* Çizim: Forensic Architecture’ın Tahir Elçi cinayeti raporundan.
Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın
Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi’nin öldürülmesiyle ilgili ayrıntılı bir rapor hazırlamış olan Forensic Architecture, davanın iddianamesine tepki gösterdi.
Kuruluş, Twitter hesabından, davanın sanıklarına dair eleştirisini şöyle paylaştı:
“#TahirElçi davasının ikinci duruşması 3 Mart’ta görülecek. Fakat iddianamede bir sorun var. Saptadığımız polis memurlarının yanı sıra PKK üyelerinden biri de Elçi’nin katil sanığı olarak gösteriliyor. Oysa bulgularımız PKK üyelerinin Elçi’ye ateş etmediğini açıkça göstermişti.”
“Tahir Elçi bir adalet emekçisiydi. @diyarbakirbaro, @amnesty, @hrw ve insan hakları alanında çalışan pek çok diğer kuruluş gibi biz de adil ve basiretli bir dava beklentisi içindeyiz.”
#TahirElçi davasının ikinci duruşması 3 Mart’ta görülecek. Fakat iddianamede bir sorun var. Saptadığımız polis memurlarının yanı sıra PKK üyelerinden biri de Elçi’nin katil sanığı olarak gösteriliyor. Oysa bulgularımız PKK üyelerinin Elçi’ye ateş etmediğini açıkça göstermişti. pic.twitter.com/EoqxVEVdWG
— Forensic Architecture (@ForensicArchi) February 25, 2021
Avukat Nahit Eren de konuyla ilgili bianet’e yaptığı açıklamada, bir gizli tanığa dayanan iddianamedeki sorunları şöyle anlatmıştı:
“Öldürülen polislerin faillerinin yargılandığı dosyayla Tahir Elçi cinayetinin aynı dosyada görülmesi doğru değil. İki vakayı ayrı olarak görüyoruz ama aynı dosyada yer almaları kovuşturmanın da etkin ilerleyeceği konusunda şüphe yaratıyor.
“21 Ekim’deki duruşmadan bir ay önce alınan gizli tanığın beyanıyla dosya farklı bir seyre taşındı. Gizli tanık cinayeti örgüt mensubunun işlediğini söyledi. Bu da dosyanın farklı mecraya taşınmak istendiğini gösteriyor.
“Oysa Londra’da hazırlanan raporda, faillerin polisler olabileceği dile getiriliyordu. Ancak Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı aradan geçen 5 yıldan sonra bir gizli tanık beyanına dayanarak cinayeti örgüt mensubu işlemiş gibi iddianame yazdı.”
Araştırma nasıl gerçekleşti? Neler araştırıldı? |
Diyarbakır Barosu, Elçi’nin öldürülmesiyle ilgili elindeki dosyayı Forensic Architecture ile paylaşmıştı. Dosyada basın mensuplarının ve polis memurlarının çektiği video kayıtları, sivillerin ve polis memurlarının emniyete verdiği tanık ifadeleri, Diyarbakır Barosu’nun talebiyle hazırlanan raporlar ve Türkiye resmi makamları tarafından hazırlanan raporlar yer alıyordu. Forensic Architecture’ın raporu, bu dosyadaki görsel-işitsel verileri ve tanık ifadelerini incelenerek ve olayın üç boyutlu olarak yeniden canlandırılmasıyla oluşturuldu. Dijital üçboyutlu model, Yenikapı Sokak’ın arşiv çizimleri ve video çekimlerinde bulunan mekansal veriler kullanılarak oluşturuldu. Diyarbakır Barosu’nun Forensic Architecture’dan talebi, dosyadaki görsel-işitsel verileri kullanarak şu konuları açıklığa kavuşturmanın mümkün olup olmadığını belirlemekti: Elçi’nin öldürdüğü zamanı tespit etmek; Öldürücü atışı yapmış olabilecek bireyleri tespit etmek; Tahir Elçi’nin Yenikapı Sokak’ın dışında bir yerden ateşlenen uzun namlulu bir silahla vurulmuş olup olmayacağını belirlemek; Yenikapı Sokak’tan koşarak geçen PKK mensuplarını Elçi’nin öldürülmesinde şüpheli olarak değerlendirmek gerekip gerekmediğini belirlemek, gerekiyorsa hangisinin şüpheli sıfatı taşıyabileceğini saptamak; Yenikapı Sokak’taki polis memurlarının Elçi’nin öldürülmesinde şüpheli olarak değerlendirmeleri gerekip gerekmediğini belirlemek, gerekiyorsa hangilerinin şüpheli sıfatı taşıyabileceğini saptamak; Vurulmasının ardından Elçi’ye yeterli tıbbi yardımda bulunma çabasının gerçekleşip gerçekleşmediğini saptamak. |
Rapor, “polisler şüpheli” diyordu
İngiltere’deki Londra Üniversitesi’ne bağlı çalışan araştırma ajansı Forensic Architecture, Tahir Elçi cinayetiyle ilgili adli araştırma gerçekleştirmişti.
