Toplamda 100 bin metrekareden fazla bir alanı kapsayan "Kanat çırpan dev martı" formundaki "Deniz Terminali İskeleleri Dolgu ve Yakın Çevresi Revizyonu Projesi” 2005 yılında mimar Hakan Kıran tarafından tasarlandı.
Proje kapsamında deniz, raylı sistem ve karayolu taşımacılığının birleşeceği bir transfer merkezi kurulacak.
* Projenin son halinin görüntüsü Kabataş duvarlarında
Transfer merkezi Kabataş Fındıklı Molla Çelebi Camisi'nin kuzey tarafındaki bahçe duvarı sınırı hizasından başlayarak Kabataş Bezmi Alem Valide Sultan Camisi'ne bitişik ve Kabataş balıkçı barınağını da içerisine alacak şekilde yapılacak.
Denizin doldurulmasıyla oluşturulacak meydanda yolcu peronu, geleneksel deniz tekneleri, ulaşım birimleri ile yeme-içme salonları yer alacak. Dolmabahçe-Fındıklı arasındaki araç trafiği yeraltına alınacak, yayalaştırılan 10 bin metrekarelik alan yaya, yeşil alan ve bisikletlere ayrılacak.
İskeleler 9,5 metreden yüksek olmayacak
Proje kapsamında iki iskele yapılıyor. Eski Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş iskelelerin “şehrin siluetini bozmaması” amacıyla 9,5 metreden yüksek yapılmayacağını söylemişti.
Vakıflar çalışmayı durdurdu
Vakıflar Genel Müdürlüğü, İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na verdiği dilekçede sahildeki 428 yıllık Molla Çelebi Camii'nin zarar gördüğünü belirtti.
8 Mart 2017'de iskele inşaatı sırasında denize yapılan darbeli kazık çakma işlemi sırasında caminin zarar gördüğü gerekçesiyle Koruma Kurulu projeyi durdurdu. Kurul Mimar Sinan tarafından 1589’da yapılan cami için ilgili belediyeden de gerekli güvenlik önlemlerinin alınmasını istedi.
Projenin yapıldığı alandaki diğer tarihi eserler arasında Hekimoğlu Ali Paşa Çeşmesi, Çizmeci Başı Mahmut Ağa Kabri, Koca Yusuf Paşa Çeşmesi ve Sebili, Şeyhülislam Esad Çeşmesi ve Hadika Taşı (Kabataş Kitabesi) yer alıyor.
Projenin tarihi
Eylül 2009’da İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Yapı İşleri Daire Başkanlığı tarafından satın alınan proje, İstanbul 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylandı. Projenin resmi duyurusu yapıldı.
Aralık 2010’da Beyoğlu kentsel sit alanı koruma amaçlı uygulama imar plan notlarında Kabataş ulaşım transfer alanına yer verildi. 2011 yılında Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) ve plan onayı alındı.
Mayıs 2016’da İBB Meclisi, projenin 5 binlik ve binlik imar planlarını onayladı.
Ağustos 2016’da Şehir Hatları, İDO, BUDO, Dentur iskeleleri ile Kız Kulesi Turistik İskelesi ve İstanbul Turistik Yüzer Tesis İşletme Derneği’nin bulunduğu bölge inşaat nedeniyle kapatıldı.
Bölgenin deniz trafiğine İki yıl boyunca kapalı kalacağı söylendi.
* Özel bir şirkete ait olan Kabataş sahilindeki iskeleden Boğaz, Haliç ve Adalar turları yapılıyor.
Projenin mimarından tazminat davası
Mimar Hakan Kıran, projenin Kabataş ve İstanbul açısından yaratacağı sorunlar ve zararları hakkında İstanbulluları bilgilendiren, İBB’yi projeden vazgeçmeye çağıran mühendisler, mimarlar ve kent savunucuları hakkında projenin itibarını ve kendisinin mesleki itibarını zedelemek suçlamasıyla dava açtı.
Kıran’ın dava açtığı isimler arasında TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Sami Yılmaztürk, bağımsız araştırmacı Cihan Baysal Uzunçarşılı, Politeknik Yönetim Kurulu Sekreteri Ersin Kiriş ve ÇED Danışma Kurulu Sekreteri Mücella Yapıcı da yer alıyor.
Süreçte hukuksuzluk
Revize edilen proje hakkında Koruma Kurulu kararı 6 Ekim 2016’da, ÇED gerekli değildir kararı ise 26 Ekim 2016’da çıkmıştı.
Ancak projenin inşaatına Ağustos 2016’da yani Koruma Kurulu kararı ve ÇED raporu çıkmadan başlanıldı. (TP)
* Fotoğraflar: Tansu Pişkin -bianet
Yarın: Tarlabaşı ve gökdelenler
6 İHANET PROJESİ YAZI DİZİSİ
1- İstanbul'a İhanet Eden 6 Proje
2- 3. Köprünün Sekiz Yıllık Hikayesi
3- Başar Toros: 3. Köprü İçin Dökülen Betonu Kaldırırsak Orman Kendini Yeniler
4- 3. Havalimanının Sekiz Yıllık Hikayesi
5- Cerit: İstanbul’un Kuzeyine Havalimanı Bahaneli Ticari Alan Yapılıyor
6- 3. Havalimanı Çevresinde Denizde Ağlara Balık Değil Moloz Takılıyor
7- Galataport Projesinin 15 Yıllık Tarihi
8- Gümüş: Şehir Kapitalizmle Değil Kapitalizm Dışı Mekanizmalarla Gelişir
9- Kabataş Martı Projesinin 12 Yıllık Hikayesi
10- Baysal-Uzunçarşılı: Hedef Muhafazakar Kentler İnşa Ederek Yeni Bir İstanbul Yaratmak
11- Tarlabaşı'ndaki Kentsel Dönüşümün 12 Yıllık Hikayesi
12- Suntekin: Tarlabaşı’ndaki İnsanlar Sadece Birbirleriyle Dayanışarak Var Olabiliyorlar
13- Göğü ve Yargıyı Delen Gökdelen Projeleri
14- Kahraman: İstanbul Planlama Disiplininden Nasibini Almamış Bir Şehir