şöyle devam ediyor:
"Trabzon'da il örgütü, ilçe örgütü, hiçbir şeyi yok. Kim açtırıyor? Biz arkadaşlarımızı olabildiğince HÜDA PAR standından uzak tutmaya çalıştık. Bazı duyumlar aldık, bu standın HÜDA PAR tarafından değil, başka birileri tarafından yönlendirilerek getirildiğini duyduk. Dikkat ederseniz Hrant Dink olayı gibi, McDonald's olayı gibi... Trabzon'dan bir kıvılcım çakılmaya çalışılıyor. Birileri burayı karıştırmak istedi ama başaramadı. Trabzon'dan çıkacak kıvılcım, tüm Türkiye'ye yayılır. Biz arkadaşlarımızı uyardık, sağ olsunlar bizleri de dinlediler."
İYİ Partili seçmenlerin yanından, CHP'nin mevcut milletvekili ve şu an ikinci sıra adayı olan Ahmet Kaya ile buluşmak üzere ayrılıyoruz. Ahmet Kaya ile Trabzon Sanayici ve İş İnsanları Derneği'nin genel kurulu sonrasında görüşüyoruz. Aynı toplantıya AKP adayı ve bakan Adil Karaismailoğlu da katılmış.
İmamoğlu etkisi: Bizim uşak
Trabzon sokaklarında Ekrem İmamoğlu'na karşı herkesin bir sempatisi var. Oy vermeyecek olanlar bile "bizim uşak" şeklinde yorumluyor. Bu durum seçim sonuçlarına etki edecek mi diye sorduğum Ahmet Kaya şöyle yanıtlıyor sorumu:
"O bizim için her kapıyı açan bir anahtar gibi adeta. Nereye gitsek Ekrem Başkan'ın selamını iletiyoruz. İnsanlar da ismini duyunca yüzü gülüyor. Ekrem Başkan'a ayrı bir sevgi var. Bu sadece Trabzon'a özgü bir şey değil. Karadeniz hatta Türkiye'nin birçok yerinde böyle. Yani Allah ayağını taşa değdirmesin. Ekrem İmamoğlu bizim kıymetlimiz ve Ekrem İmamoğlu'nun cumhurbaşkanlığı yardımcılığını da çok çok önemsiyorum. Değerli buluyorum.
"Trabzon özelinde de Ekrem İmamoğlu'nun olması elbette bize çok çok değer katacaktır. Bu şehir bugüne kadar alamadığı, hak ettiği o yatırımları hızlıca alacaktır. Çünkü Ekrem Başkan'ın iş yapma kapasitesini, tuttuğunu koparan yapısını,,verdiği sözü tutan o sağlam karakterini biliyorum. Dolayısıyla bu kent bu kentin insanları, bölgemiz, çok çok çok faydalanacaktır diye düşünüyorum."
Mevcut milletvekiliyken ikinci sıradan aday gösterilmesinin kendisi için de sürpriz olduğunu ifade eden Ahmet Kaya: "Ben anlayışla ve saygıyla karşıladım. Hemen kendimi toparladım. Çünkü beklemediğim bir durumdu açıkçası. Ve ilk sahaya çıkanlardan biri oldum. Kollarımı sıvadım. Dinlenmemek üzere yürümeye karar verenler asla yorulmazlar dedim. Aday olamasam gider sandık görevlisi olur yine partime sahip çıkardım" ifadelerini kullanıyor.
"Trabzon'da bir kasırga esiyor"
Trabzon'da durumun eskisi gibi olmadığını belirten Kaya, "Trabzon artık 'yeter' deme noktasına gelmiş. Bu AKP'nin kurucularından MHP'nin kurucularından, orada siyaset yapan insanlara kadar onların da ortak söylemi haline geldi. İzlediğim anketlere göre şu an burada kafa kafaya gelmiş durumda. Yani geçmişte AKP, Sayın Cumhurbaşkanı buradan yüzde yetmiş nispetinde oy alıyordu. Şimdi kafa kafaya bir durum var. Bütün sokaklar bambaşka bir şey söylüyor. Yani Trabzon'da bir kasırga esiyor. Bu bir tsunamiye de dönüşebilir. Seçim sonuçları özellikle iktidar partisini şok edebilir diye düşünüyorum" diyor.
Makas çok açık değil
Trabzon'dan yağışlı bir havaya denk geldik. Bir çay ocağına sığındık. Çay ocağına girene kadar haberin başlığı "Devletin imkânlarına karşı halkın imkânları" olarak atılmıştı. Ta ki konuşmalarına kulak misafiri olduğumuz AKP seçmeninin sözlerine kadar.
Yapılan hizmetlerden bahsederken, yine durumun iyi olmadığını söylüyor seçmen. Kamerayı açmak istediğimde "yok yok, sonra internette dolaşacak" diyerek reddediyor.
Peki, Trabzon'da ne olur, ne durumdasınız diye sorduğumda, gülerek: "Yikilmaduk; ama yan yattuk" diyor.
Aslında Trabzon için yapılabilecek en güzel analiz bu, evet AKP Trabzon'da yıkılmamış ama oylarında ciddi bir erime var.
Yine Trabzon'da birinci parti çıkacak ancak Erdoğan da AKP de eskisi gibi yüzde 65 ve üzerinde bir oy alamaz gibi duruyor.
Milletvekili dağılımı noktasında ise konuştuğumuz bazı CHP'liler, İYİ Parti'nin kendi tabanlarından da oy aldıklarını söyleyerek iki vekil iddiasında endişeli olduklarını aktarıyor. İYİ Partililer ise AKP ve MHP tabanından oy çaldıklarını söylüyor.
Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan'ın birinci çıkacağı düşünülen kentte, makasın çok açık olmayacağı herkesin ortak fikri.
(ED/AÖ)
.jpg)
