* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA)
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Hint-Pasifik ülkelerine yapacağı resmi ziyaretler kapsamında bugün (1 Ağustos) erken saatlerde Singapur'a gitti.
ABD Kongresi'nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi Başkanlığı'ndan Pelosi'nin ziyaretiyle ilgili dün yapılan açıklamada, Demokrat Partili siyasetçinin Asya turu kapsamında Singapur, Malezya, Güney Kore ve Japonya'ya gideceği belirtilmiş, Tayvan'a açıklamada yer verilmemişti.
CNN International'ın haberine göre, "üst düzey bir Tayvan hükümet yetkilisi ve ABD'li bir yetkili, Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaret etmesinin beklendiğini" açıkladı. Tayvanlı yetkili, ayrıca Pelosi'nin ülkede "bir gece kalacağını" söyledi, fakat ziyaretin tarihi ile ilgili bilgi vermedi.
ABD'li yetkili ise "savunma bakanlığı yetkililerinin Pelosi'nin güvenliği sağlayabilmek adına Çin'in bölgedeki hareketlerini 7/24 izlediğini" kaydetti.
TIKLAYIN - Nancy Pelosi, Tayvan'ı ziyaret edecek mi?
Pelosi'nin Nisan ayında COVID-19'a yakalanması sonucu yapmayı planladığı ve Çin'in tepkisini çeken Tayvan ziyaretini gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceği merak ediliyordu. Bu ihtimalin konuşulduğu günlerde, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, ABD Başkanı Joe Biden ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirmiş ve "Ateşle oynayan kendisini yakar" uyarısında bulunmuştu.
TIKLAYIN - Jinping'den Biden'a: "Ateşle oynayan kendisini yakar"
Olası Tayvan ziyareti Avrupa basınında
Nancy Pelosi'nin Tayvan'a olası ziyareti, Avrupa basınında da geniş yer buldu. Avusturya, Danimarka, Hollanda ve savaşın sürdüğü Ukrayna basınında yapılan değerlendirmeleri, euro|topics derledi:
Der Standard (Avusturya): Yok yere açmaza girildi
Avusturya'nın Der Standard gazetesine göre, ABD yönetiminin bu tartışmaya girmemesi gerekiyordu:
"Mevcut durumda ABD ancak kaybeden olabilir: Pelosi Taipei'ye uğramazsa, Çin'in tehditleri karşısında cümle âlemin önünde boyun eğmiş olacak.
"Tayvan'ı ziyaret ederse, gerilimi tehlikeli bir şekilde tırmandıracak. Üstelik tüm uzmanların, Çin'in Tayvan'ı yakında askeri olarak ilhak etme tehdidini iç siyasi nedenlerden ötürü gerçeğe dönüştüreceğine inandığı bir zamanda. Yok yere girilmiş bir açmaz!"
Berlingske (Danimarka): Taipei ziyaret edilmeye değer
Berlingske, Washington'un hiçbir koşulda Pekin'in tehditlerine boyun eğmemesi gerektiğini yazdı:
"Pelosi, parti arkadaşının gezisine karşı olduğu söylenen Başkan Biden'ın baskısıyla Tayvan'a gitmemeye karar verirse, Çin'in zafer kazanmış hissine kapılmasına fırsat verilmeden ziyaretin gerçekleşmeyeceği açıklanmalı.
"Ancak, Pelosi'nin Tayvan gibi bir adayı ziyaret etme hakkına sahip olduğunu vurgulamak da önemli. Siyasetçilerin uzak durmaya zorlanmalarına müsaade edilmemeli ve Pelosi'nin ziyaretini yine de gerçekleştireceğini ummalı. Tayvan, insan haklarına saygı gösteren demokratik bir devlet. Pelosi'nin bu durumu bir ziyaretle ödüllendirmesi onurlu bir davranış olur."
De Volkskrant (Hollanda): Diplomatik dalaş yerine somut yardım
Hollanda'nın De Volkskrant gazetesi, Pelosi'nin Tayvan hükümetine bir iyiliğinin de dokunmayacağı kanısında:
"Ziyaret nereden bakılırsa bakılsın kötü bir fikir, çünkü tamamen sembolik kalacak ve Tayvan'ın demokratik sisteminin güvenliğine ve varlığını sürdürmesine önemli bir katkıda bulunmaksızın yalnızca gerilimi artıracak. Tayvan hükümetinin daha ılımlı ve daha somut yardıma ihtiyacı var.
"Pelosi, planlarını Biden'la koordinasyon içinde yürütmeyerek Çinli liderlerin eline koz vermiş oldu. Ziyaret gerçekleşmezse, Pekin bunu bir zafer olarak yorumlayacak. Tayvan'ın desteklenmesi meselesinde ABD'nin bölünmüş olduğuna dair kanıt, şimdiden Çin'in cebinde."
Vyacheslav Azarov (Ukrayna): Kazanan Putin olur
Ukrayna'nın Odessa kentinde yaşayan blog yazarı Vyacheslav Azarov, Facebook sayfasında ABD ile Çin arasındaki ilişkilerin gerilmesinden Putin'in türlü yollarla fayda sağlayacağı konusunda uyardı:
"Pelosi ayrılıkçı adaya çıkar ve Uzak Doğu'da büyük bir kaos patlak verirse, Ukrayna meselesi Batı'nın öncelikler listesinde çok altlara düşer. ABD de kaynaklarını artık bu kadar kolay saçamaz. Buna karşılık Rusya, böyle bir ihtilaftan yalnızca Ukrayna açısından değil, aynı zamanda enerji satışlarını artırması bakımından da büyük fayda sağlar. Çünkü bir savaşa girmesi durumunda Çin hayli fazla miktarda enerjiye ihtiyaç duyacak."
Pelosi'nin olası Tayvan ziyaretiABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Nisan 2022'de Tayvan'ı ziyaret etmesi planlanıyordu. Fakat Pelosi'nin COVID-19'a yakalanması sebebiyle ziyaret iptal edildi. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, o günlerde Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin "tek Çin" ilkesinin tanımladığı "kırmızı çizginin aşılması" anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu. Nisan'daki ziyaretin iptal edilmesinin ardından Pelosi'nin Ağustos 2022'de adayı ziyaret edebileceği konuşuluyordu. Financial Times gazetesinin konuya ilişkin haberinde, Beyaz Saray güvenlik yetkililerinin, olası riskler nedeniyle ziyarete karşı olduğu, ABD ordusunun Çin savaş uçaklarının Pelosi'nin uçağına müdahale ederek Tayvan'a inmesini engellemeye çalışabileceğinden endişe ettiği belirtilmişti. Başkan Joe Biden da Pelosi'nin ziyaretiyle ilgili "Ordu, iyi bir fikir olduğunu düşünmüyor" ifadesini kullanmıştı. Ziyaretin gerçekleşmesi halinde Pelosi, 25 yıl aradan sonra adayı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olacak. Daha önce, 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti. Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulması üzerine Chiang Kai-shek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının adada devam ettiğini söyleyerek bağımsızlık ilan etti. Bu girişim, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda Çin'i temsil etti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulu'nda yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale geldi. Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor. |
(SD)
