AYM’ye başvurular katlandı: 8 senede yüzde 221'lik artış

Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın

Anayasa Mahkemesi, 2012’yle 2021 arasındaki bireysel başvuru ve norm denetimi istatistikleri yayınlandı.

Buna göre, AYM'ye bireysel başvuru hakkının getirildiği 23 Eylül 2012'den 31 Aralık 2021'e kadar 361 bin 159 bireysel başvuru yapıldı.

Yüksek Mahkeme bu başvurulardan 302 bin 429'unu sonuçlandırdı. Başvuruların karşılanma oranı yüzde 83,7 olarak kayıtlara geçti.

Geçen yıl Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvuru sayısı 66 bin 121 olurken, mahkemece 45 bin 321 başvuru sonuçlandırıldı. Anayasa Mahkemesine en fazla bireysel başvuru ise 80 bin 756 ile 2016'da (15 Temmuz darbe girişimi) yapıldı. AYM'ye yıllara göre yapılan bireysel başvuru sayıları şöyle:

• 2012 - 1342
• 2013 - 9 bin 897
• 2014 - 20 bin 578
• 2015 - 20 bin 376
• 2016 - 80 bin 756
• 2017 - 40 bin 530
• 2018 - 38 bin 186
• 2019 - 42 bin 971
• 2020 - 40 bin 402
• 2021 - 66 bin 121

Yüzde 86'sına "kabul edilemez" dedi

Yüksek Mahkeme sonuçlandırdığı başvurulardan 261 bin 681'i "kabul edilemez" bulurken, 25 bin 857 başvuruda ise en az bir hakkın ihlal edildiğine, 840 başvuruda ise "hakkın ihlal edilmediği"ne hükmetti.

Sonuçlandırılan başvurulardan 12 bin 627'sinde idari ret kararı verilirken, 1424 başvuruda ise diğer kararlar çıktı.

En az bir hakkın ihlal edildiğine karar verilen 25 bin 857 başvurunun yıllara göre dağılımında ise Anayasa Mahkemesince 11 bin 830 ihlal kararı, 2021'de verildi. Bu oran yüzde 45,8 olarak kayıtlara geçti.

İhlal kararının verildiği başvuruların hak ve özgürlüklere göre dağılımında ise "adil yargılanma hakkının ihlali" 20 bin 84 ile ilk sırada yer aldı. Bu sayı, ihlal kararlarının yüzde 76,8'ini oluşturdu. Bunu yüzde 11,4 ile "mülkiyet hakkının ihlali", yüzde 2,6 ile "özel hayatın ve aile hayatının korunması hakkının ihlali", yüzde 2,5 ile "ifade özgürlüğünün ihlali" kararları izledi.

131 iptal davası açıldı

Anayasa Mahkemesinin norm denetimi istatistiklerine göre ise 2012 ile 2021 arasında Yüksek Mahkemeye 319 iptal davası, 1137 de itiraz başvurusu yapıldı. Karara bağlanan başvuruların sayısı ise 1416 oldu.

Geçen yıl Anayasa Mahkemesine toplam 134 iptal davası ve itiraz başvurusu yapılırken, söz konusu alanda en fazla başvuru 199 ile 2014'te yapıldı.

Anayasa Mahkemesince 2021'de iptal davalarının 18'inde iptal, 14'ünde ise ret kararı verildi. 2021'de sonuçlandırılan itiraz başvurularında ise 10 iptal, 49 ret ve 15 birleştirme kararı verildi.