Haberin Kürtçesi için tıklayın
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), OHAL İş Cinayetleri Raporu'ndaki iş cinayetleri sayısını açıkladı. Buna göre, OHAL ile geçen yaklaşık 2 yılda en az 3960 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.
21 Temmuz 2016 – 18 Temmuz 2018 arasında süren OHAL dönemine ışık tutulan raporda işçilerin dönem boyunca yaşadıkları sıkıntılara değinildi. OHAL boyunca yaşanan olaylardan örnekler verildi.
OHAL'de iş cinayetleri yüzde 14 artış gösterdi
- Rapora göre iş cinayetleri işkolları açısından özellikle sanayide artış gösterdi. İşçi ölümleri metalde yüzde 100; enerjide yüzde 20; madencilik, tekstil, kimya, ağaç/kâğıt, çimento/toprak ve taşımacılıkta yüzde 10 arttı. Diğer yandan hizmet sektöründe ise konaklamada iş cinayetleri yüzde 50 arttı.
- İş cinayetleri nedenlerinde de dikkat çekici artışlar söz konusu. Yüksekten düşme, kalp krizi, şiddet nedenli işçi ölümleri yüzde 20; ezilme/göçük ve elektrik çarpması nedenli işçi ölümleri ise yüzde 15 arttı.
- İş cinayetlerinde yaş grubu/cinsiyet olarak artışın tamamını 28-50 yaş arası/erkek işçiler oluşturdu.
- İş cinayetlerinde göçmen/mülteci işçilerin ölümünde yüzde 40'lık bir artış yaşandı.
Ölen işçilerin 60'ı çocuk, 88'i mülteci
İSİG'in açıklamasına göre, iki yıl içerisinde hayatını kaybeden 2006 işçinin çalıştıkları işkollarına, ölüm nedenlerine, cinsiyetlerine, yaş gruplarına ve şehirlere göre dağılımı şöyle:
- 222 kadın ve 3738 erkek
- Çoğunluğu Suriyeli olmak üzere 185 göçmen/mülteci.
- 124 çocuk
- 459 işçi İstanbul'da, 163 işçi Kocaeli'nde, 162 işçi Bursa'da, 158 işçi İzmir'de, 153 işçi ise Antalya'da yaşamını yitirdi.
- İşçilerin 904'ü inşaat, 822'si tarım, 521'i taşımacılık, 265'i ticaret/büro, 216'sı metal işkolunda çalışıyordu.
- Ölüm nedenlerinin yüzde 23'ü trafik/servis kazası, yüzde 18'ii ezilme/göçük, yüzde 17'si yüksekten düşme sonucu gerçekleşti.
Yayımlanan raporda OHAL süresinde işçilerin yaşadıkları sıkıntılarda anlatıldı. O sıkıntılardan birkaç örnek:
*Gerek KHK'lar marifetiyle gerek dönemin sermayeye verdiği keyfiyetle binlerce emekçi kamu görevinden alındı; sendikalaşan, alınamayan ücretlerini isteyen, haklarını arayan işçiler işten çıkarıldı. Diğer emekçiler de işsizlik tehdidi ile en temel haklarını dahi arayamaz duruma geldi.
İSİG temsilcileri işten atıldı
*Çapa'da, İSKİ'de, Bony Çorap'ta... İşyeri İSİG temsilcisi olan işçi arkadaşlarımıza dönük işten atma saldırıları gerçekleşti. Sebebi ise görevlerini yapmaları, yani; gıda zehirlenmesine karşı çıkmaları, işyerinde işçi sağlığı yasasının uygulanmasını istemeleri ya da işçi ölümlerini ve mücadele edilmesi gerekliliğini paylaşmaları...
*Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 12 Temmuz 2017 Uluslararası Yatırımcılar Derneği'nde "Şimdi grev tehdidi olan yere OHAL'den istifade ile anında müdahale ediyoruz. Diyoruz ki hayır, burada greve müsaade etmiyoruz" diye açıklamada bulundu. Nitekim OHAL döneminde Asil Çelik, EMİS Grup TİS, Akbank, Şişecam, Mefar, MESS Grup TİS ve Soda Kromsan grevleri milli güvenlik, sağlık nedenleriyle yasaklandı.
Devlet grev ve eylemlere izin vermedi
*Düzce Tekno Maccaferri'de grevin 25.gününde bizzat devlet grev kırıcılığı yaptı. Jandarma müdahalesi sonucu Birleşik Metal-İş üyesi işçiler gözaltına alınarak mallar fabrikadan çıkarıldı.
Petkim'de Petrol-İş sendika şube yönetimi ve işçi temsilcileri yerlerde sürüklenerek gözaltına alındı, fabrikaya TOMA'lar getirildi ve zorla üç yıllık sözleşme imzalatıldı.
TÜMTİS üyesi işçilerin sayısını çoğaltmak ve bu şekilde aidat gelirini artırmak; iş ve çalışma hürriyetini engellemek suçlarından hapis cezası alan TÜMTİS Ankara Şube Başkanı'nın da aralarında bulunduğu 14 sendikal kadro ve işçiye verilen hapis cezasını Yargıtay tarafından onandı.
Petrol-İş Sendikası'nın Türkiye Petrolleri'nin özelleştirilmesi sürecine karşı Enerji Bakanlığı önünde yapacağı eylem engellendi.
Batman, Adıyaman ve Trakya'dan gelecek olan işçi otobüsleri yola çıkarılmadı.
Birleşik Metal-İş ile EMİS arasında süren toplu sözleşme sürecinde önemli bir yerde duran General Electric ve Schneider fabrikalarının bulunduğu Gebze'de, süreç hakkında yapılmak istenen toplantıya OHAL yasağı gerekçe gösterilerek izin verilmedi.
İş sağlığı ve güvenliği mevzuatında işçi aleyhine değişiklik
*15 Mayıs 2018'de TOBB'un 74. Genel Kurulu'nda konuşan Rifat Hisarcıklıoğlu, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatının KOBİ'lere yük getirdiğini söyleyerek "Bunları kaldırttık" diyerek ilgili Yasa maddesinin 2020 yılına ertelenmesinde sermayenin rolünü ortaya koydu.
Bireysel Emeklilik Yasası meclisten geçti
*Uluslararası birkaç sigorta şirketinin kontrolünde olacak Bireysel Emeklilik Yasası geçti. Esasen sosyal güvenlik sistemimizin son kırıntılarının da yok edilmesi; emeklilik adı altında olası birikimlerin tekellere kaynak olarak aktarılması ve emeklilik hakkının sona erdirilmesi hedeflendi.
*Taşerona rahmet okutacak kiralık işçilik düzenlemesi uygulamaya konuldu. Böylece işten çıkarmalar kolaylaştı, örgütlenme hakkı fiilen ortadan kaldırıldı, birçok işçi hakkı kullanılamaz hale getirildi. Yine bu uygulama ile iş cinayetlerinin kayıt dışılığı, sağlık ve güvenlik riskleri artacak; yeme, içme, ulaşım, yaşantı vb. bozulacak ve iş cinayetlerinde ceza ve tazminat davaları içinden çıkılmaz hale gelecek.
*Eski Çalışma Bakanı Mehmet Müezzinoğlu'nun da katılımıyla 13 Mayıs 2017'de 3.Havalimanı'nda 'İş Sağlığı ve Güvenliği Hedef Sıfır Deklerasyon' imza töreni düzenlenip 'iş kazalarının' sıfırlanacağı ve kampanyanın merkezinin de inşaat olduğu deklare edildi. Bakanlığın kampanyasının sürdüğü 4 ayda ise 167'si inşaat işçisi olmak üzere en az 753 işçi yaşamını yitirdi. (HA)
