Haberin İngilizcesi için tıklayın
İran'a yönelik yaptırımların yasa dışı yollarla delinmesi davasında İran, Türkiye ve Makedonya vatandaşı iş insanı Rıza Sarraf, bugün ABD'de Manhattan Federal Mahkemesi'nde tanık olarak 4'üncü kez kürsüye çıktı.
BİRİNCİ GÜN - Ambargoyu Delmek İçin Kimlerle Çalıştığını Anlattı
İKİNCİ GÜN - Çağlayan'a Rüşvet Veriyordum, Atilla İstemedi
ÜÇÜNCÜ GÜN - Atilla Her Şeyi Bilmiyordu, Aslan Biliyordu
Daily Beast muhabiri Katie Zavadski, "Zarrab dördüncü gün için yerini aldı. ABD'li federal savcılar geçtiğimiz hafta Cuma'ya kadar ifade vermesini planlıyordu. Ancak bu haftaya uzayan ifadenin en az Salı ya da Çarşamba'ya kadar sürmesi bekleniyor" dedi.
Reza Zarrab is taking the stand for the fourth day today. Prosecutors initially projected for him to testify only until Friday... Now it looks like he'll go at least until Tuesday or Wednesday of this week.
— Katie Zavadski (@katiezavadski) 4 Aralık 2017
"Para çok fazla"
Rıza Sarraf, dördüncü gün Halkbank ile gerçekleştirdiği hayali ticaretin nasıl yapıldığının ayrıntılarını verdi.
Savcı, Süleyman Aslan'ın Sarraf'a attığı bir mesajı okudu: "Bu miktarlar gıda ihracı için uygun olmayabilir" ve bunun anlamını sordu.
Sarraf, Süleyman Aslan'ın İran'dan gelen paranın çok fazla olduğu ve bu miktarı gıda ticareti ile açıklamanın olanaklı olmadığını söylediğini açıkladı..
Sarraf buna çözüm olarak para transferlerini 5 milyon dolarlık partiler halinde yaptıklarını söyledi.
İfadenin devalında "hayali gıda ticaretinin" takibinin yapılamaması için neler yapıldığını anlattı. Yöntem bulmak için Süleyman Aslan ile ticaretin gerçekmiş gibi görünmesi için defalarca konuştuklarını söyledi.
"Hayali ihracatta iki hata yaptık"
Rıza Sarraf, "hayali gıda ticareti" sırasında iki belgede hata yapıldığını söyledi. Birincisinin miktarın fazlalılığıyla ilgili olduğunu; diğerinin ise buğday ticareti belgelerinde malın orijinini Dubai olarak göstermeleri olduğunu açıkladı.
Savcı: Bu neden bir hata olsun?
Sarraf: Çünkü buğday Dubai'de yetişmiyor.
Miktarın fazlalığını ise şöyle açıkladı: Hakan Atilla'nın "Yükleme belgelerinin (konşimentolar) daha titiz hazırlanmalı. Yalnızca 14 ton taşıyabilen bir gemide 25 ton var yazılmasın" diye uyardığını söyledi.
"Delil dosyasına yeni tape girdi"
Duruşmada Sarraf ve yardımcısı Abdullah Happani arasında geçen bir telefon konuşması tapesi de dinlendi. Konuşmada Sarraf ve yardımcısı Halkbank'tan çekilip gönderilecek para hakkında konuşuyorlar. Kayıt delil dosyasına girdi.
Sarraf: Birleşik Devletler ambargosu
Mahkemede, Rıza Sarraf ile çalışanı Abdullah Happani arasında geçtiği belirtilen bir tape de dinletildi.
Sarraf bu konuşmayla ilgili, "Mehmet Hakan Atilla'nın bir belge problemini çözüme kavuşturması ile ilgiliydi" ifadelerini kullandı.
Savcı: Bu konuşma ile ilgili Halkbank'tan kiminle temasa geçtiniz?
Sarraf: İlk olarak Süleyman Aslan ile konuştum. Sonra Hakan Atilla ile de konuştum.
Sonra konuşmanın dinlenmesine devam edildi:
Sarraf'tan Happani'ye telefonda: Kardeşim başka bir yolu yok. Mevzuat bunu gerektiriyor.
Savcı: Hangi mevzuattan bahsediyorsunuz burada?
Sarraf: Ambargo mevzuatından bahsediyorum.
Savcı: Hangi ambargo?
Sarraf: Birleşik Devletler ambargosu ve yaptırımları.
"Türkiye'de serbest kalmak için 'kısmen' rüşvet verdim"
Duruşmada Rıza Sarraf'a Türkiye'de tutuklanıp tutuklanmadığı soruldu.
