İSİG Meclisi: COVID-19 yüzünden ölen işçi sayısı en az 1400

Fotoğraf: ILO / Flickr

Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin COVID-19 pandemisinin ikinci yılında hazırladığı rapora göre en az 1400 işçi salgın nedeniyle hayatını kaybetti.

Ölenlerin 146’sı kadın işçi, 1254’ü ise erkek işçiydi. 

COVID-19’dan 2020 Mart’ta en az 14 işçi, Nisan’da 105 işçi, Mayıs’ta 30 işçi, Haziran’da 13 işçi, Temmuz’da 16 işçi, Ağustos’ta 57 işçi, Eylül’de 52 işçi, Ekim’de 53 işçi, Kasım’da 162 işçi ve Aralık’ta 242 işçi hayatını kaybetti.

2021 Ocak’ta 81 işçi, Şubat’ta 38 işçi, Mart’ta 36 işçi, Nisan ‘da 136 işçi, Mayıs’ta 121 işçi, Haziran’da 15 işçi, Temmuz’da 3 işçi, Ağustos’ta 22 işçi, Eylül’de 57 işçi, Ekim’de 37 işçi, Kasım’da 50 işçi, Aralık’ta 28 işçi yaşamını yitirdi.

2022 Ocak’ta ise 20 işçi ve Şubat’ta da en az 10 işçi COVID-19 nedeniyle hayatını kaybetti.

Ölenlerin yüzde 85’i ücretli çalışanlar 

Salgının ikinci yılında COVID-19 nedenli iş cinayetlerinin istihdam dağılımına bakıldığında 1196 ücretli ve 204 kendi nam ve hesabına çalışan hayatını kaybetti.

Yani ölenlerin yüzde 85’ini ücretliler yüzde 15’ini ise kendi nam ve hesabına çalışanlar oluşturdu.

Ölen işçilerin yüzde 87'si sendikasız 

Ölenlerin 176’sı (yüzde 12,57) sendikalı işçi, 1224’ü ise (yüzde 87,43) sendikasız işçiydi. İş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı ise şöyle:

• Sağlık, sosyal hizmetler işkolunda 514 emekçi;
• Ticaret, büro, eğitim, sinema işkolunda 450 emekçi;
• Belediye, genel işler işkolunda 118 işçi;
• Savunma, güvenlik işkolunda 83 işçi;
• Metal işkolunda 36 işçi;
• Tekstil, deri işkolunda 31 işçi;
• Taşımacılık işkolunda 29 işçi;
• Konaklama, eğlence işkolunda 23 işçi;
• Basın, gazetecilik işkolunda 18 emekçi;
• Tarım, orman işkolunda 17 işçi;
• Petro-kimya, lastik işkolunda 17 işçi;
• Banka, finans, sigorta işkolunda 12 işçi;
• Enerji işkolunda 10 işçi;
• Gıda, şeker işkolunda 8 işçi;
• İnşaat, yol işkolunda 8 işçi;
• İletişim işkolunda 5 işçi;
• Gemi, tersane işkolunda 5 işçi;
• Ağaç, kağıt işkolunda 4 işçi;
• Madencilik işkolunda 3 işçi;
• Çimento, toprak, cam işkolunda 3 işçi;
• Ve işkolu belirlenemeyen 6 işçi hayatını.

Salgının ikinci yılında COVID-19 nedenli iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı da şöyle:

• 18-27 yaş arası 17 işçi,
• 28-50 yaş arası 606 işçi,
• 51-64 yaş arası 598 işçi,
• 65 yaş ve üstü 147 işçi,
• Ve yaşı öğrenilemeyen 32 işçi

Ayrıca salgının ikinci yılında COVID-19 nedenli en çok iş cinayetİ 268 ölüm ile İstanbul'da görüldü. İstanbul'u 75 ölümle Ankara, 74 ölümle Kocaeli, 61 ölümle İzmir, 53 ölümle Bursa, 42 ölümle Mersin, 40 ölümle Hatay, 38 ölümle Antep, 36 ölümle Konya, 34'er ölümle Diyarbakır ve Kayseri; 30 ölümle de Adana izledi. İSİG Meclisi Muş ve Şırnak'ta COVID-19 nedenli hiç işçi ölümü tespit edemedi.

"En az diyoruz çünkü verilere erişim kısıtlı"

Verilerin değerlendirmesini de yapan İSİG Meclisi, tespitlerin yüzde 42’sini ulusal basından; yüzde 58’ini ise işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, sağlık meslek örgütleri, sendikalar ve yerel basından derlediği bilgisini paylaştı.

Raporlarında iş cinayetlerini belirtirken “en az” dediklerini belirten İSİG Meclisi bunun nedeni olarak kısıtlı bilgi kaynakları olmasını gösterdi.

“COVID-19 nedenli ölümlerde bu vurgunun altını iki kere çizmeliyiz çünkü bu ölümler devlet tarafından hiçbir şekilde açıklanmadı ve doğal olarak da kimlik bilgilerini öğrenmek oldukça zor. Bu yüzden raporlarımızda ana bilgi kaynağımız her zaman ulusal basın iken (özellikle ajanslar) bu sefer bilgi kaynaklarımızı özellikle sağlık meslek örgütü, sendikalar, işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, yerel basın ve memleket dernekleri oluşturdu” dedi.

Sonrasında ise şu örneği verdi:

“Bugüne kadar sadece Covid-19 nedenli 16 tarım işçisi ve bir çiftçi ölümü tespit edebildik. Oysa diğer raporlarımızdaki ölümlerin ortalama yüzde 20’sini tarım işkolu oluşturur. Yine bildiğimiz göçmen işçi ölümü yok. Oysa Türkiye’de çalışan nüfusun neredeyse yüzde 10’una yakını göçmen. Yine bazı şehirlerden hiçbir bilgiye ulaşamadık. Yani COVID-19’a bağlı işçi ölümleri çok daha fazladır. Bizim tespit edebildiğimiz ölümlerin birkaç (5-6) katı daha işçi ölümünün olduğunu düşünebiliriz.”

İSİG Meclisi omicron varyantı sonrası emekli işçilerin ölüm oranının daha da arttığını belirtti. “Bu durum Covid-19’un bir işçi sınıfı (çalışan+emekli) hastalığı olduğunun en büyük göstergesi” dedi. “COVID-19 bir işçi sınıfı hastalığıdır” söylemini tekrarladı.

(HA)