Anayasa değişikliği teklifinde “Cumhurbaşkanının Meclis’i feshetme yetkisi var mı yok mu?” tartışmalarını KHK ile ihraç edilen akademisyenlerden anayasa hukukçusu Doç. Dr. Murat Sevinç’le konuştuk.
Doç. Dr. Sevinç her ne kadara anayasa değişikliği teklifinde “fesih” sözcüğü geçmese de bahsi geçen ifadelerin cumhurbaşkanına dilediği zaman milletvekili seçimlerini ve cumhurbaşkanlığı seçimlerini yenileme hakkı tanıdığını söyledi.
Erdoğan: Öyle bir yetki yok
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul Sancaktepe’de düzenlediği mitingde “Cumhurbaşkanının meclisi fesih yetkisi yok. Meclisi feshedecek diyorlar, yok böyle bir şey. Nerede var bu yetki, gösterin diyoruz. Yok. Ya yalan söyleme, dürüst ol. Bazı ukalalarını da sosyal medyaya servis etmişler, onlar da aynı şeyi söylüyor. Bunlar yalan makinesi” dedi.
Büyükçekmece’de ise Kılıçdaroğlu’na seslenerek “Anayasa değişikliği teklifinde cumhurbaşkanının meclisi fesih yetkisi olduğunu ispat et, ben cumhurbaşkanlığından istifa edeceğim” ifadelerini kullandı.
Değişiklik teklifi ne diyor?MADDE 11: 2709 sayılı Kanunun 116. maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. "H. Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanı seçimlerinin yenilenmesi MADDE 116: Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının beşte üç çoğunluğuyla seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Bu halde Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır. Cumhurbaşkanının seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır." |
Sevinç: İstediği zaman seçimleri yeniler
Doç. Dr. Sevinç, söz konusu değişikliğinin anayasa hukuku açısından adının “karşılıklı fesih ilkesi” olduğunu söyledi ve sözlerine şöyle devam etti:
“Şu anda 116. maddede seçimlere tekrar gidilmesinin koşulları dört beş maddeyle açıklanıyor. Cumhurbaşkanı, bu koşullar yerine getirilmediği taktirde ülkeyi seçime götürme yetkisine sahiptir. 1 Kasım seçimlerine de bu nedenle gittik.
“Ama söz konusu değişiklikte cumhurbaşkanının böyle koşullara ihtiyacı kalmayacak. Herhangi bir koşulun gerçekleşmesine gerek yok. İstediği zaman kendisi de yeniden seçime girmek kaydıyla seçimi yenileyebilir.
“Karşılıklı fesih yetkisi söz konusu. O nedenle bunun ABD Başkanlık sistemiyle hiç bir alakası yok. ABD'de Başkan Senatoyu, senato başkanı feshedemez.
“Fesih dediğimiz şey zaten seçimlerin yenilenmesidir. Fesih yetkisi varsa ben istifa ederim falan bunlar gereksiz… Fesih lafı zaten metinde geçmez ki. Bunun adı seçim yenilemedir. Tek taraflı bir fesih yetkisi yok ama tabii ki fesih yetkisi var.”
AKP kitapçığında da “fesih” denmişti
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) tarafından hazırlanan “20 Soruda Yeni Anayasa” kitapçığında şu ifadelere yer verilmişti:
“Fesih yetkisi yeni sistemde seçimlerin karşılıklı olarak yinelenmesi yoluyla gerçekleşebilecektir. TBMM beşte üç çoğunlukla, cumhurbaşkanı da dilediği zaman bu yetkiyi tek başına kullanabilir.”
Kılıçdaroğlu: Fesih yetkisi var
Erdoğan’ın yalancılıkla suçladığı Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) lideri Kemal Kılıçdaroğlu ise şunları söyledi:
“Fesih yetkisi yok deyip diyor. Var arkadaşlar. Bugünkü anayasada bile var. Ama şartı seçim sonrası 45 gün hükümetin kurulmaması. Şimdi şart kalkıyor.”
Tezcan: AKP’liler de “fesih” diyor
CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan, AKP’lilerin de ‘fesih’ kelimesini kullandıklarına çekti ve şöyle devam etti:
“Meclis’in yeniden seçimlere götürülmesi dünyanın her yerinde ve bütün anayasalarda fesih olarak kabul edilir.” (EKN)
