İnsan Hakları Derneği'nin (İHD) cezaevlerinden derneğe yapılan başvurular ve basın taramalarından derlediği, bu yılın başında açıkladığı 2008 hak ihlalleri raporuna göre, cezaevlerinde 306 hasta tutuklu ve hükümlü var.
17 kişininse durumu ağır. Gebze M Tipi'ndeki Wernicke Korsakoff hastası Hatice Bolat tahliye oldu; ancak bu listeye bu yıl Güler Zere eklendi. Altısı kanser. İkisi "Çölyak" hastası. İkisi felçli. İkisi siroz. Biri 82 yaşında. Biri tekerlekli sandalyede yaşamak zorunda.
Güler Zere
14 yıldır Elbistan Cezaevi'ndeki 37 yaşındaki Zere için, 28 Haziran'da ve 2 Temmuz'da Çukurova Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı, iki ayrı rapor verdi; kanser hastalığı nedeniyle "ağır özürlü olduğu", "hapishanede tutulmasının yaşamını riske soktuğu", "hapishane koşullarında tedavisinin mümkün olmadığı" ve bir an önce "serbest bırakılması gerektiği"ni yazdı.
Hastalığının geç teşhis edilmesi ve tedavisinin “tedavi sırası” ve “mahkum koğuşunda yer bulunmaması” gerekçeleriyle başlatılmaması nedeniyle bugün ölümün kıyısına gelmiş durumda.
Cezaevi savcısı yasalara göre Zere'yi erteleme ya da infazın geri bırakılması yöntemleriyle tedavi için serbest bırakabilecekken, yapmadı. Bunun yerine, Zere'yi İstanbul Adli Tıp Kurumu'na sevk etti. Üst üste iki ameliyata rağmen damakta başlayan kanseri vücuduna yayılan Zere, 14 saatlik yolculukla getirildiği İstanbul'da 10 dakika süren muayeneden sonra tekrar 14 saatlik yolculukla Adana'ya geri götürüldü. Avukatları, savcıyla ilgili suç duyurusunda bulundu.
Zere, halen Çukurova Üniversitesi Balcalı Hastanesi mahkum hücresinde tutuluyor.
İHD raporuna göre, ağır hasta olan tutuklu ve hükümlüler şöyle.
A. Samet Çelik: Kırıklar 2 nolu F tipinde. MDS Kan kanseri.
Aynur Epli: Bağırsak kanseri nedeniyle Diyarbakır'da tedavi görüyor.
Behçet Yılmaz: Tek başıma kaldığında gece kriz geldiğinde ilacını bile kullanmayacak kadar etkisiz hale geliyor. Nefes almakta bile zorluk çekiyor.
Erol Zavar: Cezaevinde bulunduğu sırada başlayan migren ve safra kesesi ağrıları, daha önce geçirdiği tüberküloz, gözaltı sırasında gördüğü işkenceler ile dizlerinde oluşan menüsküs bunların en başta gelenleri. Mart 2007'de safra kesesi alındı. Halen kanama ve ağrılarının devam etmesi nedeniyle tetkikleri yapılıyor.
Gazi Dağ: Antalya E Tipi, belden aşağısı felçli, iyileşme şansı bulunmuyor.
Gülezar Akın: Adıyaman E Tipinde, Hipofizde tümör var. Üç yıldır tedavi oluyor. Yumurtalıklarda kist, belde fıtık, belde yırtılma ve düzleşme ve mide ülseri var.
Halil Güneş: Diyarbakır, D Tipinde Kemik Kanseri, PET-BT osteozşarkom (kemik kanseri) rapor sonucu sol yedinci kostede (kolargo) genişleme ve SCREROTİK değişiklikler gözlenmiştir.
Halil Yıldız: Antalya L Tipi Kapalı Cezaevi. 82 yaşında. Yaşlı ve sağlık sorunları var, arkadaşlarının yardımı olmadan yaşamını sürdüremiyor.
Hasan Kert: İlerlemiş kan kanseri. Hastalığın geç fark edilmesi ve tedavinin gecikmesi sebebiyle, şu anda ölümcül bir durumda.
