Haberin Kürtçesi için tıklayın
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Maraş merkezli depremlerden Türkiye ve Suriye'de çok sayıda iş kolu ve işletmenin olumsuz etkilendiğini belirterek, bu ülkelerdeki yüzbinlerce çalışan için "acil destek" çağrısı yaptı.
Depremin işgücü piyasası üzerindeki etkilerine ilişkin rapor yayımlayan ILO’nun son değerlendirmelerine göre, acil ve münhasır destek verilmezse yoksulluk, kayıtdışılık ve çocuk işçiliğinin artması bekleniyor.
Türkiye'ye ilişkin ilk verilere göre, deprem nedeniyle 658 bin çalışan geçim olanaklarını kaybetti, 150 bini aşkın iş yeri kullanılamaz hale geldi.
ILO'nun tahminlerine göre, etkilenen çalışanların her biri, iş bulamadığı takdirde her ay ortalama 230 doları aşan gelir kaybı yaşıyor. Bu kriz nedeniyle, deprem bölgesinde aylık 150 milyon dolar civarında emek geliri kaybı oluştu.
Ayrıca etkilenen çalışanların her biri, iş yokluğu sürdükçe her ay ortalama 230 ABD Dolarını aşan gelir kaybı yaşıyor. Toplamda ise, bu kriz nedeniyle, depremden etkilenen bölgede aylık yaklaşık 150 milyon ABD Doları net emek geliri kaybı oluşuyor.
Türkiye'de depremden etkilenen illerde 4 milyonu aşkın çalışan yaşarken, bunların çoğunluğu tarım, imalat sanayi, ticaret veya diğer düşük katma değerli hizmetlerde çalışıyordu.
ILO çalışma saati kayıplarının ise Malatya'da yüzde 58,8, Adıyaman’da yüzde 48,1 ve Hatay'da yüzde 45,2 olduğu belirtiliyor.
ILO, Türkiye için istihdam kayıplarına ek olarak, iş sağlığı ve güvenliği ile çocuk işçiliği alanlarında risklerin artmış olabileceği uyarısı da yaptı.
Suriye'de 170 bin çalışan işini kaybetti
Suriye'de ise 12 yıldır süren iç savaş nedeniyle zaten büyük hasara uğramış olan ekonomi ve iş gücü piyasası koşullarında yaklaşık 170 bin çalışan deprem nedeniyle işini kaybetti. Bu kayıp doğrudan 154 bin haneyi ve 725 bini aşkın insanı etkilerken, 35 bin civarında mikro, küçük ve orta ölçekli işletme de zarar gördü.
Bu geçici “istihdam kaybı”, Suriye’de ayda en az 5,7 milyon ABD Dolarına eşdeğer emek geliri kaybına neden oluyor.
Suriye'nin en ağır darbe alan beş ili olan Halep, Hama, İdlib, Lazkiye ve Tartus'ta ülke nüfusunun yüzde 42,4'ü yaşıyor.
Bu nüfus içinde çalışma çağındaki (16 yaş veya üzeri) 7,1 milyon kişiden 2,7 milyonu kayıtlı veya kayıtsız olarak çalışırken, bunlardan yüzde 22,8'i kadındı.
Geçim olanaklarının yeniden inşası
Raporda görüşlerine yer verilen ILO Genel Direktörü Gilbert F. Houngbo, bu afete başarılı ve kapsayıcı biçimde müdahale edilmesinin en önemli ögesinin istihdamın desteklenmesi olduğunu belirtti.
Houngbo, "İnsanlar ancak ve ancak geçim olanakları yeniden inşa edilebilirse hayatlarını yeniden kurmaya başlayabilirler. Depremde çok büyük kayıplara uğrayanlara, sosyal adalet ve insana yakışır iş ilkelerinin toparlanma ve yeniden inşa sürecinin temelinde yer aldığını göstermek zorundayız." değerlendirmesinde bulundu.
(HA)
