* Fotoğraf: Pexels
Haberin Kürtçesi için tıklayın
Dünya liderlerinin Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 26’ncı Taraflar Konferansı’nda (COP26) gerçekleştirdikleri konuşmalar devam ederken bir milyon kişi ortak bir metin imzalayarak liderlere seslendi.
TIKLAYIN - İklim Zirvesi başlıyor: Neden kritik?
İklim aktivistleri Uganda’dan Vanessa Nakate, Polonya’dan Dominika Lasota, Filipinler’den Mitzi Jonelle Tan ve İsveç’ten Greta Thunberg‘in imzasıyla yayımlanan metinde, gençler hükümetlerin karbon emisyonlarını azaltmadaki “ihanet” sözüyle niteledi.
Dünyanın 1.5 derece hedefinden çok fazla uzak olduğu ve buna rağmen hükümetlerin hala krizi hızlandırdığı, fosil yakıtlara milyarlarca dolar harcadığı hatırlatıldı.
“Gezegenimiz yıkıldıkça milyonlarca insan acı çekecek” diyen iklim aktivistleri hükümetlere hemen şimdi iklim krizini kabul etme ve harekete geçme çağrısı yaptı.
Gençlerden 5 talep
1 milyon kişinin imzaladığı metinde şu beş talep dile getirildi:
- Anında, ciddi, yıllık emisyon azaltımlarıyla 1,5°C hedefini canlı tutun.
- Tüm fosil yakıt yatırımlarını, sübvansiyonları ve yeni projeleri derhal sonlandırın ve yeni arama ve çıkarmayı durdurun.
- Tüm tüketim endeksleri, tedarik zincirleri, uluslararası havacılık ve deniz taşımacılığı ve biyokütlenin yakılması için toplam emisyonları yayınlayarak ‘yaratıcı’ karbon muhasebesini sonlandırın.
- İklim felaketleri için ek fonlarla birlikte söz verilen 100 milyar doları en savunmasız ülkelere teslim edin.
- Çalışanları ve en savunmasız olanları koruyan ve her türlü eşitsizliği azaltan iklim politikalarını hayata geçirin.
COP26 hakkında
İngiltere ev sahipliğinde İskoçya’nın Glasgow kentinde gerçekleşen COP26 31 Ekim Pazar günü açılış konuşmalarıyla başladı.
120 dünya liderini ve dünyanın dört bir yanından on binlerce katılımcıyı bir araya getiren konferans 12 Kasım tarihine kadar devam edecek.
Hedefler
İngiltere Parlamentosu Üyesi ve COP26 Başkanı Alok Sharma, COP26'daki hedefleri şöyle sıralamıştı:
- Fosil yakıt üreten bazı ülkelerin, en azından herhangi bir anlaşmada bunun etrafındaki dili güçlendirmek açısından direndiği bir hedef olan "1.5" hedefini canlı tutmak.
- Fosil yakıttan kaynaklanan sera gazı emisyonlarının büyük bir kısmının atmosfere girmesi engellendiği sürece, bir miktar kömürü kullanmaya devam etme olasılığını açık bırakan "azaltılmamış" kömür kullanımına kesin bir son kullanma tarihi koymak.
- Zengin ülkelerin kabul ettiği, gelişmekte olan ülkelerin fosil yakıt emisyonlarını azaltmalarına ve krizin etkilerine uyum sağlamalarına yardımcı olmak için yıllık 100 milyar dolarlık iklim finansmanı sağlamak.
- 14-19 yıl içinde tüm yeni araba satışlarını sıfır emisyon salınımlı yapmak.
- Ormanlar atmosferden karbonu uzaklaştırmada çok önemli bir rol oynadığından, 10 yılın sonunda ormansızlaşmaya son vermek.
- Karbondioksitin ısınma gücünün 80 katından fazla güçlü bir gaz olan metan emisyonlarını azaltmak.
1,5 derece hedefi
2015'teki COP21 toplantısından sonra 190'dan fazla ülke, küresel sıcaklıklardaki artışı sanayi öncesi seviyelerin 2 santigrat derecenin çok altında, ancak tercihen 1,5 derece ile sınırlamak hedefiyle oluşturulan Paris Anlaşması'nı imzalamıştı.
Yarım derece büyük bir fark gibi gelmeyebilir, ancak bilim insanları, 1,5 dereceyi aşan herhangi bir ek ısınmanın daha yoğun ve sık görülen iklim aşırılıklarını tetikleyeceğini söylüyor.
Örneğin, BM'ye göre, ısınmayı 2 derece yerine 1,5 derece ile sınırlamak, yaklaşık 420 milyon daha az insanın aşırı sıcak dalgalarına daha sık maruz kalmasına neden olabilir.
Bilim insanları, 2 dereceyi, aşırı hava koşullarının dünyanın en yoğun nüfuslu bölgelerinden bazılarını yaşanabilir kılacak veya deniz suyuyla dolduracağı kritik bir eşik olarak görüyor.
(TP)