Haberin İngilizcesi için tıklayın
Türkiye, Amerika’nın Sesi (VOA Türkçe) ve Deutsche Welle’nin (DW Türkçe) internet sayfalarına erişimi engelledi. Gerekçe iki kurumun da Radyo Televizyon Üst Kurulu'na (RTÜK) lisans başvurusu yapmaması.
Lisans almadıkları gerekçesiyle yargıya giden RTÜK, Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurdu. Mahkemeden de, dün (30 Haziran 2022) her iki siteye ‘sansür’ kararı çıktı.
Karar Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından aynı gün uygulanmaya başladı. DW Türkçe ve VOA Türkçe’nin internet sitesine Türkiye’den erişim sağlanamıyor.
DW: Bağımsız bir medya kuruluşu için kabul edilemez
Konuyla ilgili bir açıklama yapan DW Genel Müdürü Peter Limbourg "Yaptığımız kapsamlı yazışmalarda ve ayrıca medya denetleme kurumu başkanıyla yaptığımız kişisel görüşmelerde DW'nin neden böyle bir lisans için başvuruda bulunamayacağını açıklamıştık. Örneğin, Türkiye'de lisanslı medya, RTÜK'ün uygunsuz olarak değerlendirdiği çevrimiçi içeriği silmekle yükümlü. Bu durum bağımsız bir medya kuruluşu için kabul edilemez. DW, şimdi uygulanan erişim engeline karşı yasal yollara başvuracak." dedi.
TIKLAYIN - DW, RTÜK'ün lisans dayatmasını yargıya taşıyor
Akdeniz: Zamanlama manidar
İfade Özgürlüğü Derneği’nden Prof. Dr. Yaman Akdeniz, VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada “DW Türkçe’yle VOA Türkçe’ye erişim engeli kararı alınması apaçık sansür uygulamasıdır” dedi.
Erişimi engelleme kararındaki zamanlamaya dikkat çeken Akdeniz, “ABD Başkanı Joe Biden ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görüşmesinin hemen ardından olmasını ise manidar olarak yorumlamak mümkün görünüyor. Böylece ilk kez RTÜK’ün haber siteleriyle ilgili yetkisi kullanıldı. Mevcut durumda diğer haber sitelerine erişim engeli kararları yargı eliyle 'kamu düzeni ve milli güvenlik' gerekçesiyle uygulanıyor. Bu kapsamda örneğin Jinnews, Independent Türkçe gibi sitelere erişim engellemesi yapılıyor” diye konuştu.
Önderoğlu: Seçime yönelik
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu ise kararın çoğulcu yayıncılık anlayışıyla bağdaşmadığını dile getirdi.
Önderoğlu, ‘‘Erişim engeli ancak siyaset ve seçime hizmet edecek, çoğulcu yayın anlayışıyla bağdaşmayan, buna dair toleranssızlığı uluslararası plana taşıyan son derece problemli bir karardır’’ dedi.
Ne olmuştu?
RTÜK, Türkiye'ye yönelik yayınlarını sürdürebilmesi için lisans başvurusu yapmasını istediği Amerika’nın Sesi (VOA), DW Türkçe ve Euronews’e 21 Şubat itibariyle 72 saatlik süre verdiğini açıklamıştı.
Konuya ilişkin açıklama yapan RTÜK üyesi İlhan Taşcı, “RTÜK, başvurmayan sitelerin erişimlerinin engellenmesini mahkemeden isteyecek” demişti.
RTÜK'ün sansür yönetmeliğiİnternetten yayın yapan platformlarının RTÜK'ten yayın lisansı almasını şart koşan yönetmelik Resmi Gazete'de 1 Ağustos 2019’da yayınlandı. Böylece Netflix, BluTV ve Puhutv gibi dijital platformlar Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun (RTÜK) denetimi kapsamına girdi. Sansür yasası olarak nitelendirilen bu yönetmelikle birlikte yayıncı kuruluşlar artık RTÜK'ten lisans almadan yayın hizmetleri veremiyor. İnternet üzerinden radyo lisansı için 10 bin TL, internet üzerinden televizyon yayını için 100 bin TL ve internet üzerinden isteğe bağlı yayın hizmeti yayını için de 100 bin TL lisans ücreti alınıyor. Bu ücret 2022'de radyolar için 18 bin 217 TL, televizyon ve isteğe bağlı yayınlar için 182 bin 168 TL oldu. Yönetmelik gereği yayıncı kuruluşlar, RTÜK'ün uygun bulmadığı içerikleri de kataloglarından çıkarmak durumunda. Bu yayın platformları ayrıca koruyucu sembol sistemi kullanarak izleyicileri program hizmetlerinin içeriği hakkında sesli veya yazılı olarak bilgilendirmekle de sorumlu. Konuyu bianet'e değerlendiren Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak, söz konusu yönetmeliğin, yasanın verdiği yetkiyi aştığını dile getirerek "Normal bir televizyon yayınına RTÜK nasıl yayın yasağı koyabiliyorsa, müstehcenlik nasıl tanımlıyorsa, genel ahlakı nasıl tanımlıyorsa, ulusal bütünlüğü nasıl tanımlıyorsa artık bunu internet yayıncılığı için de tanımlayacak" diye konuşmuştu. |
TIKLAYIN - RTÜK'ten Türkiye'de yayın yapan uluslararası gazetelere lisans şartı
(HA)