Cemre Baytok: ILO 190’ın uygulanması şart

* Fotoğraflar: Ali Dinç / bianet.

IPS İletişim Vakfı/bianet olarak, sivil toplumun güçlendirilmesi, düzenli iletişim kanallarının oluşturulması ve birlikte çalışma olanaklarının artırılması hedefiyle insan hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın, LGBTİ+, göçmen/mülteci, ekoloji, engelli hakları, hukuk ve medya alanında çalışan STK'lerle bir dizi görüşme planladık.

Bu kapsamda ilk görüşmemizi dün (11 Temmuz) Cinsiyet Eşitliği Politikaları Derneği Proje Koordinatörü Cemre Baytok ile IPS İletişim Vakfı/bianet ofisinde yaptık.

Cinsiyet Eşitliği Politikaları Derneği (CEPD) çalışma yaşamında cinsiyet eşitliğinin sağlanması için kurumsal politikalar geliştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla 2022 yılında kuruldu. CEPD, sivil toplum kuruluşları, meslek örgütleri, platformlar, kamu kurumları ve özel sektöre kurumlarında cinsiyet eşitliğini hedefleyen bir politika ve cinsiyete dayalı ayrımcılık ve şiddeti önlemek üzere mekanizmalar oluşturmaları için danışmanlık yapıyor.

Derneğin çalışmalarını anlatan Baytok, IPS İletişim Vakfı/bianet ile kurulabilecek iş birliklerini anlattı.

14 ve 28 Mayıs seçimlerinden sonra sivil toplum kuruluşlarının ve aktivistlerin daha çok birlikte çalışması gerektiğini vurgulayan Baytok, iş yerlerinde kadın ve LGBTİ+'ların işe ve mesleğe, fırsatlara, kaynaklara, karar alma mekanizmalarına eşit erişimi olmalarının önemine dikkat çekti.

Eşitsiz çalışma yaşamı

Baytok ayrıca ayrımcı davranışların, cinsel taciz ve şiddetin, eşitsiz çalışma yaşamının göstergeleri olduğuna değindi.

Baytok, iş yerlerinin Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 190 sayılı Şiddet ve Taciz Sözleşmesi'ni imzalaması ve uygulamasının önemine de dikkat çekerek sözleşmenin, çalışma yaşamının İstanbul Sözleşmesi olarak değerlendirilebileceğine dikkat çekti.

Derneğin toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasını gözeten iş yerlerinde ayrımcılık, taciz gibi başlıklarda politika oluşturması, tutum belgesi yazma ve mekanizma geliştirmesi süreçlerinde danışmanlık da yaptığını söyleyen Baytok, Türkiye'de bu süreçleri doğru bir şekilde yürüten az sayıda kurum olduğunu belirtti ve bu süreçlerin sürdürülebilir olmadığını da söyledi.

Deneyim paylaşımı

Kurumların ve iş yerlerinin bu başlıklarda iş birliklerine giderek, dışarıdan da destek almaları gerektiğini söyleyen Baytok, kadın ve LGBTİ+'ların haklarının korunmasının Türkiye'deki siyasi iklim nedeniyle her zamankinden daha önemli olduğunu vurguladı.

Kadın ve LGBTİ+'ların deneyim paylaşımının önemine de dikkat çeken Baytok, kurumların bu iletişim kanallarını daha açık hale getirmesi gerektiğini söyledi.

ILO 190 Sayılı Sözleşme

Şiddet ve tacizden arınmış bir çalışma yaşamını amaçlayan 190 sayılı Şiddet ve Taciz Sözleşmesi (C190) ve 206 sayılı Tavsiye Kararı (R206) , Uluslararası Çalışma Konferansı'nda, 2019 yılında kabul edildi. Böylece, çalışma yaşamında şiddet ve tacizin "insan hakları ihlali ve fırsat eşitliğine yönelik bir tehdit olduğu" ilk kez uluslararası bir sözleşmenin bağlayıcı gücü ile ifade edildi.

Kadın ve LGBTİ+'ların iş yerinde şiddet ve taciz vakaları ile karşılaşma olasılığının daha fazla olduğunu belirten sözleşme, bazı sektörlerdeki şiddet ve taciz durumlarına özel vurgu yapıyor. Sözleşme ev içi şiddeti de çalışma yaşamındaki etkileri bağlamında ele alıyor.

2021 yılında yürürlüğe giren 190 Sayılı Sözleşme bugüne kadar 11 üye ülkede onaylandı. Onaylayan ülkeler arasında henüz Türkiye yok.

Bu nedenle sendikalar ILO 190'ı bir politika belgesiyle benimsiyor, toplu iş sözleşmelerine koyuyor.

Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Türkiye'de ILO 190'ı üye iş yerlerinde uygulayan ilk sendika. TGS Mart 2021'de örgütlü olduğu Evrensel, BirGün, bianet, 9 Eylül ve İz Gazete'yle bir protokol yaparak ILO 190'ı uygulamaya koymuştu.

(TY/VC)