Fotoğraf: Gizay Çelik
Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Akademi’nin hazırladığı “Öğrencileri Hedef Alan İfade, Toplantı, Gösteri ve Örgütlenme Özgürlüğü İhlalleri (2015-2019)” başlıklı raporunu kamuoyuyla paylaştı.
TİHV Akademi’nin, öğrencilere yönelik hak ihlalleri raporuna göre, 2015-2019 yılları arasında 3 bin 102 öğrenci ifade, toplantı, gösteri ve örgütlenme özgürlüklerini kullanırken hak ihlaline maruz kaldı.
Bu dönemde 2 bin 77 öğrenci katıldığı etkinlikler gerekçesiyle gözaltına alınırken, öğrencilerden 203’ü tutuklandı. 152 öğrenciye toplam 506 yıl 1 ay hapis cezası verildi, 720 öğrenci polis şiddeti ve sivil saldırılar sonucu yaralandı. 23 öğrenci ise katıldıkları toplantı ve gösteriler sırasında öldürüldü.
En çok ihlal bildirilen ilk 10 il sırasıyla, Ankara, İstanbul, İzmir, Antalya, Eskişehir, Adana, Diyarbakır, Mersin, Van ve Kocaeli oldu.
Rapora göre, toplantı, gösteri ve örgütlenme özgürlüklerine yönelik ihlallerin yanı sıra, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı, işkence ve kötü muamele görmeme hakkı ve yaşam hakkı gibi öğrencilerin başkaca temel haklarının ihlal edildiği tespitine yer verildi.
En fazla hak ihlali bildirimi yapılan 5 kampüs, sırasıyla, Ankara Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Ege Üniversitesi, ODTÜ ve Akdeniz Üniversiteleri oldu.
342 olayın 81’i üniversite kampüslerinde gerçekleşirken, kampüs içindeki şiddet sonucu 252 öğrenci yaralandı. Üniversitede yaşanan hak ihlallerinin yarısına yakınını (yüzde 49) toplantı ve gösteri hakkına yönelik ihlaller oluştururken; ihlallerin yüzde 37’sinin örgütlenme özgürlüğüne, yüzde 14’ünün ise ifade özgürlüğüne yönelik olduğu belirtildi.
4 yılda 658 öğrenci hakkında ceza davası açıldı, 152 öğrenciye toplam 506 yıl 1 ay hapis cezası verildi. Açılan davalarda en sık tekrarlanan suçlamalar ise şunlar oldu:
- Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’na muhalefet
- Görevi yaptırmamak için direnme (mukavemet)
- Yasadışı örgüt propagandası
- Yasadışı örgüt üyeliği
- Cumhurbaşkanına hakaret
Aynı dönemde 720 öğrencinin yaralandığı 84 olayda, saldırıların yüzde 62’sinin faili polis, yüzde 30’unun faili sivil gruplar olurken, olayların yüzde 5’inde öğrenciler özel güvenlik birimlerinin, yüzde 3’ünde ise hem polis hem de özel güvenlik birimlerinin saldırısına maruz kaldı. (RT)
