Spectrum House Düşünce ve Araştırma Merkezi, “Kürt Seçmen Eğilimi”ni ölçtüğü saha araştırmasının sonuçlarını açıkladı.
Araştırma, Ağrı, Bitlis, Diyarbakır, Kars, Iğdır, Mardin, Muş, Şırnak, Urfa, Van ve Kürt nüfusun yoğun olarak yaşadığı İstanbul, Mersin, Konya ve Bursa dahil olmak üzere 14 ilde yüz yüze görüşme yöntemiyle yapıldı.
25 Eylül ile 10 Ekim tarihleri arasından yapılan araştırmanın sonucuna göre; 18-30 yaş grubunda yer alan seçmenin yüzde 78,5'inin ilk tercihi HDP, ikinci tercihi ise 7,8 ile CHP oldu.
AKP, en az oyu 18-30 yaş grubundan alırken, HDP ise; 61 yaş üzerinden en az oyu aldı. CHP, 9,5; AKP de 15,8 ile en fazla oyu 61 yaş ve üzeri kesimden aldı.
Araştırmada katılımcılara ilk olarak “2018 Genel Seçimleri’nde hangi partiye oy verdiniz?” sorusu yöneltildi.
Görüşmecilerin yüzde 67,4'lik bölümü HDP yanıtını verdi. 2018 seçimlerinde ikinci parti ise; yüzde 18,5'lik oy oranı ile AKP oldu. Araştırma katılan Kürt seçmenin yüzde 3,8'i de 2018 seçimlerinde CHP'ye "oy verdiğini" söyledi. Kürt seçmenin 9,3'lük gibi büyük bir kısmı ise; geçtiğimiz seçimlerde "oy kullanmadığını" belirtti.
Kürt illerinde HDP'nin yüzde 69,1, batı illerinde ise yüzde 64,7 oranında tercih edilirken; AKP'nin Kürt illerinde yüzde oy oranının batı illerine göre çok daha düşük olduğu sonucu çıktı. AKP'nin 2018 seçimlerinde Kürt illerindeki oy oranı 16,6 olurken; batı illerinde yüzde 21,6'yı buldu. CHP'nin ise oy oranı Kürt illerinde yüzde 2,7, batı illerinde 5,7'ye çıktı.
AKP'de kararsız oranı arttı
Görüşmecilere ikinci olarak ise; "Bu pazar ittifaksız bir seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?" diye soruldu. 2018 genel seçimlerine göre; HDP, oy oranını yüzde 67,4'ten yüzde 73'e çıkarırken; AKP'nin oy oranı ise yarı yarıya düştü.
CHP'ye oy vereceğini söyleyenlerin oranı da yüzde 6,5'e çıktı. Yine 2018 genel seçimlerinde "oy kullanmadığını" söyleyen seçmenin oranı da yarı yarıya düştü ancak "kararsız" olanların oranı arttı.
Kürt illerinde HDP'ye "oy vereceğini" söyleyenlerin oranı yüzde 74,7, Batı'da ise yüzde 70,3 oldu. AKP'nin Kürt illerinde tercih edilme oranı yüzde 6,6'yı bulurken; Batı illerinde tercih edilme oranı 12,8'e ulaştı.
Fakat AKP'ye oy verdiğini söyleyenler 2018 seçimlerine göre; her iki bölgede de oy oranının yarı yarıya düştü. CHP ise Kürt illerinde 5,9, Batı illerinde 7,4 ile oy oranını arttırdı.
"AKP'ye tekrar oy vermeyeceğim"
2018 genel seçimlerinde AKP'ye oy veren katılımcıların yarısından fazlasının tekrar AKP'ye "oy vermeyeceğini" söyledi.
AKP'ye oy verdiğini söyleyenlerin yüzde 14'ü "bu pazar seçim olsa" HDP'yi, yüzde 7'si de CHP'yi tercih ettiğini belirtti. Yüzde 27,1'lik bir kesim ise "kararsız ve oy kullanmama" eğiliminde olduğunu ifade etti.
Yüzde 95'8 HDP'ye oy vereceğini söylüyor
2018 genel seçimlerinde HDP'ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 95,8'i "bu pazar bir seçim olsa" tekrar HDP'yi tercih edeceklerini belirtirken, sadece 1,5'i tercihinin CHP olacağını söyledi.
