Haberin İngilizcesi için tıklayın
Elbeyi, Ortaköy, Göçeri… Adıyaman’ın Kahta ilçesinde Menzil köyünün ve tarikatının hemen yanı başındaki üç köy… Bu üç köyün ortak mezarlığı... Köy sakinlerinin tepkisi. Tepkilerin nedeni ise devletin birçok kurumunda örgütlenen Menzil Tarikatı’nın, bu üç köyün ortak mezarlığından yol geçirmesi.
Ortaköy sakinlerinden Hayri Demirbilek (Tarikat baskısı nedeniyle gerçek ismini yayınlayamıyoruz), seslerini duyurmaya çalışıyor. Tahrip edilen mezarlığın köylünün tapulu arazisi olduğunu söylüyor ve yaşadıklarını şöyle anlatıyor:
Devlet içinde örgütlenen en büyük tarikatlardan Menzil, türbelerine yol açmak için köylünün mezarlığını yıktı. 50'den fazla mezarın yerinden söküldüğü iddiası var. Köylüler devletin kendilerini yalnız bıraktığını ve tehdit edildiklerini söylüyor. #menzil pic.twitter.com/mYgLUrobNX
— Hikmet Adal (@HikmetAdal) October 15, 2020
“Menzil Tarikatı buraya gelmeden önce köyümüzün bir yolu vardı. Menzil köyünün içinden geçiyordu. Tarikat bu köye geldikten sonra yolu kapattılar.
“Daha sonra kendi topraklarından geçirmeden başka bir yol açtılar bize. Yol sadece diğer köylünün topraklarından geçti. Bize bu yolu dayattılar. Eski yola da büyük bir demir kapı koydular ki geçemeyelim. Şimdi ise yol genişletme bahanesiyle eski yol üzerinde bulunan mezarlıklarımızı tahrip ettiler.”
"Devlet hiç yanımızda durmadı"
Demirbilek yol genişletme çalışmasını devletin değil, tarikatın yaptığını söylüyor. Köylülerle tarikatın sürekli karşı karşıya bırakıldığını anlatıyor. Bunları anlatırken de devletin yanlarında olmadığını ifade ediyor:
“Daha önce de benzer durumlar oldu. Birçok kez karşı karşıya getirildik. Ama nereye şikâyet etsek sonuç alamadık. Açtığımız davalar haftasında düşürüldü. Mesela benzer şekilde bizim toprağımızdan kendilerine özel yaptıkları havuza yol götüreceklerdi. Ama ortada ne bir plan ne de bir izin vardı. Resmi bir evrak, belge görmek istedik. Tabii ki göstermediler.
“Şikayet ettik. Jandarma Karakolu’nun eski komutanı tarikatın yanında durdu. Yanımıza kaymakamın sözlü emriyle geldiğini söyledi. Bizi tehdit etti.
“Şimdi de biz biliyoruz ki bu yol için de kimse izin almadı. Ama herkes korkuyor, herkes çekiniyor.”
Erdem: En az 50 mezar yok
Kahta Belediyesi Meclis Üyesi Adnan Erdem'in söyledikleri de, Demirbilek’in sözlerini doğrular nitelikte. 50 mezarın tahrip edildiğini söyleyen Erdem, haksızlıklara karşı durduklarında tehdit edildiklerini söylüyor.
Bazı mezarlarda kefenlerin dahi bozulmadan yüzeye çıkartıldığını söyleyen Erdem, kemiklerin alelacele toplatıldığını ekliyor:
“Bizim köyün yolu eskiden Menzil köyünün içinden geçiyordu. Menzil tarikatı bir gün geldi ve dedi ki ‘Siz bize zarar veriyorsunuz.’ Yolların dar olduğunu, arabalarının çizildiğini söylediler.
“Sonuçta köylüyüz, traktör kullanıyoruz. Olabilir dedik. Eğer zarar veriyorsak bize bir yol göstermelerini istedik. Göstermediler. Aradan bir süre geçti, bu sefer yolumuzu kapatacaklarını söylediler. Köylü karşı çıktı. Belli mercilere gittik ama bir şey çıkmadı. Sonra da yolu kapattılar. Bize de bir yol açtılar ki yayan gidip gelelim. Açılan yola birkaç ay sonrada turnike gibi demir kapı vurdular. Kapıyı istedikleri zaman kilitliyorlardı. Yani köylünün yolu kapandı.
“Dün de akşam 10.00 civarı bir haber geldi. Yolu genişletmek için köy mezarlığının kazıldığını söyledi arkadaşlar.
“Kazılan yerin yol olmadığını söyledim. İnanamadım. Menzil böyle bir şey yapmaz dedim. Sabah kalkıp gittiğimde gerçekten de mezarların yıkıldığı bir tabloyla karşılaştım. Mezarlarımızı deşmişler. İnanın mezarların yarısı yoktu. İnsan mezarları bozar mı hiç? Hiç vicdanınız sızlamadı mı?"
"Köylüleri işten çıkartacaklar"
Tarikat sorumlularıyla görüşmeye gittiğinde tehdit edildiğini söyleyen Erdem, ilk olarak fotoğraf çekmelerine karşı çıktıklarını da söylüyor.
Erdem, Adıyaman’ın büyükşehir belediyesi olmamasından dolayı belediyenin sadece Kahta’nın sınırları içinde yetkili olduğunu, ilçe merkezi dışındaki yerlere de ya İl Özel İdaresinin ya da Kaymakamlığın yetki alanında olduğunu anlatıyor.
İsrail Filistin’in bir tane mezarını bozza Türkiye’nin ayağa kalkacağını söyleyen Erdem “Ama konu bizim mezarlarımıza gelince herkes sustu” diyor.
Tarikatın kendilerini artık burada barındırmak istemediğini söyleyen Erdem tarikatın bölgede devlet yerine geçtiğini anlatıyor:
“Tarikatın gücü herkese yetiyor. Olay yaşandıktan sonra tepki gösterince köylülerin listesini istemişler. Menzil tarıkatıyla çalışan, onlarla iş yapan kişileri işten çıkartacaklar çünkü. Bugün olmasa yarın çıkartacaklar. Sesimizi çıkarttığımız zaman kimse duymuyor. Artık dayanacak gücümüz kalmadı. Mezarlıklarımızın tahrip edilmesi vicdanımızı çok yaraladı.” (HA)