Karadeniz üzerinde bir ABD İHA'sının tartışmalı bir şekilde düşmesi Washington ile Moskova arasındaki gerginliği artırdı. MQ-9 Reaper tipi İHA'nın düşürülmesinden Rusya'yı sorumlu tutan ABD, Rusya'nın Washington Büyükelçisi Anatoli Antonov'u Dışişleri Bakanlığı'na çağırdı.
Rusya'nın resmi haber ajansı bakanlıktaki görüşmenin "yapıcı" geçtiğini ve olayın Rusya'ya doğuracağı "sonuçların" gündeme getirilmediğini aktardı. Büyükelçi Antonov ise görüşmeyle ilgili olarak "İletişim hatlarının açık kalmasının önemli olduğuna inanıyoruz" açıklamasını yaptı. Antonov, Rusya'nın çatışma aramadığını ve iki ülkenin çıkarına pragmatik işbirliğini savunduğunu belirtti.
ABD ordusundan yapılan açıklamalara göre MQ-29 Reaper tipi İHA salı sabahı Karadeniz üzerindeki uluslararası hava sahasında rutin keşif uçuşunu yaparken düşürüldü. ABD Avrupa Komutanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Su-27 tipi iki Rusya'nın savaş uçağı İHA'ya "tehlikeli ve profesyonel olmayan" bir şekilde yaklaştı. Rusya'nın jetleri drone'un üzerine önce yakıt boşalttı, ardından jetlerden biri drone'un pervanesine temas ederek drone'un Karadeniz'e düşmesine neden oldu.
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü Pat Ryder'ın açıklamasına göre Rus savaş jetleri 30 ila 40 dakika boyunca drone'un yanında uçuş yaptı. Ryder drone'un pervanesiyle temas eden Rusya'nın jetinin de zarar gördüğünü ancak jetin iniş yapabildiği bilgisini verdi.
Rusya: Temas olmadı
Rusya Savunma Bakanlığı ise Rusya'nın jetlerinin İHA ile temas kurduğu iddiasını yalanlıyor. Moskova'dan yapılan açıklamada İHA'nın "Kırım Yarımadası sahasında" keşfedildiği, aracın Rusya'nın sınırına doğru uçmakta olduğu belirtildi. İHA'nın "sert manevra" sonrasında "irtifa kaybı yaşayarak kontrolsüz bir biçimde uçtuğu" ve denize çakıldığı kaydedildi.
Kirby: Ruslara check-in yapacak değiliz
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby ise Rusya'nın tarafının iddialarını yalanladı. "Bu hava sahasında düzenli olarak bir yıldır uçuyoruz ve bunu yapmaya da devam edeceğiz" diyen Kirby "Uluslararası hava sahasında uçmadan önce Ruslara bir tür check-in (gelişini bildirmek) yapmaya ihtiyacımız yok. Böyle bir gereklilik olmadığı gibi bunu yapacak da değiliz" şeklinde konuştu.
NYT: İHA'nın düşürülmesi kaza değildi
New York Times'a konuşan Amerikalı yetkililer son olayın Rusya'nın daha agresif bir döneme geçtiğinin işaretçisi olmadığı görüşünde. Gazeteye konuşan bir ABD'li yetkili, İHA'nın düşürülüşünün Rusya tarafından planlanmış bir satranç hamlesi olmadığını düşünüyor. New York Times'ın makalesi şöyle devam ediyor: "İHA'ya yapılan saldırı tam olarak bir kaza değildi. Örneğin aracın önüne benzin dökmek kasıtlı yapılmış bir hareket. Ancak ABD'li yetkililer, Rus İHA'nın pervanesini kasıtlı olarak koparmadığını düşünüyor çünkü bu sadece İHA'nın değil, Rus Su-27'sinin de düşmesine neden olabilecek riskli bir hareketti."
WSJ: İHA'ya ulaşmak Türkiye'nin yasağı nedeniyle zor olabilir
Wall Street Journal da düşen İHA'nın ABD tarafından "kurtarılmasının" pek de mümkün olmadığına dikkat çekiyor: "Drone'u kurtarmak zor olabilir. ABD donanması, Rusya'nın Şubat 2022'deki Ukrayna işgalinden kısa süre sonra Karadeniz'deki operasyonlarını durdurdu. Gemilerin Karadeniz'e girişini kontrolü altında tutan Türkiye, savaş başladıktan sonra Boğaz'ı savaş gemilerinin geçişine kapattı. Rusya ise Karadeniz'deki savaş gemilerini kullanmaya devam ediyor".
Tass: İHA Rus ordusu hakkında bilgi topluyordu
Rusya'nın Tass haber ajansı, Washington Büyükelçisi Anatoly Antonov'un, İHA'nın bölgede Ukrayna ordusu adına keşif yaptığını söylediğini aktarıyor. Rusyalı büyükelçiye göre ABD İHA'sı, Ukrayna ordusunun Rusya'nın topraklarına ve ordusuna ileride yapacağı saldırılar için istihbarat topluyordu. Tass'a konuşan Antonov şöyle devam etti: "ABD ordusunun sınırımıza bu kadar yakın bölgedeki kabul edilemez eylemleri bizim için endişe yaratıyor. Bu tarz keşif uçuşlarının ne için yapıldığını çok iyi biliyoruz. ABD'den binlerce mil ötede ne yapıyorlar? Cevap çok açık. Kiev rejimi tarafından topraklarımıza ve ordumuza saldırmak için kullanılacak istihbaratı toplamak."
(NT)
