Fotoğraf: Murat Çetinmühürdar / TCCB
Haberin İngilizcesi için tıklayın
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan aylar önce gündeme gelen Ekonomi Reform Paketi’ni açıkladı. Haliç Kongre Merkezi'nde düzenlenen Ekonomi Reformları Tanıtım Toplantısı'na katılan Erdoğan yaklaşık 50 dakikalık bir konuşma yaptı.
Ekonomiyi yatırım, üretim, istihdam ve ihracat temelinde büyütmeyi amaçladıklarını söyledi. Hedeflerinin ihracatta yeni rekorlar kıran yerli ve milli ekonomi olduğunu söyledi.
Erdoğan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçerek Türkiye'yi kırılgan siyasi iklimden kalıcı olarak kurtardıklarını iddia etti.
Ekonomik reformların omurgasını makro ekonomik ve yapısal politikaların oluşturduğunu söyleyen Erdoğan “Makroekonomik istikrar kapsamında kamu maliyesi enflasyon finansal sektör cari açık istihdam alanlarına odaklandık” dedi.
İlk reform kamu maliyesi
Erdoğan daha sonra reform olarak adlandırdığı ekonomik plan değişikliklerini özetle şöyle sıraladı:
* Meclisin bütçe hakkının kapsamını genişletirken şeffaflık ve hesap verilebilirliği artırıyoruz.
* Kamuda taşıt alımı ve kiralanması, temsil ve ağırlama gibi harcama alanlarına sınırlamalar getiriyoruz.
* Mahalli idarelerde mali disiplini güçlendirecek ve borç stokunun artmasını önleyecek düzenlemeler yapıyoruz.
* Şeffaflığı artırmak gayesiyle bütçe sonuçlarını politika gelişmelerini ve hedeflerimizi üç ayda bir Kamu Maliyesi Raporu ile milletimizle paylaşıyoruz.
* Borç yönetimini, bütçe finansmanı için borçlanmanın yanında, borç stokunun yapısını da idare etme yaklaşımıyla yürütüyoruz. Bu çerçevede, borç stokunun dış şoklara karşı duyarlılığını azaltabilmek için döviz cinsi borçların, toplam borç stoku içerisindeki payını düşürüyoruz.
* Ağırlıklı olarak kendi paramızla borçlanacak, Türk Lirası cinsi senetleri kullanacağız. Borçlanmanın ortalama vadesini, piyasa şartları ile uyumlu olarak artırıyoruz.
* Ülkemizin risk primini düşürerek, borçlanma maliyetlerimizi aşağıya çekecek politikaları tahkim ediyoruz.
* Kamu maliyesinin gelir tarafını oluşturan vergi politikalarını hem sadeleştiriyor hem de öngörülebilirliği artıran adımlar atıyoruz.
* Basit usulde vergilendirilen kuaför, tesisatçı, tuhafiyeci, marangoz, tornacı, çay ocağı işletmecisi, terzi ve tamirci gibi yaklaşık 850 bin esnafımızı gelir vergisinden muaf tutuyor, beyan yükümlülüklerini de kaldırıyoruz.
* Vergi Usul Kanunu'nu, kayıt dışılığı azaltacak ve vergiye uyumu teşvik edecek şekilde güncelliyoruz.
* Vergi cezalarında uzlaşma kapsamını genişletiyoruz. Elektronik defter ve elektronik belge kullanımı uygulamasını kademeli olarak yaygınlaştırarak, vergi kayıp ve kaçağını azaltıyoruz.
* Vergi denetiminde, standart, öngörülebilir ve haksız rekabeti önleyen modellere geçiyoruz. Bu sayede, vergi incelemelerinde sektörler ve konular itibarıyla ortaya çıkabilen farklı uygulamaları ortadan kaldırıyoruz.
* Dijitalleşmenin getirdiği hızdan faydalanarak, mükelleflerimizin uzun süreye yayılan denetimlerden kaynaklanan sıkıntılarını çözüyoruz. Elektronik tebligat, elektronik inceleme, elektronik tutanak ve elektronik raporu içeren Dijital Vergi Denetimi sistemini geliştirerek, vergi inceleme sürelerini kısaltıyoruz.
* Kamu alım ihalelerinde yeni ve difital bir sisteme geçiyoruz. Önemli ölçüde azaltacağımız kamu alım ihalelerindeki istisnalardan, muhafaza edilecekleri de disiplin altına alıyoruz.
* Kamu ihalelerine katılacak firmaların liyakat ve yetkinliklerini, ihaleden önce objektif şekilde tespit ederek kamuoyuyla paylaşıyoruz.
* Kamu alımlarıı yerli ürünlere yönlendirerek, yurt içi sanayinin gelişmesine, çeşitlenmesine ve büyümesine katkı sağlıyoruz. Stratejik sektörlerdeki ürünler için yerliliği artıracak ve teknoloji transferini sağlayacak alım garantilerinin önünü açıyoruz.
* Kamunun ithal ürün kullanımını azaltmak için Sanayileşme icra Komitemizin çatısı altında, Merkezi izleme Sistemi kuruyoruz. Kamu alımlarına standart getiriyoruz.
Enflasyon
* Gıda Komitesi'nin politika önerilerini şekillendirebilmesini ve piyasanın etkin çalışabilmesini temin için veri akışını sağlayacak bir erken uyarı sistemi kuruyoruz. Erken uyarı sistemi üzerinden; üretim, toptan ve perakende aşamasında gıda zincirinin tamamı anlık olarak takip edilerek raporlanacaktır. Sistemin getirdiği anlık veri akışı sayesinde, karar alma hızımız artacaktır.
