“İran güvenlik güçleri, sistematik olarak protestocuların gözlerini hedef alıyor”

* Fotoğraflar: IHR Örgütü

Norveç merkezli İran İnsan Hakları (IHR) Örgütü, İran güvenlik güçlerinin ülkede Jîna Mahsa Amini'nin hayatını kaybemesiyle başlayan protestolara katılanların "sistematik olarak gözlerini hedef aldığını" açıkladı.

Örgütün bugün yaptığı açıklamaya göre, pek çok şehirde başından ve yüzünden yaralandığını ifade eden pek çok protestocunun bulunması ve önemli bir bölümü kadın olmak üzere söz konusu protestocuların görme yetilerini kaybetmesi, "İran İslam Cumhuriyeti'nin bu insanlık dışı ve yasadışı uygulamayı sistematik olarak gerçekleştirdiğine işaret ediyor olabilir."

Konuyla ilgili açıklama yapan İran İnsan Hakları Örgütü (IHR) Direktörü Mahmood Amiry-Moghaddam, "işlenen suçların boyutunu gözler önüne sermenin ve bunun için kanıt toplamanın tüm yurttaşların işbirliğini gerektiren hayati öneme sahip adımlar olduğuna" işaret etti.

Amiry-Moghaddam, sosyal medya hesabından da bir mesaj paylaşarak, "Henüz yeterince veriye sahip değiliz ama benim izlenimim gözleri hedef alınanların büyük bölümünün genç kadınlar olduğu yönünde" dedi.

Amiry-Moghaddam, İran'ın dini lideri Ali Hamaney ve "baskıcı güçlerinin bu suçlardan sorumlu tutulması gerektiğini" belirtti.

We don't have enough data yet, but I have the impression that young girls are over represented among those whose eyes are targeted. #khamenei and his repressive forces must be held accountable for these crimes #IRGCterrorists #MahsaAminiمهساامینی link: https://t.co/fTCz4fYrzZ pic.twitter.com/BWQPP7eRWG

— Mahmood Amiry-Moghaddam (@iranhr) February 3, 2023

İnternet sitesinde güvenlik güçlerinin saldırıları sonucu gözlerini kaybeden protestocuların listesini ve fotoğraflarını da paylaşan IHR, yurttaşlara failleri adalet önüne çıkarmak için kanıt toplanabilmesi adına benzer durumlar yaşayan kişiler hakkında bilgi paylaşma çağrısı yaptı.

ABD'nin The New York Times gazetesi de konuyla ilgili bir haber yaparak yüzlerce protestocunun yakından hedef alındığını, bunun sonucunda gözlerinin zarar gördüğünü ya da kör olduğunu yazmıştı.

Habere göre, Tahran'daki üç hastaneden doktorlar 500'den fazla gözünden yara alan protestocuyu tedavi ettiklerini söylemişti. Polis şefi Hassan Karami ise protestocuların hassas vücut bölgelerinin hedef alındığı suçlamalarını reddetmiş, "profesyonel" hareket ettiklerini söylemişti.

Jîna Mahsa Amini protestoları hakkında

22 yaşındaki Jîna Mahsa Amini, İran'da "başörtüsü kurallarına uymadığı" gerekçesiyle "ahlak polisi" tarafından 13 Eylül 2022'de gözaltına alındıktan üç gün sonra, 16 Eylül'de hayatını kaybetti. Amini'nin ölümünün ertesi günü başlayan protestolar ise o günden bu yana devam ediyor.

HRANA'nın 1 Şubat 2023 tarihi itibariyle paylaştığı verilere göre, İran güvenlik güçlerinin şiddetle bastırmaya çalıştığı protestolarda bugüne kadar 527 kişi hayatını kaybetti; bu kişilerin 71'i 18 yaşından küçüktü. Protestolarla bağlantılı olarak bugüne kadar dört kişinin idam edildiği ülkede, toplam gözaltı ve tutuklama sayısının 19 bin 603 olduğu tahmin ediliyor. (SD)