Bitlis’te sokağa çıkma yasakları: Köylüler hayvanlarını besleyemiyor

* Fotoğraf: Anadolu Ajansı / Arşiv.

Bitlis'in Hizan ilçesine bağlı Bilgili, Yaylacık, Sarıbal, Yeniçay, Yolbilen, Çalışkanlar, Gedik, Akyazı, Erencik ve Otluk köy ve mezralarında 2 Temmuz'da Bitlis Valiliği tarafından ilân edilen sokağa çıkma yasağı devam ediyor.

Dördüncü gününe giren yasak nedeniyle Hizan'a bağlı 10 köyde, köylülerin tarlalarına gitmeleri ve hayvanlarına bakım vermeleri de izne tabi olmaksızın yasak.

Konuya ilişkin bianet'e konuşan Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) Bitlis Milletvekili Hüseyin Olan, köylülere sadece dün (5 Temmuz) yarım saatlik bir izin verildiğini ve böylece köylülerin, hayvanlarını kısa süre de olsa otlatabildiklerini söyledi.

Olan, ayrıca köylülerin tapulu arazilerine izinsiz bir şekilde girildiğini ve söz konusu tarlalarda yol yapım çalışmasına başlandığını belirtti.

Hayvanlarını besleyemiyorlar

Olan, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Önceki yıllarda da bölgede benzer yasaklar uygulandı. 2015'ten 1 Ocak 2023'e bu yana Kürt kentlerinde, 51 ilçede en az 381 sokağa çıkma yasağı ilânı gerçekleşti. Yasaklarda ağır hak ihlalleri yaşanıyor. Halkımız, temel ihtiyaç malzemelerine dahi ulaşamıyor.

"Hizan'a bağlı köylerdeki yasakta bugün dördüncü güne girdik. Köylüler yasak nedeniyle işlerine ve tarlalarına gidemiyor, ekinlerine sahip çıkamıyorlar. Hayvanlarını çıkaramadıkları için onları besleyemiyorlar. Havanın sıcaklığını düşündüğümüzde hayvanların da mağdur olduğunu belirtmek gerekiyor.

"Sadece dün verilen yarım saatlik izinde hayvanlarına yem verebildi köylüler. Daha vahimi ise şu an köylülerin tapulu arazilerine iş makineleri girmiş durumda."

Köylülerin buğdayları sarardı

Valiliğin ilân ettiği yasağın "ikinci bir emre kadar" devam edeceğini belirten Olan, köylerin ormanlık alanlarının ve bölgede yer alan fındık ağaçlarının da zarar gördüğünü söyleyerek bölgenin "rastgele bombalandığını" vurguladı.

Olan, köylerdeki tahribatı şöyle anlattı:

"Alan rastgele bombalanıyor ve ormanlık bir alan burası. Fındık ağaçları var, bu ağaçlar açıkça tahrip ediliyor. Bu gidişle yangın başlayacağı da aşikâr. Köylülerin ekinleri tarlada kaldı. Buğdayları sararmaya, ekinleri kurumaya başladı ve şu an tam ekip-biçme zamanı.

"Köylülerden aldığımız duyumlara göre, yasağın ne zaman kalkacağını sorduklarında 'Buradan sonuç almadan çıkmayacağız' demişler. Ne sonucu alacaklar, açıkçası bilemiyorum. Konuyu Meclis'te de gündeme getirmeye devam edeceğiz. Ancak kamuoyunun bu tür ağır hak ihlallerinin yaşandığı durumlara alışmamasını ve buna sessiz kalmamasını umuyoruz. İktidarın ise bir an önce bu insanlık dışı uygulamadan vazgeçmesini istiyoruz."

"Tazminatı neyse veririz"

Konuya ilişkin bianet'e bilgi veren Yeşil Sol Parti Bitlis Milletvekili Semra Çağlar-Gökalp de köylülerin arazilerinde başlatılan yol çalışmasından bahsederek, köylülerin itirazı üzerine kendilerine "Tazminatı neyse veririz," dendiğini söyledi.

Çağlar-Gökalp, açıklamasına şöyle devam etti:

"Meyve ağaçlarının olduğu, bu ürünleri satmasalar bile köylülerin kendilerini geçindirdikleri, ihtiyaçlarını gördükleri alanlar buralar. Askerlerin arazilere girme gerekçeleri ise operasyonların yoğunlaştığı bölgeye doğru yol açmak istemeleri. En azından köylülere öyle aktarmışlar.

"Valilik 'ikinci bir emre kadar' diyor; ama biz yasağın uzaması durumunda bölgeye bir inceleme heyetiyle gideceğiz. Bu uygulamalar, yasaklar yeni değil; fakat unutmayalım ki yarattığı mağduriyet ve tahribatlar günbegün artıyor. Köylüler kaygılı, korku dolu ve bombalamalar nedeniyle zaman zaman paniğe kapılıyorlar.

"Normalleşmesin"

"Sokağa çıkma yasakları 2015 yılından beri ise iktidar açısından bir tür sindirme, cezalandırma yöntemi olarak kullanılıyor. Ve bu çok normal karşılanıyor ne yazık ki. İktidardan başka partiye verdiğiniz oylar size böyle döner, diyorlar.

"Ağır savaş konseptinin bir ayağı bu elbette. Devletin yarattığı baskı politikası tüm kesimleri etkiledi ve bu durum, Batı'da da 'Ne yapsak bu tablo değişmiyor' hissi yaratıyor.

"Batıdakilerin gündemlerinde haklı olarak bitmeyen ekonomik kriz ve onun getirdiği ruh hâli var. Fakat her iki kaygının da normalleşmemesi ve bu iki kaygıyı yeniden birleştirmek gerekiyor. Ülkenin doğusu ve batısındaki bu ağır psikolojik travmaları birlikte aşmak için tüm muhalefet partilerinin yeni bir politik hat kurması ve yeni bir siyasal söylem üretmesi gerekiyor."

(TY)