Fotoğraf: AA
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz hafta Birleşmiş Milletler’in zirvesi kapsamında gittiği ABD’de CBS kanalından gazeteci Margaret Brennan’a bir röportaj verdi.
Erdoğan, Brennan’ın “İnsan hakları örgütleri, sadece size hakaret etmekten dolayı 100 bin vatandaşın soruşturulduğunu söylüyor” sözlerine karşılık, “Siz bunlara inanıyorsunuz yani. Sizin o uluslararası kurumlar dediklerinize ben güvenmiyorum. Benim hakkımda açılmış böyle davalar falan yok. Bakın sizi de aldatıyorlar, siz de bunlara inanıyorsunuz. Bunları kaynağında araştırıyor musunuz?” dedi.
Erdoğan’ın yok dediği ‘Cumhurbaşkanına hakaret davalarını (TCK 299)’ Adalet Bakanlığı’nın istatistikleri yalanladı. Adalet Bakanlığı’nın ‘2020 Adalet İstatistikleri’ raporuna göre, sadece bir yılda Cumhurbaşkanına hakaret suçundan 31 bin 297 soruşturma açıldı.
Bu soruşturmaların 9 bin 166’sında ‘kovuşturmaya yer yok’ kararı çıkarken, 7 bin 790’ında kamu davası açıldı. Diğer soruşturmalarda ise yetkisizlik, görevsizlik, birleştirme ve başka büroya aktarma kararları verildi.
- 2014’te 682,
- 2015’te 7 bin 216,
- 2016’da 38 bin 254,
- 2017’de 20 bin 539,
- 2018’de 26 bin 115,
- 2019’da 36 bin 66 soruşturma açıldı.
Erdoğan’ın cumhurbaşkanı seçildiği 2014’ten bu yana ise açılan toplam soruşturma sayısı 160 bin 169’a ulaştı. 2014’ten bu yana açılan soruşturmalarda, soruşturmanın kamu davasına dönme sayısı ise 35 bin 507. Açılan davalarda 38 bin 608 kişi yargılandı. Yargılanan kişilerin 1107’si 18 yaşından küçük kişiler.
Açılan davalarda ise 12 bin 881 kişiye çeşitli mahkum oldu. 3 bin 625 kişiye hapis cezası verildi. Hapis cezaları verilenler arasında 10 da çocuk bulunuyor. Açılan davalarda 5 bin 660 kişi ise beraat etti.
TIKLAYIN - BİA MANİFEST: TCK 299 Kaldırılmalı
Adalet Bakanlığı’ndan diğer istatistikler
Adalet Bakanlığı’nın hazırladığı raporda başka istatistiklerde bulunuyor. Buna göre 2020’de Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) 40 bin 402 bireysel başvuru yapıldı.
AYM geçen yıl 45 bin 414 dosyayı (önceki yıllardan devir) karara bağlarken başvurulardan 33 bin 262’sini ‘kabul edilemez’ buldu. 1219 dosyada da ‘en az bir hakkın ihlal’ edildiğine karar verdi.
AYM’ye yapılan bireysel başvurularda ‘adil yargılanma hakkı’ 27 bin 76 başvuruyla ilk sırayı aldı. 4 bin 78 kişi ‘kişi hürriyeti ve güvenliği’, 383 kişi ‘yaşam hakkı’, 1150 kişi ‘ifade özgürlüğü’, 1226 kişi ‘işkence ve kötü muamele yasağı’, 83 kişi ‘toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı’ gibi gerekçelerle başvuru yaptı.
Mülkiyet hakkı, ayrımcılık yasağı, özel ve aile hayatına saygı hakkı, angarya yasağı, din ve vicdan özgürlüğü, seçme ve seçilme hakkı, eğitim hakkı gibi nedenlerle de birçok başvuru yapıldı.
İhlal kararlarının haklara göre karar dağılımı
2020’de toplamda5 bin 690 ihlal kararı çıkarken en çok 4 bin 682 kararla ‘adil yargılanma hakkı’ konusunda AYM ‘ihlal var’ dedi.
65 kişinin ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının’, 114 kişinin ‘mülkiyet hakkının’, 25 kişinin ‘yaşam hakkının’, 3 kişinin de ‘sendika hakkının’, 70 kişinin ‘toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının’ ihlal edildiğine hükmeden AYM, 200 kişinin dosyasında ‘işkence ve kötü muamele yasağının’ ve 35 kişinin de ‘ifade özgürlüğünün’ ihlal edildiğine karar verdi. (HA)