İnayet Mete: Kalp ameliyatı geçirmiş, sık sık kriz geçiriyor, ayrıca siroz hastası, sinir tahripleri, damar tıkanıklığı, bel fıtığı ve dönem dönem vücudunun her tarafından derin yaralar açılıyor.
İ̇smet Ayaz: Adıyaman E Tipi Kapalı Cezaevi'nde bulunan İsmet Ayaz yaklaşık 10 yıldır "Çölyak" hastası ve kendi ihtiyaçlarını karşılayamıyor, bedeni 10 yaşında çocuk gibi.
İ̇zzet Turan: Diyarbakır D Tipi Kapalı Cezaevi. Ankilozon, mide ülseri, kemik erimesi, böbrek yetmezliği, bel fıtığı var.
Menduh Kılıç: Kırıklar 1 nolu F tipi cezaevinde. Siroz hastası.
Nesimi Kalkan: Mersin Silifke M tipi hapishanesinde tutuluyor. Yakalandığı “Çölyak” hastalığı nedeniyle hiçbir ihtiyacını tek başına karşılayamıyor.
Nizamettin Akar: Muş E Tipi Cezaevi’nde yatmaktayken, ağır sağlık sorunları yaşayan, gırtlak kanseridir. O nedenle Muş Devlet Hastanesi’nden Van’a oradan da Ankara Numune Hastanesi’ne sevk edilmiş durumda. Hastalığı ölümcül. Mevcut koşullarda, cezaevinde kalarak tedavi olmasına imkan yok.
Remzi Aydın: Tekerlekli sandalyede. 9,5 yıldır cezaevinde, Kocaeli 1 No’lu F Tipi Cezaevi’nde yatıyor. Tekerlekli sandalye ile hareket edebilen mahkum için verilen 20 Şubat 2007 tarihli AİHM kararı "tutukluluk süresi makul süreyi aşmıştır" yönünde.
Yusuf Kaplan: Elazığ E Tipi Kapalı Cezaevi'nde tutulan 85 yaşındaki hükümlünün vücudunun yüzde 79'u felçli. Kaplan'ın kalp yetmezliğinden koroner arter hastalığına, görme sorunundan solunum sistemi rahatsızlığına kadar birçok hastalığı bulunduğu, vücudunun yüzde 79'unu kullanamaz olduğuna dair rapor var.
"Tahliye" raporları var, bırakılmıyorlar
Rapora göre, haklarında tahliye raporu ya da kararı olmasına karşın bırakılmayan tutuklu ve hükümlüler de var. Bazıları şöyle.
Aslan Karslı: İleri derecede Korsakoff hastası, 5 kez "tahliye " raporu verilmiş, ancak halen Silifke M tipi cezaevinde.
Hasan Alkış: Kırıkkale F tipi cezaevindedir. Kalp, tansiyon, ülser, behçet gibi ağır sağlık sorunları var. Adli Tıp tarafından verilen "içeride kalması uygun değildir" içerikli raporu olmasına rağmen tahliyesi gerçekleşmiyor.
Hedi̇ye Açık: Gebze M tipinde. Şarapnel parçaları nedeniyle iki gözünü kaybetmiş. Altı yıl cezaevinde kalmış tedavi edilmemiş 2000 yılında tahliye edilmiş. Üç yıl içinde dört ağır ameliyat geçirmiş. Normal yaşamını sürdürürken yeniden gözaltına alınarak cezaevine konmuş. Halen tutuklu. Böbrek sorunu ve geçirdiği ağır ameliyatlar nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşıyor, beslenemiyor, yaşamını cezaevi koşullarında sürdüremiyor. Merdivenlerden inip çıkarken düşüyor.
Mehmet Ali̇ Çelebi̇: Bolu F Tipi Cezaevi:Tutuklu, Wernicke Korsakoff ve ileri derecede şizofren. Rapor verilmiyor, tahliye edilmiyor. (TK)
* İHD Raporundaki tam liste için tıklayın. (PDF belgesi, 238K)