İklim Aktivisti Makichyan: Baskı Her Geçen Gün Sertleşiyor, Ama Biz de Güçleniyoruz

Fotoğraflar: Arshak Makichyan/Twitter

Haberin İngilizcesi için tıklayın

İklim aktivisti Arshak Makichyan, 40 haftayı aşkın bir süredir Rusya'da tüm engellemelere karşın iklim için grev yapmaya devam ediyor. Geçen yıl Ağustos ayında kendisiyle yaptığım röportajda karşılaştığı güçlüklerden söz etmiş, ama vazgeçmeyeceğini belirtmişti. Arshak aynen dediği gibi vazgeçmedi ve hem solo grevlerine, hem de grup grevleri için izin başvuruları yapmaya devam etti. Bunun üzerine geçen ay tutuklanarak 6 gün hapis yattı. Hapisten çıkmasının hemen ardından bir kez daha sorularımızı yanıtladı. 

TIKLAYIN - İklim Aktivisti Makichyan: Rusya'da Aktivizm İşe Yarıyor, Çünkü Arkamızda Gerçekler Var

Rusya'da bütün zorluklara rağmen 40 küsur haftadır hiç ara vermeden iklim grevi yapıyorsun. Hapse girmenle sonuçlanan süreç ne zaman başladı ve nasıl gelişti?
Rusya'da neyi protesto ediyor olursan ol, sorun ilk haftadan baş göstermeye başlar. Ben daha önce tutuklanmadıysam, arkamda çok fazla uluslararası destek olduğu için tutuklanmadım. Tutuklanışım 25 Ekim'de, 3 kişilik bir grev yüzünden oldu. Onuncu kez başvuruda bulunmuştuk ve yerel yönetim yasalara aykırı bir uygulamayla bizi reddetmişti, ama biz buna rağmen grev yapmaya karar verdik.
Grevin 15. dakikasında gözaltına alındık. 5 saat sonra bizi serbest bıraktılar ve duruşma için daha sonra arayacaklarını söylediler.
Madrid'e gitmek için 26 Kasım'a tren biletimi almıştım. Bundan bir hafta önce beni arayıp 28 Kasım'da duruşmam olacağını söylediler. Bir avukat buldum ve duruşmada beni o temsil etti. Ancak yargıç duruşmayı 20 Aralık'a, yani benim Moskova'ya dönmüş olacağım güne ertelemeye karar verdi. Çünkü duruşmada bizzat bulunmadığım takdirde beni tutuklayamazlardı.
Epey zorlu bir yolculuğun sonunda tutuklandım. Beklemiyordum, çünkü bana yalnızca para cezası vereceklerini düşünüyordum. 15 dakikalık barışçıl bir grev yüzünden 6 gün hapsedilmem aptalcaydı.

"Başka şansım yok"

Seni tam olarak neyle suçladılar?
İzinsiz protesto düzenlemekle.

Ailen ve arkadaşların bu duruma nasıl yaklaştılar? Seni desteklediler mi? Hapisten çıktıktan hemen sonra greve devam etmeni nasıl karşıladılar?
Beni destekliyorlar ama korkuyorlar da... Ben de korkuyorum. Devletin sana her istediğini yapabilecek olması çok korkutucu. Ama başka şansım yok, çünkü Rusya'da iklim için grev yapılması çok önemli.

Hapishanedekilerle aran nasıldı? İklim krizini onlarla da konuştun mu?
Hapishanedekilerle aramız gayet iyiydi. Çok destek oldular. İnsanlar hükümete kızmaya başladıkları için her türlü protestoyu destekliyorlar. Evet, iklim konusunu herkesle konuşuyordum: polislerle, mahkumlarla...
Onlar için epey zor bir konu, ama herkes iklimle ilgili bir şeylerin yanlış gittiğini görüyor. Moskova'da belki son 100 yılın en sıcak kışı yaşandı.

"Rusya'da iklim grevi olduğunu daha çok insan öğrendi"

Vegan olduğunu biliyoruz. Hapishanede vegan diyetine sadık kalmak zor olmadı mı?
Hapiste sadece 6 gün kaldım. Arkadaşlarım ve ailem bana vegan yiyecekler gönderiyorlardı. Sorun olmadı yani.

Bütün bu deneyim boyunca uluslararası çapta çok büyük destek gördün. Bu desteğin hapishanedeki yaşam koşullarının iyileşmesine faydası oldu mu? Rusya'da insanların seni ve iklim krizini daha ciddiye almasına faydası oldu mu?
İnsan hapisteyken, çok fazla destekleyeni olduğunu bilmek duygusal açıdan rahatlatıcı oluyor. Ayrıca ben ne işkence gördüm, ne de çok kötü bir şey geldi başıma. Evet, insanların algısına da faydası oluyor. Birinin iklimle ilgili bir şey yüzünden tutuklanmaktan "korkmadığını" gördüklerinde, bu konuyu daha ciddiye almaya başlıyorlar. Yani umarım öyledir.

Rusya kamuoyundan ve Rus basınından destek gördün mü?
Evet, Rusya'da bağımsız medya kuruluşları da var, bunu yazdılar. Rusya'da bir iklim grevi olduğunu daha çok insanın öğrenmesi iyi oldu.

Geriye dönüp baktığında, uğradığın en büyük haksızlık olarak neyi görüyorsun?
En büyük haksızlık yok. Bir sürü küçük ve aptalca haksızlıklar var ve sinir bozuyor.

Hapse girmiş olmanın bundan sonraki eylemlerine nasıl bir etkisi olacak? Karşılaştığın baskının ileride sertleşmesi söz konusu mudur sence?
Her geçen gün, her geçen hafta sertleşiyor zaten. Ama öyle umuyorum ki biz de her geçen saat güçleniyoruz. En korkuncu, arkadaşlarından bazılarının tuhaf davranmaya başlaması. Ünlü olmanın havalı bir şey olduğunu düşünüyorlar, ya da bilmiyorum ne düşünüyorlar. Ama bazen arkadaşlarınız sizi polisten daha çok incitebiliyor.

"Devletimizin sağı solu belli olmaz"

Rusya'daki diğer iklim aktivistler ne yapıyor? Ülkendeki iklim aktivizmi büyümeye devam edecek mi sence, yoksa karşılaştığınız baskılar insanları sindiriyor mu?
Umarım büyüyecek. Ama tahminde bulunmak çok zor. Aktivistlere bağlı aslında.

Rusya'da devletin iklim aktivistlerine bakışında bir değişiklik olacağını düşünüyor musun?
Devletimizin sağı solu belli olmaz.

Yeniden bir hapis cezasıyla karşılaşma ihtimaline karşı aldığın önlemler var mı?
Bir yıl içinde ikinci bir idari ihlal nedeniyle birkaç yıl hapis cezası alabilirim. Devlet beni tutuklamak isterse tutuklar. Ben grevlerime devam edeceğim.(DÇ/AÖ)