Türkiye Libya'ya “çocuk asker gönderdi” iddiası

Fotoğraf: UNICEF

Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi'nin oluşturduğu Libya Veri Toplama Misyonu'nun 2016'dan bu yana yaşanan insan hakları ihlallerini araştırdığı raporu yayımlandı.

BBC Türkçe'nin haberine göre, bu hafta yayımlanan ve BM İnsan Hakları Konseyi'ne sunulan raporda, Libya'daki iç savaşta çocuk askerlerin de kullanıldığı ve Türkiye'nin "bu çocuk savaşçıların Libya'ya götürülüp savaştırılmasında rol oynadığına" dair iddialar yer alıyor:

"2019 sonlarından itibaren elde edilen kanıtlara göre Türkiye, görünüşlerinden açıkça anlaşılacak şekilde 15-18 yaş arasındaki Suriyeli çocukların silah altına alınması ve Ulusal Mutabakat Hükümeti için para karşılığında Libya Ulusal Ordusu'na karşı savaşmasına aracı oldu.

"Bu çocuk savaşçılar muharip olarak veya güvenlik kuvveti gibi destekleyici görevlerde farklı alanlarda kullanıldı. İtaat etmemeleri halinde çoğu hapse atıldı, bir kısmı da yaralandı."

TIKLAYIN - ABD, Türkiye'yi 'çocuk asker kullanımına karışan ülkeler' listesine aldı

"Libya ve Türkiye yükümlülüklerini ihlal etti"

Libya ve Türkiye'nin, Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin ilgili protokolünde belirlenen "çocukların çatışmalarda kullanılmasını ve silah altına alınmasını engelleme" yükümlülüklerini ihlal ettiğini belirten BM Misyonu, raporda uluslararası anlaşmalara aykırılıklarla ilgili şu tespitleri paylaştı:

• Libya'nın, çatışma alanlarında, devlet ordusunda olacak veya olmayacak şekilde çocukların savaştırılması ya da doğrudan katılımını yasaklayan Çocukların Hakları ve Refahı için Afrika Sözleşmesi'ne uymadığına inanmak için gerçekçi sebepler var.
• Libya'nın çocukların silahlı çatışmaya girmemesi yönünde imzalanan Çocuk Hakları Sözleşmesi Tercihli Protokolü kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediğine inanmak için de geçerli sebepler var. Bu protokol, devletlerin kendi sorumluluğu altında olan ve savaşlarda kullanılan çocukların geri gönderilmesi ve savaştırılmaması için her türlü önlemi alması zorunluluğunu getiriyor.
• Misyonumuz, çocukların silah altına alındığı ve çatışmalara doğrudan katıldığı yönünde daha fazla suçlamayla da karşılaştı ancak bunların incelenmesi için daha fazla zamana ihtiyaç duyulmaktadır.

Dışişleri Bakanlığı kaynakları iddiaları yalanladı

BBC Türkçe'ye raporla ilgili değerlendirmede bulunan Dışişleri Bakanlığı kaynakları ise iddiaları reddetti:

"Bunlar tamamen asılsız, hiçbir somut dayanağı olmayan iddialardır. Bu tür dayanaksız iddiaların raporda nasıl yer aldığını esasen sorgulamak gerekir. Oysa, Veri Toplama Misyonu'nun Libya sathında araştırması gereken ve beklenen onlarca işlenmiş somut savaş suçu, toplu mezarlar ve insan hakları ihlalleri vardır. Misyonun çalışmalarının ve raporun asıl bunlara ne kadar odaklandığına bakmakta fayda bulunmaktadır."

BM tarafından 2020'de oluşturulan misyonun üyelerinin, incelemelerinin sonunda Ağustos ayında Trablus'a giderek üst düzey Libyalı görevlilerle görüşmesinin ardından bu hafta rapora son şeklini verdiği öğrenildi.

TIKLAYIN - Erdoğan: Libya'da Muharip Güç Olarak Farklı Ekiplerimiz Olacak

TIKLAYIN - Çakırözer: Libya'ya Gönderilecek Siviller Kim?

TIKLAYIN - Macron: Türkiye, Libya'ya Suriye'den Paralı Asker Götürüyor

Türkiye, Kasım 2019'da henüz iç savaş sürerken, yakın ilişki içinde olduğu Trablus'taki Ulusal Mutabakat Hükümeti'yle (UMH) savunma anlaşması imzalamış ve Türkiyeli askerler "eğitim ve danışmanlık görevleri için" Libya'ya gitmişti.

UMH, kendisine karşı savaşan ve Trablus'u kuşatan, Libya'nın doğu ve güneyinde büyük bir kesime hakim olan General Halife Hafter'in Libya Ulusal Ordusu'na karşı savaşıyordu.

2020'nin başında savaşın yoğunlaştığı dönemde Türkiye destekli Suriyeli milis güçlerin Libya'ya giderek Hafter'e karşı savaştığına dair haberler çıkmıştı.(KÖ)