Çerkes sosyolojisi, kültürü, politikaları ve gelecek yönelimleri bu kitapta. Adı “Çerkeslerin 21. Yüzyılı: Kimlik, Anayurt ve Siyaset”, Dipnot Yayınları’ndan yeni çıktı, “Çerkeslerin 21. Yüzyılı: Kültür, Toplum ve Gelecek” ise Ocak 2022’de kitapçılarda.
Bu iki ciltlik çalışmayı Merih Cemal Taymaz ve Sevda Alankuş derleyip yayına hazırladı. Her iki cildin de kapak görselleri Asiyat Savkueva’dan.
TIKLAYIN- "Çerkeslerin 21. Yüzyılı" kitaplarımızın kapak görseli öyküsü
Çerkeslerin 1864’ten bu yana siyasi faaliyetleri, örgütlenmeleri ve mücadeleleri, Çerkes milliyetçiliğinin ve “Çerkes kadını” imajının gölgesindeki kadın sorunu da kitapta merkezi önemde.
Sorular
Yazarlar zaman zaman tarihe ve Çerkeslerin “kült persona non grata”sı Çerkes Ethem’e göndermeler de yapıyor.
Çerkeslerin toplumsal tarih içerisindeki pozisyonlarının “dışarıdan” nasıl görünüyor? Çerkesler, kendilerine ve dışarıya nasıl bakıyorlar? Çerkesler Osmanlı döneminden günümüze kadar diasporadan anayurda nasıl dönüş yapıyorlar, yaptılar? Çerkes diasporasının Türkiye’nin Kuzey Kafkasya politikalarına katkısı ne olabilir? Emperyal güçlerin bölgedeki ağırlıkları ve politik tasarrufları nelerdir?
Diasporada asimilasyon ve gençlerin gelecek öngörüleri de söyleşilerde tartışılıyor
Abhazya Cumhuriyeti’nin dönüş ve kabul politikalarını ve dönüşün hukuki prosedürü Türkiye ve Rusya’nın Abhazya ve Güney Osetya politikalarının karşılaştırmalı analizi de bu kitapta.
Bölümler ve yazarlar
Merih Cemal Taymaz’ın Önsöz’ü ile başlıyor, “Diasporada varoluş, mücadele ve örgütlenme”, “Kadınlar ve gençler”, “Anayurtlar, dönüş ve dış” bölümlerinde 24 yazı yer alıyor.
Yazarlar
Anıt Baba (Papba)-Bahar Ayça Okçuoğlu-Behice Bağ Özveri-Birgül Asena Güven-Bülent Jane-Cahit Aslan-Can Nart-Cumhur Bal-Denef Işık-Elmas Zeynep Arslan-Erdoğan Aydın-Ergün Özgür-Erol Köroğlu-Erol Taymaz-Eylem Akdeniz Göker-Filiz Çelik-Georgy Chochiev-Merih Cemal-Muhittin Tolga Özsağlam-Murat Özçelik-Setenay Nil Doğan-Tanıl Bora-Ulaş Sunata-Yaşar Güven
Kültür, Toplum ve Gelecek
Yayın hazırlıkları süren ikinci kitap "Çerkeslerin 21. Yüzyılı: Kültür, Toplum ve Gelecek” iki bölümden oluşuyor: "Kültürel ve toplumsal sorunlar" ve “Demokrasi, Yurttaşlık ve Haklar Sorunsalı: Ne Yapmalı?’’
Yazarlar
Levent Köker, Ayla Bozkurt-Applebaum ve Emre Başok, Aydan Çelik Hamit, Murat Bjeduğ, Hakan Eken, Adnan Özveri, Mehmet Eser, Osman Güdü, Dinçer Demirkent, Fuat Keyman, Ferhat Kentel, Ayhan Kaya, Kadir Dede, Erol Anar, Akanda Taştekin (Cem Özdemir söyleşisi), Ahmet Asena, Merih Cemal Taymaz, Sevda Alankuş-Erol Taymaz.
Önsöz'den
Merih Cemal Taymaz da önsözde kitabın meramını "asıl kaygımızın yakın gelecek olmasının nedeni, bölgemizdeki ve dünyadaki bütün ezilen sınıfların, halkların, etnik grupların, dışlanan sosyal kesimlerin ve mültecilerin kaygılarının da aynı olmasıdır" sözleriyle özetliyor.
"Temennimiz, bu kitaptaki makaleler vesilesiyle açılacak bir tartışmanın Çerkesler arasında ses bularak Türkiye’deki demokrasi tartışmalarına ve Çerkes diasporasının bütününe taşınmasıdır."
Taymaz bir de not düşüyor: Çerkeslerin kendi aralarındaki tartışmalarda zaman zaman anlaşmazlık konusu olan Çerkes kavramının kimleri içerdiği sorusu bu kitabın meramı dışında kalıyor. Kitabın mümkün olduğu kadar geniş tutmaya çalıştığımız konu başlıkları içerisine çok da elzem olmayan ve yeterince keskin bir başlık daha eklemek istemedik. (APK)
* Merih Cemal Taymaz-Sevda Alankuş (derleyenler), Çerkeslerin 21. Yüzyılı: Kimlik, Anayurt, Siyaset, kapak: Duysal Tuncer, Dipnot Yayınları, Ankara, 2021, 439 s.
* * Sevda Alankuş-Merih Cemal Taymaz (derleyenler), Çerkeslerin 21. Yüzyılı: Kültür, Toplum ve Gelecek, Dipnot Yayınları