* Fotoğraflar ve Kaynak: Anadolu Ajansı.
Haberin Kürtçesi için tıklayın
Türkiye'nin hububat üretim merkezi Konya Ovası'nda, kuraklık ve kontrolsüz yer altı su kullanımıyla her geçen gün sayıları artan obrukların nicelikleri de değişiyor.
Konya'nın Karapınar ilçesinde tarla ve yerleşim yerlerinde de görülmeye başlanan obruklardan bazıları yıllar içinde çökmeye devam ediyor.
Tarla ve arsalarda oluşan obruklar için ise bazı yurttaşlar, değerinin düşmesi endişesiyle kendi imkânlarıyla bu yerlerdeki obrukları dolduruyor. Uzmanlar bunu son derece tehlikeli bir girişim olarak değerlendiriliyor.
2 bin 500 civarında obruk var
Anadolu Ajansı'na konuşan Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) Obruk Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, Konya'nın güney ve kuzeyindeki ilçelerde yürütülen saha çalışmalarında obruk sayısını tespit ettiklerini söyledi:
"700 civarında görmeye alışık olduğumuz derinlikte, 1800'ü de 1 metreden daha sığ çukurluklar şeklinde toplamda 2 bin 512 obruk oluşumu var. Vatandaşın arazisinde oluşan obruk, amatör yöntemle dolduruluyor. Böyle gizlenenler olduğu için net sayı vermek oldukça güç. Şu anda obruk oluşumunun bazılarının saha çalışmalarında doldurulduğunu gözlemledik. Bu doldurma işlemi güvenli değil. Her obruğun kendine özgü çözüm yöntemleri olması gerekir.
Doğru dolgu yöntemi
"Kabaca taş, toprak ve molozla doldurulan obruğun daha sonra çökmeyeceğine garanti verilmez. Yer bilimcileri tarafından her obruk kendi sistematiğini oluşturacağı için orada detaylı araştırma yapılması lazım. Obrukta malzemenin iyi tespit edilmesi lazım. İri taneliden ince taneliye doğru, geçirimsiz malzeme ile doldurulduktan sonra çimento ve beton enjeksiyonlarıyla kapandıktan sonra dolgu yapılması gerekiyor."
Kuraklık obrukları artırabilir
Arık, Konya Ovası'nda son yılların en kurak kışının yaşanmasıyla baharda yeraltı su kullanımının da artacağı öngörüsünde bulunarak şöyle dedi:
"Geçmişte obruklar daha uzun yıllar içinde oluşurken, şimdi çok daha kısa sürede oluşmaya başladı. Bunun temel nedeni kuraklık, yağış azlığı ve kontrolsüz yer altı suyu kullanımıdır. Konya kapalı havzasında yer altı su kullanımı oldukça yaygın ve su seviyesi her geçen gün daha da düşüyor. Yağışlarla artıyor ve daha sonra düşüyor.
"Su seviyesindeki hareketlenmeler çözülmeleri sıklaştırıyor ve obruk oluşumunu hızlandırıyor. Kuraklığın obruk oluşumunda ciddi etkisi var. Nisan-mayısta yapılması gereken tarımsal sulamalar şimdiden başladı. Yağış durumunda değişim olmazsa yer altı su kullanımının daha çok olacağını öngörüyoruz. Bu da yeni obruk oluşumlarını etkileyecektir."
İzleme önerisiKurak Günler |
(TY)