Orta Doğu Teknik Üniversitesinin (ODTÜ) mezuniyet töreninde taşınan pankartla ilgili üç kişi gözaltına alındı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığından yapılan açıklamaya göre, ODTÜ'de dün yapılan diploma töreni sırasında pankartı taşıyan kişiler hakkında “cumhurbaşkanına hakaret” suçundan soruşturma başlatıldı.
Soruşturma kapsamında bugün üç kişi gözaltına alındı.
Öğrencilerin gözaltına alınmasına neden olan pankartta, 2005’te Penguen Dergisi'nde yayınlanmış bir karikatür bulunuyordu. Derginin "Tayyipler Alemi" kapağıyla dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, fil, zürafa, maymun, deve, kurbağa, yılan, inek ve ördek şeklinde resmedilmişti. Erdoğan Penguen’e 40 bin YTL'lik manevi tazminat davası açtı ancak Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesince dava, ifade özgürlüğü gerekçesiyle reddedildi.
ODTÜ Rektörlüğünden açıklama
Gözaltılar ve tören sırasında özel güvenliğin öğrencilere müdahalesi konusunda ODTÜ yönetiminden yazılı açıklama yapldı.
Açıklamada öğrencilerin üniversitede her yıl olduğu gibi bu yıl da mezun olan öğrencilerin, diploma töreninde bine yakın pankart ve benzer görsel malzemeyle görüşlerini ve mesajlarını dile getirdikleri belirtildi. Açıklamada bu eylemde öğrencilerin sosyal duyarlılıklarını öne çıkaran, toplumun güncel konularına değinen bu mesajların, çocuk cinayetlerinden mesleklerle ilgili mizahi yorumlara kadar geniş bir yelpazeye yayıldığı vurgulandı.
Ancak ODTÜ Rektörlüğü Erdoğan'a hakaretin suç olduğunu belirtti. Açıklamanın ilgili kısmı şöyle:
"Bu konuda üniversitemizin genel prensibi ifade özgürlüğü olmakla birlikte, bunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 10. maddesinin 2. fıkrasında belirtilen sınırlamalar dahilinde kullanılmasıdır. Bu kapsamda devlet büyükleri, kamu görevlileri ve tüm şahısların şöhret ve haklarının korunması gerekmektedir. Buna aykırı durumların kabul edilmesi mümkün değildir. Böyle durumların olmaması için üniversitemizin akademik ve idari yapıları gerekli süreçleri hassasiyetle yürütmektedir. Buna rağmen 6 Temmuz 2018 günü yapılan diploma töreninde bazı pankartların bu haklara müdahale anlamına gelebilecek ifadeler taşıdığı üzüntüyle sonradan fark edilmiştir. Bu durumla ilgili üniversitemizde inceleme ve değerlendirmeler derhal başlatılmıştır ve devam etmektedir."
Özel güvenliğin saldırısı ise şöyle açıklandı:
"Öte yandan.(..), mezun durumunda olmayan ve üniversiteyle ilişkisi bulunmayan kişilerin de dahil olduğu bir grubun, gerek stadyum içinden gelerek gerekse seyircilerin bulunduğu kısımdaki parmaklıklardan atlayarak diploma verilen platformun önünde pankart açtı... Bu grubun törenin düzenini uzun süre bozan gösterileri nedeniyle güvenlik personeli sadece pankartları almak istemiştir. Bunun üzerine meydana gelen arbede güvenlik personelimizin ve mezunlarımızın sağduyulu yaklaşımıyla kısa sürede yatıştırılmış olsa da törene katılan tüm bileşenlerimiz için son derece üzüntü verici olmuştur."
ODTÜ Mezunlar derneği'nden açıklama
Mezunlar Derneği Yönetim Kurulu’nun konuyla ilgili açıklaması şöyle:
“Üniversiteler, özgür düşüncelerin yeşertildiği ve ifade edildiği bilim yuvalarıdır. Bu nedenle de hakaret içermeyen görüş ve eleştirilerin, ODTÜ geleneğine yakışır biçimde çok daha hoşgörülü biçimde değerlendirilmesi gerekirdi.
“13 sene önce yayınlandıktan sonra dava açılmış ve beraat etmiş bir karikatürün olduğu pankart, binlercesi içinden seçildi ve üç mezun arkadaşımız gözaltına alındı.
“İfade özgürlüklerini kullanan arkadaşlarımız derhal serbest bırakılmalı.
“Bizler özerk ve demokratik üniversite mücadelemizi en temel insani hakları savunmak noktasından başlatmak zorunda kalsak da; ODTÜ’ye, ODTÜ’nün devrimci geçmişine sahip çıkarak mücadelemizi sürdüreceğimizi bir kez daha ilan ediyoruz.
“En temel insani hak olan eleştiri hakkı ve ifade özgürlüğüne katlanamayan bir anlayışın ODTÜ’ye egemen olamayacağı açıktır.”
(AS)