"Türkiye’de kömürün geleceği kalmadı"

* Fotoğraf: Europe Beyond Coal

Haberin İngilizcesi için tıklayın

26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26) öncesi Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, BM Genel Kurulu'ndaki konuşmasında yurtdışında yeni kömür yakıtlı enerji projeleri inşa etmeyeceğini açıkladı. 

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Paris İklim Anlaşması’nı TBMM’de onaya sunacağını söyledi. 

Konuya ilişkin uzman görüşlerine de yer vererek yazılı bir açıklama yayımlayan Europe Beyond Coal, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de artık kömürün bir geleceği olmadığını ve bu geçişin en adil ve kârlı şekilde gerçekleşebilmesi için Türkiye’nin kömürden çıkış için acilen bir yol haritası belirlemesi gerektiğini söyledi.

• NOT: Türkiye, OECD ülkeleri içinde inşaat öncesi planlama aşamasında olan kömürlü santral projelerinin yüzde 73'üne (12,14 GW) ev sahipliği yapıyor. Her ne kadar Türkiye, dünyada yeni kömürlü termik santral planlayan 5. ülke olsa da 2015'ten bu yana planlanan projelerin 69 GW kapasitelik kısmı, 8GW’ı 2021'in ilk yarısında olmak üzere iptal edildi.

Açıklamada yer alan görüşler şöyle:

Kutluay: Temiz ve adil bir gelecek

Kömürün Ötesinde Avrupa (Europe Beyond Coal) Kampanyacısı Duygu Kutluay: 

“Türkiye’de şu anda inşaatı süren tek proje Çin tarafından gerçekleştirilen Hunutlu kömürlü termik santrali. Tüm dünyada finansman kömürden çekilirken Türkiye de geniş kömür planları için Afşin C başta olmak üzere Çin’e güveniyordu. Ancak Çin’in bu kararı Türkiye’nin yeni kömür hayallerini ortadan kaldıracak. 

“Bu karar, güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji teknolojilerinin düşen maliyetleri ve artan finansman olanaklarına rağmen kömür sektöründe direten Türkiye’ye artık elektrik üretiminde kömürün bittiğine dair net bir mesaj veriyor.

“Türkiye dünyada kömürün bitişini ve iklim krizinin önemini artık yadsıyamıyor. Erdoğan’ın Paris Anlaşması’nın onaylanacağına dair açıklaması da bunu gösteriyor. Yenilenebilir enerji zenginliğine sahip Türkiye’nin bir an önce dünyanın hızla terk ettiği kömürde ısrarını bırakması ve kimseyi mağdur etmeden daha temiz ve adil bir gelecek yaratmak için kömürden çıkış planını hazırlaması gerekiyor.”

Baysal: Çin tüm yatırımlarını durdurmalı

350.org Türkiye’den Efe Baysal: 

“Beklentimiz, Çin'in Hunutlu kömür santrali projesi gibi devam eden kömür yatırımlarını durdurması, kömür santrallerine malzeme ve ekipman tedarikine son vermesi ve sigorta dahil tüm finansal hizmetlerini sonlandırması. 

“Ayrıca, Çin'in Kahramanmaraş'ta Afşin C gibi kamu-özel ortaklığı modeli projeleriyle artık ilgilenmeyeceğini düşünüyor ve bunun Türkiye'yi benzer projeleri gündemden çıkarmaya teşvik edeceğini umuyoruz.”

Katısöz: Türkiye kömürden çıkış için tarih belirlemeli

Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe) Türkiye İklim ve Enerji Politikaları Koordinatörü Özlem Katısöz: 

“Kömür hala Türkiye’nin ulusal enerji politikasının merkezinde yer alıyor. BM Genel Kurulu’nda Çin ve Türkiye’den gelen açıklamaların ardından ilk olarak atılması gereken adım, Türkiye’nin enerji politikasının revize edilerek, yeni kömür inşasının sonlandırıldığının açıklanması ve güneş ve rüzgar hedeflerinin yukarı yönlü güncellenmesi olmalıdır. 

“Buna paralel olarak Cumhurbaşkanının BM Genel Kurulu’nda atıf yaptığı 2053 karbon nötr vizyonuna paralel olarak Türkiye, kömürden çıkış tarihi belirlemeli, kömüre dayalı yerel ekonomilerin ve istihdamın mağdur olmamasını sağlayacak, yeni yerel ekonomik fırsatlar ve kapsayıcı ve insana yaraşır istihdam olanakları yaratacak bir Adil Geçiş Mekanizmasının tasarımına da başlamalı.”

(TP)