Daha önce oy kullanmadığını belirten görüşmecilerin 54,7'si, "bu pazar seçim olsa" HDP'yi tercih edeceğini söylerken; yüzde 12,8'i CHP yanıtını verdi. Yüzde 17,4'ü de "oy kullanmayacağını" belirtti, 6,2'si "kararsız olduğunu" ifade etti.
Kürtlerin itttifak tercihi
"Bu pazar ittifaklı bir seçim olması durumunda oyunuzu hangi ittifaka ya da partiye verirsiniz?" sorusuna ise görüşmecilerin yüzde 70,7'si HDP ve bileşenlerine "oy vereceğini" söyledi.
Cumhur İttifakı'nı tercih edeceğini belirten katılımcıların oranı 9,4; Millet İttifakı'na oy vereceğini söyleyen katılımcıların oranı ise; 9,2 oldu. "Kararsız" oranı 5,2 olurken; yüzde 4,2 de "oy kullanmayacağını/boykot" edeceğini söyledi.
Cumhurbaşkanlığı seçimi
Görüşmecilere, Cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili de soru yöneltildi. "2018 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde hangi adaya oy verdiniz?" sorusuna katılımcıların yüzde 69'u "Selahattin Demirtaş" yanıtını verdi. Yüzde 17,3'ü "Recep Tayyip Erdoğan", yüzde 8,7'si "oy kullanmadım", yüzde 4,1'i "Muharrem İnce" dedi.
"Bu pazar Cumhurbaşkanlığı Seçimi olsa 1. turda oyunuzu hangi adaya verirsiniz?" sorusuna ise; yüzde 74,3'ü "HDP'nin adayı" cevabını verdi. Yüzde 10,5'i "Recep Tayyip Erdoğan", yüzde 3,8'i de "Kemal Kılıçdaroğlu" yanıtını verdi. Yanıtlara göre; muhalefet seçmenleri arasında Kürt seçmenden en yüksek oyu CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu aldı.
"HDP kimi işaret ederse..."
"Bu pazar Cumhurbaşkanlığı Seçimi olsa 2. turda oyunuzu hangi ittifakın ya da partinin adayına verirsiniz?" sorusuna da katılımcıların 63,1'i "HDP'nin adayı ya da işaret edeceği aday" şeklinde yanıt verirken, yüzde 14,2'si "Millet İttifakı adayı", yüzde 10,7'si "Cumhur İttifakı adayı", yüzde 7,4'ü "kararsızım", yüzde 3,9'u "oy kullanmayacağım" dedi.
"HDP Cumhurbaşkanlığı seçimleri ilk turunda aday çıkarmalı mı?" sorusuna Kürt illerindeki seçmenin yüzde 76,1, batı illerindeki seçmenin ise yüzde 70,8'i "evet" yanıtını verdi.
Erdoğan, Demirtaş'a karşı kaybediyor
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 2. tura Recep Tayyip Erdoğan - Selahattin Demirtaş kalsa tercihiniz hangi adaydan yana olur?
Recep Tayyip Erdoğan ile Selahattin Demirtaş arasındaki tercihlerine bölgesel bazda bakıldığında; Selahattin Demirtaş'ın Kürt illerinde yüzde 85,3 oranında, Batı illerinde ise yüzde 78,6 oranında tercih edildi. Recep Tayyip Erdoğan'ın Kürt illerinde sadece yüzde 8 oy oranında, Batı illerinde ise yüzde 15,9 oranında oy aldı.
Kürtler, "Erdoğan yerine Kılıçdaroğlu" diyor
"Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 2. tura Recep Tayyip Erdoğan - Kemal Kılıçdaroğlu kalsa tercihiniz hangi adaydan yana olur?" diye sorulduğunda ise; katılımcıların yüzde 53,4'ü Kemal Kılıçdaroğlu derken, yüzde 12'si Recep Tayyip Erdoğan yanıtını verdi. "İkisini de tercih etmem" diyenlerin oranı yüzde 25,5 iken "kararsız" kalanların oranı 5,7 oldu.