* Gıda tarafında kayıp ve israfın azaltılması için de harekete geçiyoruz. Tarlada ve hallerde kalan taze meyve ve sebzeleri piyasaya kazandıracak mekanizmalar geliştiriyoruz. Bu ürünleri Dijital Tarım Pazarı'na dahil ederek, hızla alıcılarla buluşmasını sağlıyoruz.
* Dijital Tarım Pazarı sayesinde her ölçekteki çiftçi, ürünü için pazar bulabilecek, tüketici ve esnaf da istediği kalitede ürün tedarik edebilecektir.
* Sebze ve meyvede zayiatı azaltan soğuk zincirleri daha fazla destekliyoruz. Gıda Bankacılığı Sistemini cazip hale getirerek yaygınlaştırıyoruz.
* Tarımsal üretimde öngörülebilirliği artırmak ve fiyat dalgalanmalarının önüne geçmek için, sözleşmeli tarım mekanizmaları geliştiriyoruz.
* İşlenmemiş gıda fiyatlarında aracılık maliyetlerinin düşürülmesine katkı sağlayacak Hal Yasası ile ilgili çalışmaları da hızla tamamlıyoruz.
* Enflasyonda risk oluşturan yapısal şokları değerlendirmek, gerekli politikaları belirlemek ve yönetmek için Fiyat istikrarı Komitesini tesis ediyoruz.
* Hazine ye Maliye, Sanayi ve Teknoloji, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Ticaret ve Tarım Bakanlıklarının yer alacağı bu komitenin, enflasyonla mücadelede etkinliği artıracağına inanıyoruz.
* Enflasyonla mücadelede beklentilerin yönetilmesi ve enflasyon ataletinin kırılması da özel bir öneme sahiptir. Bu amaçla, kamunun yönettiği ve yönlendirdiği fiyatlardaki artışlar, gerçekleşen enflasyon yerine hedef enflasyona göre yapılacaktır.
Finans
* Salgının gecikmeli yansıyabilecek olumsuz etkilerini şimdiden bertaraf etmek ve bankacılık sektörünün aktif kalitesini daha da iyileştirmek üzere bazı tedbirler alıyoruz.
* Bu tedbirlerin başında, sorunlu kredisi bulunsa da yaşama şansı olan şirketlerin doğru yönlendirilmesi geliyor. Sıkıntı yaşayan şirketlerin hayatta kalabilmelerini temin için bankacılık sektöründe operasyonel yeniden yapılandırma ve firma rehabilitasyon fonksiyonlarının oluşturulmasını teşvik ediyoruz.
* Bireysel Emeklilik Sistemini çok daha geniş kesimlere yaygınlaştırıyoruz. Nüfusumuzun yüzde 25’ini oluşturan 18 yaş altındaki çocuklarımızın sisteme girebilmesinin önündeki engelleri kaldırıyoruz.
Cari açık
* Cari açıkla mücadelede 3 temel politikayı takip edeceğiz. İlk olarak, yapısal cari açığa odaklanıyoruz. İkinci önceliğimiz, ihracatın tabana yayılmasını sağlayarak, potansiyeli olup hiç ihracat yapmamış KOBİleri ihracata teşvik etmektir. Üçüncü ve son alanımız ise, sanayide yeşil dönüşümü desteklemektir.
* Yeni gelişen teknolojilerde söz sahibi olmak istiyoruz. Ülkemizin bu alandaki kabiliyetleri geliştirmek, genç istihdamını teşvik etmek ve küresel rekabet gücü kazanmak için Cumhurbaşkanlığı himayesinde bir Yazılım ve Donanım Endüstrileri Başkanlığı kuruyoruz.
* Cari açığımızı tetikleyen faktörlerden biri olan enerjide dışa bağımlılığı azaltacak politikaları etkin şekilde uygulamayı sürdüreceğiz. Enerji verimliliği desteklerinin kapsamını genişletiyoruz. Elektrik enerjisi depolama tesislerinin kurulmasına yönelik yasal altyapıyı tamamlıyoruz. Doğalgaz piyasasını yeniden yapılandırarak, bu alanı rekabetçi bir temelde geliştiriyoruz.
* İhraç ürünlerimizin daha hızlı ve daha düşük maliyetle pazarlara erişimi için yurt dışında lojistik merkezleri kuruyoruz.
İstihdam
* Mesleki Eğitim Merkezlerini gençler için cazip kılmak amacıyla, çocuklarımızın kalfalık döneminde aldıkları ücretleri yükseltiyoruz. Bu merkezlerde eğitim gören öğrencilerin ücretlerini kamu olarak üstleniyor ve sanayici üzerindeki yükü kaldırıyoruz.
* Geleceğin mesleklerinde yeni iş imkânları oluşturmak için İŞKUR desteklerinde revizyona gidiyoruz.
* Gençlerin dijital yetkinliklerini geliştirebileceği uzun dönem staj programlarını destekliyoruz
* Mevcut istihdam teşviklerinin etkinliklerini gözden geçirerek mükerrerliğe sebep olan uygulamaları belirliyor, sistemde sadeleştirmeye gidiyoruz.
* Buna göre firmalar; istihdama kattıkları her bir ilave kişi için Kredi Garanti Fonu kefaletiyle, 24 ay vadeli, ilk 6 ayı ödemesiz 100 bin liralık kredi kullanabilecektir.
* En fazla 5 kişiye kadar olan bu uygulamada, taahhüdünü yerine getiren firma, ilave istihdam için yıl boyunca ödediği sosyal sigorta ve işsizlik sigortası primlerini kredi finansman maliyetinden düşebilecektir.
* Nakdi Ücret Desteğinden yararlanıp çalışanını tekrar istihdama dahil eden işverenler, gereken şartları taşımaları durumunda, ilave İstihdama Finansman Desteğini de kullanabileceklerdir.
(HA)
