İçişleri Bakanı Beşir Atalay, polis merkezlerinin hepsinde bütün alanlar için kamera bulunacağını, bu kayıtların hem işkence/kötü muamele iddialarında gerçeği göstereceğini hem de polisi şaibe altında kalmaktan kurtaracağını söylüyor.
Ancak ölümle sonuçlanan yakın tarihli üç vakada, polisin verdiği bilgilere göre, polis merkezlerinde ya kamera yoktu ya kamera bozuktu ya da görüntü kaydı bozulmuştu.
Engin Çeber: Çeber ve arkadaşları Özgür Karakaya, Cihan Gün ve Aysu Baykal'ın İstinye Şehit Muhsin Bodur polis merkezinde nezarethane görüntüleri var. Ama Karakaya, Gün ve Baykal'ın tam da işkencenin gerçekleştiğini söylediği sıradaki görüntüler yok. Polisin açıklaması "Bu görüntüler bozuk."
Mustafa Kükçe: Haziran 2007'de Ümraniye'de gözaltına alınan ve işkence sonucu ölen Kükçe, üç polis merkezine götürüldü. Savcılığın "Nezarethanenin kamera kayıtlarını gönderin" talebine tanıdık bir yanıt verildi: "Nezarethanede bulunan kamera sistemleri arızalı olduğundan kamera kayıtları yapılmamaktadır."
Festus (Fastos) Okey: Nijeryalı sığınmacı Beyoğlu'ndaki polis merkezinde polis silahıyla vuruldu ve öldü. Kamera kayıtları gündeme geldiğinde, Emniyet, karakollarda sadece nezarethanede kamera olduğunu, diğer kısımlarda olmadığını yazdı.
Bakan Atalay, "Polisin tutum ve davranışının da değiştiğini göreceksiniz. Gözaltına almalar polis merkezlerinde olduğu için, oraya geldiği andan çıkana kadar kayıt altında olmasını istiyoruz" diye konuştu.
Keskin: Bütün alanlar kaydedilmeli, amir sorumlu tutulmalı
bianet'in görüştüğü İnsan Hakları Derneği'nden (İHD) Avukat Eren Keskin, "Sadece kamera olması yetmez. Bütün işkence olaylarında ya kamera bozuk oluyor ya da o sırada çalışmıyor oluyor. Polisler bu gerekçeyi çok kolay söyleyebiliyor" diyor.
Keskin'e göre şunlar yapılmalı.
Bütün alanlarda kayıt: Polisin bütün birimlerinde, her alanın kontrol altında olması, görüntü kaydının yapılması gerekir.
Kamera çalışır durumda olmalı: Memur işe geldiğinde nasıl her gün imza atılıyorsa, kameranın çalışır durumda olup olmadığının da periyodik olarak -örneğin her gün- denetlenmesi, tutanakla durum tespiti yapılması gerekir.
Amir sorumlu olmalı: Kamerada ya da sistemde bir sorun varsa, amirin sorumlu tutulması, böyle bir durumun disiplin soruşturması gerektireceğinin açıkça yazılı hale getirilmesi gerekir.
HRW raporunda da var
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) de, 2008 sonunda Türkiye'deki polis şiddetiyle ilgili hazırladığı raporda bu konuya dikkat çekmişti.
Kamera kayıtlarını koruyun: "Polis karakollarının her yerindeki video ve ses kayıtlarının sürekli çalışıyor olması garanti altına alınmalı. Bu kayıtlarla oynanmamalı, silinmemeli ve savcılığa teslim edilmeli."
Türkiye İnsan Hakları Vakfı'nın (TİHV) raporuna göre, son iki yılda polis şiddetiyle veya polis gözetimi altında ölen 53 kişiden 13'ü gözaltı merkezlerindeydi. 416 işkence vakasının 109'uysa yine gözaltı merkezlerinde gerçekleşti. (TK)
