43 ülkeden Çin'e "Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne erişim" çağrısı

*Fotoğraf: Anadolu Ajansı

Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın

Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 43 ülke, Çin'i Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygurlara ve diğer Müslüman azınlıklara yönelik hak ihlallerine karşı "hukukun üstünlüğüne tam saygı göstermeye" çağırdı.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nun insan hakları konularını ele alan 3. Komitesi'nde dün (21 Ekim) yapılan ortak açıklamada, Sincan'daki insan hakları ihlallerinden endişe duyduğunu belirten ülkeler, "BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri ve bağımsız gözlemcilerin bölgeye derhal ve engelsiz ziyaretine izin vermesi" gerektiğine dikkat çekti.

Açıklamada; raporların, 1 milyondan fazla kişinin keyfi olarak gözaltına alındığı "siyasi eğitim" kamplarının varlığını ortaya koyduğu belirtildi. İşkence, insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele, zorla kısırlaştırma, cinsel şiddet, çocukların zorla ailelerinden ayrıldığını belgeleyen raporların sayısının da arttığı ifade edildi.

Çin'den kınama

BBC Türkçe'nin aktardığına göre, Çin'in BM büyükelçisi Zhang Jun, çağrıyı "yalan" ve "Çin'e zarar verme planı" olarak nitelendirerek kınadı. Küba da iç işlerine müdahale edilmemesi gerektiğini söyleyerek Çin'e destek verdi.

İngiltere ve Almanya, 2019 ve 2020'de benzer bir bildiriyi kamuoyuna duyurdu. Bu yıl bildiriye Türkiye de imza attı.

Öte yandan, Haiti, Port-au-Prince'in Tayvan'ı tanımasıyla Çin ile ilişkileri kötüleştikten sonra bildiriye desteğini geri çekti.

Fransız haber ajansı AFP'nin konuştuğu diplomatik kaynaklara göre İsviçre, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Çin arasında üst düzey bir toplantıya ev sahipliği yaptığı ve bildiriyi imzalamak yerine bu iki güç arasındaki rolünü önceliklendirmeye karar verdiği için imzasını çekti.

Hangi ülkeler imza attı?

Çin'e uluslararası yükümlülüklerini yerine getirme ve insan haklarına saygı gösterme çağrısına imza atan ülkeler şöyle:

• Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Kanada, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Esvatini, Finlandiya, Almanya, Honduras, İzlanda, İrlanda, İtalya, Japonya, Letonya, Liberya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Marshall Adaları, Monaco, Karadağ, Nauru, Hollanda, Yeni Zelanda, Kuzey Makedonya, Norveç, Palau, Polonya, Portekiz, San Marino, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İngiltere ve Fransa.

(DŞ)