Omicron yayılıyor: Dünyada son bir haftada 18 milyon vaka

Omicron hakkında ne biliniyor?

Bilim insanları, çok sayıda mutasyon içeren Omicron varyantının, mevcut Delta varyantından daha hızlı yayılabileceğine ortaya koydu. Nitekim hastalığın yayılış hızı da bilimsel verilerle paralel ilerledi. 

Omicron varyantı, daha önce hiç görülmeyen farklı mutasyonların yanı sıra daha önce görülen mutasyonları da içeriyor. Bu mutasyonların çoğu, virüsün dikensi protein kısmında oluşmuş. Aşıların çoğu bu kısmı hedef alıyor. Bu nedenle yeni varyantta etkili olup olmayacakları sorusu endişe yaratıyor.

Standart testlerde bu varyantta "S geni eksikliği" gözleniyor. Delta varyantında çoğu zaman bu eksiklik söz konusu değil. Yani S geni eksikliği Omicron varyantına dair bir ipucu olabilir. Ama tüm S geni eksiklikleri Omicron olmayacağından kesin sonuç almak için tam gen dizilimi gerekiyor.

Omicron'un Delta varyantından farklı semptomlar gösterdiği, örneğin koku ve tat kaybına yol açmadığı yönünde bazı işaretlerin olduğu, ama kesin sonuca varmak için henüz çok erken olduğu belirtiliyor. DSÖ, Omicron'un daha çok üst solunum yollarını etkilediğini söylüyor.

Aşı etkili mi?

Covid-19 hatırlatma aşısının Omicron varyantı üzerindeki etkisi üzerine İngiltere’de yapılan bir ön araştırmanın sonuçlarına göre, üçüncü aşı, hastalığı şiddetli geçirmeyi "yüzde 85 oranında engelleyebilir". Bu oran, diğer varyantlar üzerinde aşının sağladığı orandan bir miktar daha az.

Ancak bilim insanları, bu düşüşe karşın, hatırlatma aşısının insanların hastanelere yatışı üzerinde önleyici etkisini de gösterdiğini açıklıyor.

Mevcut aşılar, aşırı mutasyona uğramış olan Omicron'a göre tasarlanmadı. Bu nedenle erken sonuçlar bu varyanta karşı aşı etkinliğinin azalacağını gösteriyor.

Pfizer/Biontech hatırlatma aşısının etkinliğinin yüzde 80 ila 85,9 arasında kalacağı değerlendiriliyor. Bu oran Delta varyantında yüzde 97 oranındaydı.

Ancak aşının yanında T hücreleri gibi vücudun doğal savunma mekanizması da önemli bir faktör. Yapılan modelleme, bu mekanizmanın Omicron karşısında nasıl etki yapabileceğini değerlendiremiyor.

Öte yandan Imperial College London'daki başka bir araştırma, hastalığa yeniden yakalanma riskinin Omicron varyantında Delta'dan 5,4 kat daha fazla olduğunu ve Omicron'un Delta'dan daha hafif geçmeyebileceğini öngördü.

Araştırmada Covid-19'u geçirmiş olmanın Omicron'a karşı yüzde 19, iki doz aşı olmuş olmanın da yüzde 20 koruma sağlayabileceği belirtildi.