"HDP ve bileşenleri genişletilmeli"
Görüşmecilerin yüzde 70,4'ü "HDP'nin kapatılması durumunda hangi siyasi partiye oy verirsiniz?" sorusuna "HDP'nin yeni partisi ya da işaret edeceği parti" yanıtını verdi. Yüzde 8,8'i "oy kullanmayacağım/boykot" derken, yüzde 7'si CHP, yüzde 6,6'sı "kararsız" olduğunu belirtti. 4,1'i de bu soruya "cevap vermek istemiyorum" cevabını verdi.
"Sizce HDP seçime nasıl gitmeli?" sorusu yöneltildiğinde de yüzde 70,1 "HDP ve bileşenleri genişletilmeli", yüzde 11,1 "Millet İttifakı'nda yer almalı", yüzde 8,7 "hiçbir ittifakta yer almamalı", yüzde 8 "fikrim yok" dedi. 0,7'lik bir kısım ise; "Cumhur İttifakı'nda yer almalı" şeklinde cevap verdi.
İlk defa oy kullanacak olanların yüzde 78,7'si "bu pazar ittifaksız bir seçim olsa" HDP'yi tercih edeceğini belirtti. İkinci tercihi ise 13,1 ile CHP oldu. "İlk defa oy kullanacak" seçmenlerden sadece 0,8'i AKP'ye "oy vereceğini" söyledi.
Kürtler Alevi cumhurbaşkanını destekliyor
Kürt seçmen, "Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Alevi bir adaya oy verir misiniz?" sorusunu da yüzde 85,4 oranında "evet veririm", yüzde 12,2'si "hayır vermem", yüzde 1,5'i "kararsızım" dedi.
"Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Alevi bir adaya oy vereceğini" söyleyenlerin büyük oranı ise; HDP ve CHP'ye oy verdiğini söyleyen seçmenden oluşuyor. AKP'ye oy verdiğini belirten seçmenlerin yarısı Alevi adayı desteklemeyeceğini söylerken yüzde 45,5'i Alevi bir adayı destekleyebileceğini belirtti.
Barış: "2018 seçimleriyle büyük fark var"Araştırmanın sonucunu bianet'e değerlendiren Spectrum House Düşünce ve Araştırma Merkezi Koordinatörü Azad Barış, şöyle konuştu:"AKP'nin oylarının 2018 Genel Seçimlerine göre; büyük oranda düştüğü ve bu düşüş eğiliminin devam ettiği; HDP'nin kendi oylarını büyük oranda koruduğu ve artış içinde olduğu görülüyor. CHP'nin ise Kürt seçmen nezdinde bir miktar oy artışı var. "AKP oylarında yarıya yakın bir düşüş olması AKP'nin 2015 sonrası Kürt sorununa ilişkin izlediği politikaların, kendisine oy veren Kürtlerde bir kırılma yarattığını ortaya koyuyor. "2015 sonrası politikalar kırılma nedeni""2015 seçimlerinden sonra izlenen kutuplaştırma siyaseti ve Kürt seçmenin kimlik, anadili ve toplumsal taleplerine cevap verecek politikalar üretmemesinin bu kırılmada belirleyici olduğu görülüyor. "HDP'ye yönelik baskılar ve kapatma davası, HDP'li belediyelere kayyım atanması, bölgede uygulanan güvenlikçi politikalar başta olmak üzere izlenen siyasetin Kürt seçmen tarafından onaylanmadığını söylemek mümkün. "Kürt seçmen AKP'den uzaklaşıyor""Öte yandan AKP'den uzaklaşan Kürt seçmenin yüzde 27,1 gibi yüksek bir oranının herhangi bir muhalefet partisini tercih etmemesi ve bu konudaki gri alanların varlığı oldukça dikkat çekici. Yani AKP'li seçmenin, partisine yönelik memnuniyetsizliklerinin olduğu anlaşılıyor. Ancak bu memnuniyetsizliğin muhalefet bloku lehine dönmediğini görüyoruz. "Araştırmada dikkat çeken en önemli noktalardan biri ise; HDP'larını büyük oranda arttırdığı ve seçmeninin büyük çoğunluğunu gençlerin oluşturduğudur." |
(RT)
