Haberin Kürtçesi / İngilizcesi için tıklayın
Yüksek Seçim Kurulu, (YSK) İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin yenilenmesine ilişkin iptal kararının gerekçesini açıkladı.
TIKLAYIN - YSK Kararına Muhalif Üyeler Ne Dedi?
Kurumun resmi internet sitesinde yayınlanan 2019-4219 sayılı kararın büyük çoğunluğu AKP’nin YSK’ya verdiği itirazlardan oluşuyor.
250 sayfalık kararın 37 sayfası şerhlerden, 11 sayfası da karara ilişkin değerlendirmeden oluşuyor.
6 Mayıs'ta iptal edilen seçimle ilgili kararın gerekçesi 16 günde yazıldı ve dün akşam YSK’nın sitesinden yayınlandı.
Güven: İptal nedeni olabilecek bir uyumsuzluk görülmemiştir
Yedi asil üye ile dört yedek üyenin katıldığı oylamada, YSK Başkanı Sadi Güven de dahil dört hakim karara ret oyu vermişti. Gerekçeli kararda da dört hakimin karşıoyları yer aldı.
Güven’in şerhinde, “İptal nedeni olabilecek bir uyumsuzluk görülmemiştir” dendi:
“Sandık kurullarının Kanuna aykırı oluşturulması nedeniyle seçimin iptali kararına ise katılmak mümkün olmamıştır. İmzasız 101 sayım döküm cetvelinin tamamında başkan ve memur üye ile birlikte AK Parti ve üç sandık hariç CHP, tüm sandıklara üye vermiş olup hatta Adalet ve Kalkınma Partisi 145, Cumhuriyet Halk Partisi 120 olmak üzere bazı sandıklarda 1’den fazla üye ile temsil edilmişlerdir. Ayrıca imzasız sayım döküm cetvelleri ile sandık sonuç tutanakları uyumlu olup seçim iptal nedeni olabilecek bir uyumsuzluk görülmemiştir.”
Kararda ne var?
YSK’nın gerekçeli kararında, İstanbul genelinde Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi için toplamda 93 bin 558 kamu görevlisine ihtiyaç duyulduğu, İstanbul’da sandık kurullarında görev alabilecek durumda olan yaklaşık 220 bin kamu görevlisinin bulunduğu belirtildi.
“Tek başına seçim sonucuna müessir olay değil”
Karar şöyle devam ediyor:
“2 bin 333 sandıkta sandık kurulu üyeliklerinin belirlenmesinde Kanunun asıl hükmü olan 'kamu görevlileri arasından belirlenmesi' ilkesi gözardı edilerek, 298 sayılı Kanunun 23'üncü maddesinin son fıkrasındaki istisna hükmünün uygulanmasına bir gerekçe bulunmamakla birlikte, kanunda böyle bir istisnanın mevcut olması dikkate alındığında bu eksiklik, tek başına seçim sonucuna müessir olay ve hal kapsamında değerlendirilmemiştir.”
Toplam 9 kişiyle ilgili “usulsüzlük” bulundu
Kararda, “Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevinden çıkarılan 6 kişinin sandık kurulu başkanı, üç vatandaşın ise kamu görevlisi olmadan memur üye olarak görev yaptığı” ifade edildi.
Sandık kurulu başkanlarının kanuna aykırı olarak belirlendiği 754 sandıkta oy kullanan seçmen sayısının 212 bin 276 olduğu belirtildi:
“Cumhuriyet Halk Partisi Adayı ile Adalet ve Kalkınma Partisi Adayı arasındaki oy farkının 13 bin 729 olması nedeniyle, 754 sandıkta sandık kurulu başkanlarının kanun hükmüne aykırı olarak belirlenmesi ve bu şekilde oluşan sandık kurullarının yaptıkları seçim iş ve işlemlerine itibar edilemeyecek olması, sonuca müessir olay ve haller kapsamında değerlendirilerek seçimin neticesine müessir görülmüştür.”
108 sandık “yok hükmünde”
Gerekçeli kararda, İstanbul genelinde 18 sandıkta hiç sayım döküm cetvelinin bulunmadığı, 90 sandıkta ise sandık kurulu imzalarının bulunmadığı tespiti yer aldı.
Kararda ayrıca, sayım döküm cetveli olmayan ve imzasız olduğu için “yok hükmünde” değerlendirilen 108 sandıktaki oy kullanan seçmen sayısı, 30 bin 281 olarak belirlendi.
108 sandıkta sayım döküm cetvelinin düzenlenmemesinin bu sandıklardaki seçim sonucunun güvenilirliğini ciddi biçimde zedelediği ifade edildi:
“Sayım döküm cetvellerindeki bu eksiklik, tek başına seçim sonucuna müessir olmamakla birlikte, sandık kurulu başkanlarının kanuna aykırı biçimde belirlenmesi ile birlikte değerlendirilmiştir.”
Sadece 706 “kısıtlı” oy kullandı
İncelemeler sonucunda 377 kısıtlı, 224 zihinsel engelli kişinin İstanbul seçimlerinde oy kullandığı belirlendi.
6 sandıkta ölü olan kişilerin yerine, 41 sandıkta ceza infaz kurumunda bulunan tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlülerin yerine, 58 sandıkta ise ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin yerine oy kullanıldı.
Kararda, incelemeler sonucunda oy kullanma hakkı olmamasına rağmen, toplam 706 kişinin İstanbul seçimlerinde sandık başına giderek oy kullandığının tespit edildiği ifade edildi.
Seçim, 23 Haziran'da yenilenecek
TIKLAYIN – Seçim İptalinin Ardından Seçmenleri Neler Bekliyor?
Yüksek Seçim Kurulu, 6 Mayıs’taki kararıyla, 31 Mart'ta yapılan İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçiminin, sadece belediye başkanlığı açısından yenilenmesine hükmetti.
Seçimi kazanmış olan Ekrem İmamoğlu’nun mazbatası geri alındı. Makama, 23 Haziran’daki seçime kadar İstanbul Valisi Ali Yerlikaya vekalet edecek. (AS)