- 7 Nisan: Suriye'de muhaliflerin kontrolündeki Doğu Guta'nın Duma ilçesine Suriye ordusu tarafından kimyasal saldırı yapıldığı iddia edildi. Beyaz Baretliler 70 kişinin öldüğünü açıkladı.
- 10 Nisan: Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kimyasal saldırı iddiasıyla ilgili toplandı. BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura Duma'daki "şüpheli" kimyasal silah saldırısında en az 49 kişinin hayatını kaybettiğini söyledi.
- 11 Nisan: ABD Başkanı Donald Trump, Twitter'dan yaptığı açıklamada "Rusya hazır olsun, çünkü füzeler geliyor olacak. Bir hayvanla partner olmamalıydınız" dedi. Aynı gün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin "Sağduyunun hakim olmasını bekliyoruz" derken, Rusya Genelkurmay'ından yapılan açıklamada saldırının mizansen olduğu iddia edildi. "Mizansenle" ilgili olarak Rusya tarafından El Nusra'cılardan oluştuğu savunulan sivil savunma ekibi 'Beyaz Baretliler' suçlandı.
- 12 Nisan: Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nden (OPCW) bir heyetin Suriye'de kimyasal silah kullanımı iddialarını incelemek üzere Duma şehrine gideceğini açıkladı.
- 14 Nisan: Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü Suriye'ye ulaştı. Ancak aynı gün TSİ sabah 04:00 sularında ABD Başkanı Donald Trump, Suriye'ye saldırı düzenleneceğini canlı yayında açıkladı. Ardından ABD, İngiltere ve Fransa savaş gemileri ve uçaklardan atılan füzelerle Suriye'de üç hedefe 103 füzeyle saldırı düzenledi.
- Suriye devlet televizyonu ise Suriye hava savunma sistemlerinin 13 füzeyi vurduğunu duyurdu. Rusya Savunma Bakanlığı da füzelerin bir kısmının Suriye ordusu tarafından havada vurulduğunu söyledi.
- İngiltere Başbakanı Theresa May saldırının ardından sabah saatlerinde yaptığı basın açıklamasında Rusya ile aralarındaki "ajan krizini" de hatırlatarak "Geçtiğimiz aylarda İngiltere'de ajana yönelik sinir gazı kullanılması da, bu normlara uyulmadığının göstergesidir" dedi.
- Türkiye Dışişleri Bakanlığı "yerinde bir tepki, memnuniyetle karşılıyoruz" açıklaması yaptı.
Rusya'ya yönelik "sinir gazı" suçlaması4 Mart 2018'de hem Rusya hem İngiltere için çalışan eski çifte ajan Sergey Skripal ve kızı Yulya Londra'nın Salisburry bölgesindeki bir bankta baygın bulundu. İngiltere Başbakanı Theresa May, "Hükümet, Sergey ve Yulya Skripal'in yaşadığı olayın sorumlusunun büyük ihtimalle Rusya olduğunu düşünüyor" dedi. Skripal'ların Rusya tarafından üretilen noviçok sinir gazı ile öldürülmeye çalışıldığını öne sürdü. İngiltere, 23 Rus diplomatı ihraç etti. İngiltere'yi 16 ülke daha takip etti. ABD Başkanı Donald Trump, İngiltere Başbakanı Theresa May, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dün ortak bir açıklama yayınlayarak, "Avrupa'da 2. Dünya Savaşı'ndan beri ilk kez sinir gazı kullanıldı. Bu, İngiltere'nin egemenliğine saldırıdır" açıklaması yapıldı. |
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, saldırıyla ilgili "Yapılan operasyonu doğru buluyoruz. Böylece rejim saldırılarının cevapsız kalmayacağın gördü. Cenevre ve Astana'da çözüm bulma çabalarına destek vereceğiz" dedi.
- Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile telefon görüşmesinde saldırının Suriyelileri birleştirdiğini ve Şam'ın terörizmle mücadele kararlılığını artırdığını söyledi.
- Rusya Devlet Başkanı Putin, "Sahnelenmiş bir saldırı" dedi ve en sert şekilde kınadığını söyledi. Putin ayrıca "OPCW, tüm koşulların açığa çıkarılması için uzmanlarını Suriye'ye gönderdi. Ancak soruşturmanın sonuçlarını beklemeden askeri operasyon düzenleyen Batılı ülkeler, OPCW'nin adımını görmezden geldi" ifadelerini kullandı. İran dini lideri Hamaney ise üç ülkenin liderini "haydut" olarak tanımladı.
- 15 Nisan: ABD'nin BM Daimi Büyükelçisi Nikki Haley, ABD'nin Suriye'deki hedeflerini gerçekleştirene kadar ülkeden askerlerini çekmeyeceğini açıkladı.
