* Fotoğraf: Pixabay
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Dünya Gıda Programı'nın (WFP) oluşturduğu Gıda Krizine Karşı Küresel Ağ (GNAFC) dün (4 Mayıs) 2022 Küresel Gıda Krizi raporunu yayınladı.
"Dünya çapında açlık seviyeleri endişe verici derecede yüksek" değerlendirmesinde bulunulan raporda, 2021'deki açlık seviyelerinin daha önce yayınlanan beş rapordaki seviyeleri geçtiği vurgulandı.
Buna göre, çatışmalar, aşırı hava koşulları ve yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınının ekonomik etkileri gibi bir dizi faktör sebebiyle geçtiğimiz yıl 53 ülke ve bölgede yaklaşık 193 milyon insan gıda krizi ya da daha kötü seviyelerde akut gıda güvensizliği ile karşı karşıya kaldı.
Bu, tüm zamanların en yüksek seviyesi demek.
Rapor ayrıca 2021 raporu ile karşılaştırıldığında akut gıda güvensizliği yaşayan kişi sayısının yaklaşık 40 milyon kişi arttığını ortaya koydu.
"Çatışmalar hala ana itici unsur"
Gıda Krizine Karşı Küresel Ağ, raporlarında ülkelerin karşı karşıya kaldığı açlık ve gıda güvensizliğini "Yok/ Çok az", "Baskı", "Kriz", "Acil durum" ve "Felaket/ Kıtlık" olmak üzere beş ana kategoride ele alıyor.
Söz konusu değerlendirme ve incelemelerin 24 Şubat 2022'de Rusya-Ukrayna savaşı başlamadan önce yapıldığına dikkat çekilen 2022 raporunda buna rağmen savaşın küresel gıda sistemlerinin birbirine bağlı doğasını ve kırılganlığını ortaya koyduğu ifade edildi.
Rapora göre, çatışmalar 2021'de akut gıda güvensizliğinin artmasının arkasındaki etkenler arasında 24 ülke ve bölgede 139 milyon kişi ile ana itici unsurdu. Bu dönemde aşırı hava koşulları sebebiyle 8 ülke ve bölgede 23 milyondan fazla kişi, ekonomik şoklar nedeniyle de 21 ülke ve bölgede 30 milyondan fazla kişi akut gıda güvensizliği yaşadı.
Konuyla ilgili yayınlanan son altı rapora ilişkin analizini de paylaşan Gıda Krizine Karşı Küresel Ağ, "Kriz", "Acil durum" ve "Felaket/ Kıtlık" kategorisindeki kişi sayısının 48 ülkede 180 milyon insanın açlık ve gıda güvensizliği yaşadığı 2016'dan bu yana yüzde 80 arttığını belirtti.
Yayınlanan altı raporun altısında da gıda krizi yaşadığı ortaya konan 39 ülke ve bölgede yaşayanların sayısı da 2016'daki 94 milyon seviyesinden 2021'de yaklaşık 180 milyon seviyesine yükseldi.
Ülkelerden detaylar
Gıda Krizine Karşı Küresel Ağ, ülke bazında özetle şu detayları paylaştı:
"2021'de 36 ülkede yaklaşık 40 milyon kişi Acil Durum veya daha kötü şartlar ile karşı karşıyaydı. Yarım milyondan fazla kişinin (570 bin) Felaket, yani açlık ve ölüm ile karşı karşıya kaldığı dört ülkede durum özellikle endişe vericiydi: Etiyopya, Güney Sudan, Güney Madagaskar ve Yemen. Söz konusu korkunç koşullarda yaşayan kişi sayısı 2020 ile karşılaştırıldığında dört kat, 2016 ile karşılaştırıldığında yedi kat daha fazlaydı.
"2021'in ilk yarısında Güney Sudan'ın bazı bölgeleri Muhtemel Kıtlık ile yaşamaya devam etti. 41 ülke ve bölgede akut gıda güvensizliği baskısı altındaki 236 milyon kişi ise halihazırdaki gıda güvensizliğinin daha da kötüleşmemesi için geçim desteği ve yardıma ihtiyaç duydu.
"2021 yılında akut gıda güvensizliği açısından Kriz veya daha kötü koşullar ile karşı karşıya kalan insanların yaklaşık yüzde 70'i 10 ülke ve bölgede yaşıyordu: Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Afganistan, Etiyopya, Yemen, Güney Nijer, Suriye, Sudan, Güney Sudan, Pakistan, Haiti."
"Durum daha da kötüleşecek"
Devam eden Rusya-Ukrayna savaşına da atıfta bulunulan raporda, "Halihazırda yüksek düzeyde akut açlıkla mücadele eden ülkeler, özellikle gıda ve tarımsal ithalata yüksek oranda bağımlı olmaları ve küresel gıda fiyat şoklarına karşı kırılganlıkları dolayısıyla Doğu Avrupa'daki savaşın risklerine karşı savunmasızdırlar" değerlendirmesi de yer aldı.
"2022'deki küresel akut gıda güvensizliği görünümünün 2021'e nazaran daha da kötüleşmesi bekleniyor" diyen Ağ, "Savaşın küresel gıda, enerji ve gübre fiyatları ve tedariki üzerindeki etkileri henüz çoğu ülke seviyesinde tahmini analizde hesaba katılmadığından özellikle Ukrayna'da çıkan savaş bu raporda bahsedilen ve 2022 akut gıda güvensizliğine yönelik halihazırda kötü olan öngörüleri daha da kötüleştirebilir" dedi.
"Toplu olarak ele alınmalı"
Raporun sunumunda görüşlerine yer verilen FAO Genel Direktörü Çü Dongyü de raporun sonuçları itibarıyla akut gıda güvensizliğini toplu olarak ele alınması ihtiyacını ortaya koyduğunu belirtti: "Çatışma ve gıda güvensizliği arasındaki trajik bağ, bir kez daha aşikar ve endişe verici."
WFP İcra Direktörü David Beasley ise akut açlık seviyesinin eşi görülmemiş düzeye yükseldiğini, dünyada durumun kötüleşmeye devam ettiğini söyledi. Beasley, çatışma, iklim krizi, COVID-19, gıda ve yakıt maliyetleri ve son olarak Ukrayna'daki savaşın felaket üstüne felaket getirdiğini, küresel krizin önüne geçmek için acilen finansmana ihtiyaç duyduklarını bildirdi. (SD)
