*Fotoğraf: Hayat Eve Sığar uygulaması
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Türkiye'de koronavirüs salgınında vaka belirsizliği de başta Türk Tabipleri Birliği (TTB) olmak üzere meslek örgütleriyle alanın uzmanlarının hükümete ve Sağlık Bakanlığı'na yönelik şeffaflık eleştirileri de sürüyor.
Sürecin iyi yönetilemediğine ilişkin eleştirilere, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başını çektiği yetkililerin yanıtı genellikle "Bir başarı öyküsü yazdık" şeklinde oluyor.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, yönettiği kentte bulaşıcı hastalık nedeniyle yaşamını yitiren yurttaşların sayısını 14 Kasım'dan bu yana mezarlık kayıtlarına dayandırarak gün gün açıklamaya başlayınca Sağlık Bakanlığı'nın turkuaz tablosuna da vaka sayısı "yeniden" yansıdı.
Yazılımcı Güçlü Yaman da açıklanan vaka sayılarının gerçeği yansıtmadığını düşündüğü için mezarlık sistemleri, belediyelerin resmi internet siteleri ve e-Devlet üzerinden edindiği bilgilerle Ağustos ayından bu yana "gerçeği arıyor."
Bu hâli de "Salgının yıkıcı sonuçlarının insanlara yansıtılmamasına karşı alternatif veri kaynağı oluşturabilmek için sayıları araştırmaya başladım" sözleriyle özetliyor.
"İtalya olduk, İngiltere'yi geçtik"
Yaman, "resmi açıklamaların külliyen yalan olduğunu" söyleyip "Şu an salgınla ilgili en sağlam ölçü kaynağı ölümler. Her yerde bir belirsizlik yaşanıyor. Salgın ilk başladığında 'İtalya olur muyuz?' diye endişe ediyorduk. Biz İtalya olmuş vaziyetteyiz, İngiltere'yi geçtik, İspanya olmak üzereyiz" diyor.
Türkiye'de ölümlerdeki artış oranını Avrupa ülkeleri ve ABD'yle karşılaştırdım.
— Güçlü Yaman (@GucluYaman) November 30, 2020
İtalya ve İngiltere'deki Mart-Nisan dönemindeki artışı Kasım ayı itibarıyla geçmiş bulunmaktayız.
Bu şekilde devam edersek pek yakında Nisan dönemi İspanya'sını da geçiyoruz. pic.twitter.com/T0uJ9gluQd
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın üç gün önce "risk altında" olduğunu söylediği beş ilden biri olan Hatay'da durumun üç dört hafta önceden kontrol altına alınabileceğini vurguluyan Yaman, sözlerini "Hatay'da 25 Kasım-1 Aralık haftasında 2018-2019 ortalamasına göre yaklaşık üç kat fazla ölüm yaşanıyor. Demek ki üç dört hafta önce vakalarda ciddi bir patlama yaşanmış. Yani işler kontrolünden çıkınca kamuoyuna yansıtılıyor" ifadeleriyle sürdürüyor.
Güçlü Yaman'ın, bianet'e yaptığı değerlendirme şöyle:
"Türkiye nüfusunun yüzde 58'ini oluşturan 16 büyükşehir, sekiz il merkezi ve üç ilçede önceki yılların ortalamasına göre fazladan ölen insanların sayısı şu an itibariyle yaklaşık 44 bine çıkmış durumda.
"Bu, geçmiş yılların ortalamasına göre yüzde 30 artış demek oluyor. Türkiye'de son yıllarda ölümlerdeki artış hızının yüzde 1,5 olduğunu düşünürsek burada korkunç bir fark var.
Veriler "gerçek dışı"
"Resmi olarak açıklanan tüm sayıları aksi ispatlanana kadar yalan olarak kabul ediyorum. Haziran'dan Ağustos'un sonuna kadar ölümler dümdüz bir çizgi halinde.
"Böyle bir şey normalde de mümkün değil. Bendeki ölüm sayılarına göre orada hem artış var hem de zigzag var. Gerçeklikle hiçbir alakası olmayan verilerle karşı karşıyayız.
"Bir yerde vakalar artıyorsa birkaç hafta sonra ölümler de artacaktır. Tedbir alınması, insanların uyarılması gerekiyorsa vakalar artmaya başladığında yapmak gerekiyor.
TIKLAYIN- 16 büyükşehir, sekiz il merkezi ve üç ilçede fazla ölümler
"Korkunç" tablo
"İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu, İstanbul'da bulaşıcı hastalıktan ölenlerin sayısını söylemişti hatırlarsanız. O günden bugüne kadar İstanbul'da fazladan ölen insan sayısı 4 bin 500.
"Yani alınan her karar binlerce insanın hayatını kurtarabiliyor ya da her yanlış karar binlerce insanın hayatına mâl oluyor.
"Salgının yarattığı yıkım, bize söylenen resmi sayılardan en az beş kat filan fazla. Yani böylesi korkunç bir tablo."
(DŞ)
