YSK: Anayasa'nın 101. Maddesi Erdoğan'ın 2014'teki Cumhurbaşkanlığını kapsamıyor

Fotoğraf: YSK Başkanı Ahmet Yener, itirazların reddedildiğini açıklıyor

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), internet sitesinde  AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın üçüncü kez adaylığına yapılan itirazlarla red kararının gerekçesini açıkladı. 

Cumhurbaşkanı ve Milletvekili seçimleri
ilk kez 2018'de birlikte yapıldığı içinmiş

YSK red kararını "6771 sayılı Kanunla başlığıyla birlikte değişik 101'inci maddenin son hâli[nin], birlikte yapılan ilk TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin takvimin başladığı tarih olan 30 Nisan 2018 tarihinde yürürlüğe girmiş [olmasıyla]" gerekçelendirdi.  

YSK, gerekçesinde 6771 sayılı Kanunla Anayasaya eklenen geçici 21'inci maddede "TBMM'nin milletvekili genel seçimi ve Cumhurbaşkanlığı seçiminin 3 Kasım 2019 tarihinde birlikte yapılacağı hükme bağlan[dığını]; ancak anılan hükmün TBMM'ye verdiği yetkiyle genel seçimlerin yenilenmesine ve seçimin 24 Haziran 2018 Pazar günü yapılmasına karar veril[diğini] ve bu seçim[in] Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi içinde Anayasanın 101 ve geçici 21/A maddeleri hükümlerine göre yapılan ilk seçim ol[duğunu] ileri sürdü. YSK bu muhakemeyle gerekçesini şöyle kurguladı: 

• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk seçildiği tarih 10 Ağustos 2014 olup, 26'ncı Dönem TBMM seçimi ise 1 Kasım 2015 tarihinde yapıldığından, anılan Cumhurbaşkanı seçimi TBMM seçimiyle birlikte yapılmayıp, münferiden yapılmış bir seçimdir. Buna karşın, 27. Dönem TBMM seçimi ise Cumhurbaşkanı seçimiyle birlikte aynı gün, 24 Haziran 2018 tarihinde yapılmıştır.
  
  
• Anayasanın 101'inci ve 6271 sayılı Kanunun 3'üncü maddesine göre Cumhurbaşkanının görev süresi birlikte yapılan bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirlenecektir, bir başka deyişle, birlikte yapılan ilk seçim 24 Haziran 2018 tarihindeki seçimdir.
  
  
• Buna göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın görev süresi Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimlerinin birlikte yapıldığı bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirleneceğinden ve 'birlikte yapılan ilk seçim' tarihi 24 Haziran 2018 olduğundan, birinci dönem beş yıllık görev süresi bu tarihten itibaren başlayacaktır.
  
  
• Bu durumda, yukarıda belirtilen nedenlerle, Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı adaylığına yönelik itirazların reddine karar verilmesi gerekmiştir."

Anayasa'da "Cumhurbaşkanlığı
Hükümet Sistemi" kavramı yok

Yüksek Seçim Kurulu'nun gerekçesinde Cumhurbaşkanı tanımının dayandırıldığı kilit  kavram olan "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi" kavramına Anayasa'da yer verilmiyor. Ancak YSK kararlarının kesin hüküm niteliğinde olması nedeniyle YSK'nin Anayasa'da yer almayan bir tanım ve kavramla işlem yaparak ihdas ettiği hükmün Anayasaya aykırılığını ileri sürme yolu da kapalı olduğundan, bu konunun tartışılması bir yasal sonuç doğurmaksızın ancak kamuoyunda yapılabilecek. 

Arka plan

Cumhur İttifakı adayı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı adaylığına İYİ Parti, DEVA Partisi, Gelecek Partisi, Demokrat Parti ve Memleket Partisi itiraz etmişti.

YSK'ya verilen itiraz dilekçelerinde Erdoğan'ın iki dönem Cumhurbaşkanlığı yaptığı ve yeniden aday olmasının Anayasaya aykırı olduğu belirtilmişti.

YSK Başkanı Ahmet Yener, yaptığı açıklamada şunları söylemişti:

* "Kurulumuza alfabetik sıraya göre Sayın Kemal Kılıçdaroğlu'nun, Sayın Muharrem İnce'nin ve Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın geçici aday listesinde yapılan ilanlarına itirazda bulunulmuş ve Cumhurbaşkanı adayı olamayacakları yönünde itiraz yapılmıştır.

* Kurulumuz, her üç adaya yönelik olarak yapılan itirazların değerlendirmiş ve yapılan değerlendirme sonucunda Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 77, 101, 106 ve 116. maddeleri ve 6271 sayılı Cumhurbaşkanlığı Seçimi Kanunu'nun 3, 6, 8 ve 8-a maddeleri birlikte değerlendirilmiş ve yapılan değerlendirmeler sonucunda oybirliği ile her üç aday yönünden; alfabetik olarak tekrarlıyorum Sayın Kemal Kılıçdaroğlu, Sayın Muharrem İnce ve Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın adaylıklarına yönelik itirazların reddine karar verilmiş ve alfabetik olarak Sayın Kemal Kılıçdaroğlu, Sayın Muharrem İnce, Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Sayın Sinan Oğan'ın kesin aday listesinde bulunduklarına karar verilmiş olup karar ilan edilmek üzere bugün Resmi Gazete'ye gönderilecektir."

(AEK)