- 16 Nisan: Avrupa Birliği Bakanları Suriye konulu toplantı için Brüksel'de biraraya geldi. Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini Brüksel'de gerçekleşen toplantıda İran ve Rusya'ya seslenerek, iki ülkeyi, Cenevre öncesi anlamlı bir müzakere tablosu için Suriye Devlet Başkanı Esad üzerindeki etkilerini kullanmak üzere çalışmaya davet etti.
- Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, İngiltere'nin Rusya'nın OPCW heyetinin Duma'daki çalışmalarını engellediği iddialarını yalanladı ve "Suriye'ye yeni bir ABD saldırısının cevabı daha sert olur" dedi.
- Fransa Cumhurbaşkanı Macron, ABD ve İngiltere ile birlikte yaptıkları saldırıyla ilgili "Bu saldırılarla Ruslar ve Türkler'i bu konuda ayırdık" ifadelerini kullandı.
Duma ile ilgili Türkiye medyasında 8 farklı ölü sayısı
Türkiye medyası ağırlıklı olarak sosyal medyadaki yaralı ve ölü çocuk görüntülerini kullandığı haberlerde yine sosyal medyayı ve Rusya'nın "mizansen bir saldırı düzenlemekle suçladığı" sivil toplum örgütü Beyaz Baretliler'in verdiği rakamları kaynak gösterdi. Türkiye medyasında 9 Nisan 2018 tarihinde farklı gazetelerde 8 farklı ölü rakamı verildi.
- Hürriyet gazetesi, kimyasal saldırı iddialarını "iddia" olarak veren tek gazete oldu. Hürriyet'in 9 Nisan tarihli haberinde "Tansiyon Yüksek" ana başlığı "Kuşatılan Duma'ya kimyasal saldırı şüphesi" üst başlığı kullanıldı. "Beyaz Baretlileri'in başındaki isim Raid el-Salih 70 kişinin havasızlık sonucu boğularak öldüğünü söyledi. Yabancı ajansların, kurtarma ekiplerine ve Suriyeli muhaliflere dayandırdığı başka haberlerde can kaybı 42 olarak verildi" ifadelerini kullandı.
- Sabah gazetesi, 9 Nisan tarihli "Esad Bedel Ödeyecek" başlıklı haberinde "Esad rejimi kuşatma altındaki Doğu Guta'ya yeniden kimyasal silahla saldırdı, en az 78 kişi yaşamını yitirdi. Dünya saldırıyı sert dille kınarken, Trump 'Hayvan' dediği Esad'ın bedel ödeyeceğini söyledi" ifadeleri kullandı ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın'ın açıklamalarına dayanarak "Türkiye dünyayı göreve çağırdı" ifadelerini kullandı.
- Takvim gazetesinin "Hayvan Esad" başlıklı haberinde "Suriye'nin başkenti Şam yakınlarındaki Doğu Guta'da en az 80 ölüme yol açan kimyasal saldırı dünyanın gündemi oldu" denildi.
- Milliyet gazetesi "Guta'da Kimyasal Vahşet" başlığıyla gördüğü haberde "Kimyasal saldırının gerçekleştiği Doğu Guta'dan gelen görüntüler dünyayı şoke etti. Ağız ve burunlarında beyaz köpükler görülen sivillerden klor benzeri koku geldiği belirtildi" dedi, bu veriyle ilgili kaynak gösterilmedi.
- Habertürk gazetesinin 9 Nisan tarihli 6. Sayfasında "Suriye'de kimyasal ile çocuk katliamı" başlıklı haberde "150'den fazla kişinin öldüğü, 1500'den fazla kişinin yaralandığı bombardımanda kimyasal silahların kullanıldığına dair çok sayıda delil de uluslararası toplum ile paylaşıldı. Doğu Guta'daki Sivil Savunma (Beyaz Baretliler) ekiplerinin sosyal medya hesaplarında paylaştığı fotoğraflarda cesetlerin ağzından köpük geldiği, gözlerinin kızardığı ve dudaklarının morardığı görüldü" ifadeleri yer aldı.
- Akit gazetesi 9 Nisan tarihli haberinde "Esed, en az 200 kişinin ölümüne, binlerce insanın zehirlenmesine sebep oldu. Şimdiye dek en az 215 kimyasal silah saldırı gerçekleştiren Esed'e tepkiler artıyor" dedi, ancak ölü sayısıyla ilgili kaynak gösterilmedi.
- Dünya gazetesi "Beyaz Baretliler son saldırıda zehirli gaz sonucu ölenlerin sayısını 48 olarak açıkladı" ifadelerini kullandı.
- Sözcü gazetesi "Kimyasal katliamı şiddetle kınadık" başlığı altında "Çoğu çocuk 75 kişi can verdi" notu düştü.
- Posta gazetesi, "Duma'yı kontrolü altında tutan muhaliflere yönelik saldırıda aralarında çocukların da olduğu 70 kişinin öldüğü, yüzlerce kişinin kimyasal gazdan zehirlenip hastaneye kaldırıldığı kaydedildi" dedi. (PT)