“Pandemi döneminde kanser taramalarını erteledik”

* Fotoğraf: Pexels

Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği (TAHUD) Başkanı ve Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esra Saatçi, COVID-19 salgını döneminde kanser taramalarının ciddi şekilde azaldığını, bu durumun ileriki dönemlerde kanser vakalarında artışa yol açabileceğini söyledi.

TAHUD’un çevrimiçi düzenlediği 20. Ulusal Aile Hekimliği Kongresi'nde “Pandemi ve Kronik Hastalıklar” başlıklı sunum yapan Prof. Dr. Saatçi, pandemi döneminde kronik hastalıkların ihmal edildiğini belirtti.

Kalp yetmezliği ve diyabet

Prof. Dr. Saatçi, AA'nın aktardığına göre, salgının ilk dört ayında kalp yetmezliği ve diyabet gibi rahatsızlığı olan ve COVID-19'a yakalanan hastaların sağlıklı bireylerle karşılaştırıldığında hastaneye yatışlarının 6, ölüm oranlarının ise 12 kat arttığının tespit edildiğini aktardı.

Salgın döneminde fiziksel aktivitenin yüzde 40 azaldığına dikkati çeken Saatçi, özellikle kronik hastaların bu dönemde kilo aldıklarını ve ek sağlık sorunları yaşamaya başladığını anlattı.

“Kanser vakaları artabilir”

Prof. Dr. Saatçi, salgın döneminde kanser taramalarının ve kanser tedavilerinin azaldığını ve ileriki dönemlerde kanser vakalarında artış beklendiğini dile getirdi:

“Bu dönemde kanser taramalarımızı ihmal ettik ya da erteledik. Dolayısıyla maalesef korkutucu bir artış bizi bekliyor.

“Salgın sürecinde prostat, meme, kolon ve akciğer kanseri tanısı konulan hasta sayısı geçmiş 5 yılın ortalamasına göre yüzde 42 azaldı. Kanser tanılarında dramatik bir azalma oldu.

“Bu süreçte hastaların yeteri kadar hastaneye erişememesi geç evrede tanıların konulmasına neden oldu.

“Pandemi pik yaptığında dünyada 2 milyon 324 bin 69 kanser cerrahisi operasyonu ertelendi. Bu durum hastaların sağlıklarına orta ve uzun vadede etki yapacak, aynı zamanda sağlık ekonomisine de bir etkisi olacak.”

TIKLAYIN - TTB: Pandemide kanser taramaları yüzde 90 azaldı

Türk Tabipleri Birliği de “Pandemi döneminde kronik hastalık takipleri, kanser taramaları, rehabilitasyon hizmetleri gibi birçok sağlık hizmeti ertelendi” açıklamasını yapmıştı.

TTB’den çözüm önerileri

TTB Merkez Konseyi üyesi Dr. Çiğdem Arslan, sorunun giderilmesi adına yapılması gerekenleri şöyle sıralamıştı:

• Gerekli kaynaklar ayrılarak eşitsizliklerin giderileceği şekilde topluma ekonomik ve sosyal destek sağlanmalıdır.
• Sağlık hizmetleri herkes için eşit, nitelikli, parasız ve ulaşılabilir olmalıdır.
• Salgının alevlenmesine neden olan yanlış salgın politikalarından vazgeçilmelidir.
• Toplumdaki aşı tereddütleri giderilerek, hızlı bir şekilde toplum bağışıklığı sağlanmalıdır.
• Salgının sahada baskılanabilmesi için etkin filyasyon yapılmalıdır.
• Sağlık tesislerinin ortamları ve sağlık çalışanlarının çalışma düzenleri salgına uygun hale getirilmelidir.
• Şehir Hastanelerinin açılması ile birlikte kapanan şehir merkezindeki hastaneler yeniden açılmalıdır.
• Birinci basamak sorunları giderilerek, özellikle kanser taraması ile ilgili kampanyalar yapılmalıdır.
• Sağlık hizmetlerine gereksinimin artmasıyla kamu istihdamı; birinci basamak sağlık hizmetleri alanı başta olmak üzere genişletilmeli; sağlık emek gücü artırılmalı, güvenlik soruşturmaları ve KHK nedeniyle işlerinden edilen sağlık çalışanları işlerine dönmelidir.

(AS)