TIKLAYIN - Forensic Architecture Tahir Elçi Cinayetiyle İlgili Raporunu Açıkladı
Bu araştırmanın sonucunda hazırlanan raporda, Sur, Dört Ayaklı Minare önünde, 28 Kasım 2015’te gerçekleşen cinayette, olay yerindeki polis memurları kuvvetli suç şüphelisi olarak tanımlandı. Diyarbakır Barosu bu raporu, 14 Aralık 2018’de Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığına da sundu.
Cinayetle ilgili Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesinde açılan davanın bir sonraki duruşması, 3 Mart Çarşamba günü görülecek.
13 saniyelik kayıt "kayıp" |
TIKLAYIN - “Tahir Elçi O 13 Saniyede Vuruldu”Avukat Mahsuni Karaman polis kamerasının görüntü kayıtlarında 13 saniyenin kayıp olduğunu, Elçi’nin o 13 saniyede vurulduğunu açıklamıştı: “Görüntülerde iki PKK militanının, Dört Ayaklı Minareye koşuşuna odaklanmış durumda. Ve kayıtların tamamı kesintisiz sürüyor, tüm süreç görünüyor. Görüntü kayıtlarında kesiklik olan tek kayıt, Fotofilm Şube’nin kaydı. Görüntü Elçi’nin sesi duyup irkilmesiyle donuyor, aynı kayıt, iki militanın sokaktan girişiyle başlıyor. görüntü kayıtlarını karşılaştırdık, o kayıtta 13 saniyelik bir boşluk, kesinti var. İşte Tahir Elçi o 13 saniyede vuruluyor.” TIKLAYIN - Forensic Architecture Tahir Elçi Cinayetiyle İlgili Raporunu Açıkladı Londra Üniversitesi’ne bağlı çalışan araştırma ajansı Forensic Architecture’ın cinayetle ilgili adli araştırmasında, olay yerindeki polis memurları kuvvetli suç şüphelisi olarak tanımlanmıştı. İddianamede ne var?Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, Tahir Elçi’nin 28 Kasım 2015’te öldürülmesiyle ilgili iddianameyi 26 Mart 2020’de hazırladı, 10. Ağır Ceza Mahkemesi 3 Nisan 2020’de kabul etti. İddianamede üçü polis dört sanık şüpheli olarak yer alıyor. Sanık polisler M.S., F.T. ile S.T.'nin "bilinçli taksirle ölüme sebebiyet vermekten" 2 yıldan 6 yıla kadar hapsi isteniyor. Diğer şüpheli Uğur Yakışır ise “kasten öldürme, olası kast ile öldürme, 6136 sayılı yasaya muhalefet, devletin birliğini ve ülkenin bütünlüğünü bozma, mala zarar verme” ile suçlanıyor ve hakkında ağırlaştırılmış müebbete varan hapis cezası isteniyor. Yakışır, Elçi’nin yanı sıra aynı gün öldürülen polisler Cengiz Erdur ve Ahmet Çiftaslan’ın cinayetiyle ilgili de suçlanıyor. TIKLAYIN - Tahir Elçi Cinayetinde Üçü Polis Dört Kişi Hakkında İddianame Ne olmuştu?Tahir Elçi, 15 Ekim 2015 tarihinde CNN Türk'te Ahmet Hakan'ın sunduğu "Tarafsız Bölge" programında "PKK terör örgütü değildir" dedi. Bunun üstüne kanala 700 bin lira para cezası kesilirken, Tahir Elçi 20 Kasım günü Diyarbakır'da, barodaki odasında gözaltına alınarak İstanbul'a getirildi. Elçi, savcılığın tutuklanması talebiyle mahkemeye sevk etmesine karşın Bakırköy 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nce adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Elçi hakkında, "terör örgütü propagandası" suçundan 7.5 yıla kadar hapis cezası istemiyle iddianame hazırlandı. Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi, 28 Kasım 2015'te Diyarbakır, Sur'daki Dört Ayaklı Minare önünde yaptığı basın açıklaması sırasında öldürüldü. |
Forensic Architecture (Adli Mimarlık) hakkında
Londra Üniversitesi Goldsmiths Koleji bünyesinde çalışan bir araştırma ajansı.
Ekip mimarlar, bilim insanları, akademisyenler, basın uzmanları, sinemacılar, teknoloji uzmanları ve diğer uzman profesyonellerden oluşuyor.
Kuruluş, uluslararası savcılar, insan hakları kuruluşları, siyasi kuruluşlar ve çevre adaleti örgütleri için ileri düzey mimari ve mecra odaklı araştırmalar yapıyor. Ajans, uluslararası hukuk alanında pek çok insan hakları soruşturması ve kovuşturması için mekansal araştırma ve delil sağladı.
Forensic Architecture ekibinin bazı üyeleri Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Teknoloji Danışma Kurulu’nda yer alıyor. (AS)