Savcı: Türkiye'de hiç tutuklandınız mı?
Sarraf: Evet, gözaltına alınıp cezaevine gönderildim... Sonra salıverildim.
Avukatlarım geldi, görüşme yaptık ve serbest bırakıldım.
Savcı: Serbest kalmak için bir ödeme yaptınız mı?
Sarraf: Evet, yaptım.
Savcı: Bunlar rüşvet miydi?
Sarraf: Kısmen.
Sarraf, serbest kaldıktan sonra yeniden Halkbank'la iletişime geçtiği de söyledi.
Savcı: Halkbank'ta kimle konuştun?
Sarraf: Halbank'ın o dönemki genel müdürü.
O dönem Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan değil, Ali Fuat Taşkesenlioğlu'ydu. Sarraf 17-25 2013'teki operasyonlar kapsamında 17 Aralık'ta tutuklanmış, 28 Şubat 2014'te serbest bırakılmıştı.
My lawyers came, we conversed, and I was released.
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) 4 Aralık 2017
Q: Did you make [any payments to secure your release]? (Paraphrase)
A: Yes, I did sir.
Q: Were those payments bribes?
A: Partly
"17 Aralık'tan sonra hiçbir Halkbank yetkilisine rüşvet vermedim"
Duruşmada öğle arasından sonra Sarraf, 28 Şubat 2014'te serbest bırakılmasından sonra yaşananları anlattı.
Sarraf: Türkiye'de serbest bırakıldıktan sonra gıda ticareti yapan şirketin sahibi olarak görünmem doğru değildi
Savcı: [Dönemin Halkbank Genel Müdürü] Ali Fuat'a [Taşkesenlioğlu] rüşvet verdiniz mi?
Sarraf: Ali Fuat'a rüşvet teklif etmedim, o da benden böyle bir şey istemedi. Ticarete eski yöntemle devam ettim... Altın ve gıdayla.
Dubai ve İran yazışmaları delillere eklendi
Reza Sarraf'ın altın ticareti mekanizmasının İran ayağındaki Sermayeh Bank ve bankanın döviz alım satımlarını gerçekleştiren firması Sermayeh Exchange ve Dubai'deki Rostamani Exchange ile Zarrab arasındaki yazışmalar da dosyaya delil olarak eklendi.
Eklenen belgeler arasında hesap dökümleri ve uluslararası para transfer işlemleri için için geliştirilmiş SWIFT sistemi mesajları yer alıyor.
Duruşmaları takip eden Adam Klesfeld, bu tarz delillerin "dramatik" gözükmese de savcıların tanık ifadesiyle birleştirerek "resmi netleştirmeleri" için çok önemli olduğunu belirtti.
Analysis: During almost every trial, entering dry record into evidence may not be particular dramatic, but usually proves crucial once prosecutors weave it together with testimony during closing arguments to clarify the picture.
— Adam Klasfeld (@KlasfeldReports) 4 Aralık 2017
Avukatların sunduğu telefon kayıtlarına koruma
The Daily Beast muhabiri Katie Zavadski ise davanın tutuklu sanığı Mehmet Hakan Atilla'nın avukatlarının bugünkü duruşmada hâkime sunduğu "Sarraf'ın cezaevindeki telefon görüşmeleri kayıtları"nın, ABD Mahkemeleri Elektronik Belge Erişim Sistemi'nden (PACER) kaldırıldığını bildirdi.
Zavadski bunun koruma tedbiri olarak yapıldığını duyurdu. Bu adımın kayıtların görüşüleceği ancak henüz kamuoyuna açık olmayacağını anlamına geldiğini yazdı.
Görüşmelerde Reza Sarraf'ın ABD'de tutukluyken telefonda konuştuğu Ahad isimli bir kişiye "ABD'de cezaevinden çıkmak ya da daha az ceza almak için yalan söylemek zorundasın" dediği iddia ediliyor.
Hakim Berman: "İyi gelişme kaydediyoruz"
Davaya bakan hâkim Richard Berman dünkü oturumu "Bugünlük bu kadar. İyi ilerleme kaydediyoruz" sözleriyle kaydetti.
Bugünkü oturum ise yerel saat 9.15'te (TSİ 17.15) başlayacak.
Bu hafta içinde Sarraf'ın çapraz sorgusunun başlaması planlanıyor.
Duruşmayı takip eden gazeteci Katie Zavadski, yargıç Berman'ın Türkçe ses kayıtlarının dinlenmesinde ısrarcı olması nedeniyle ifade sürecinin çok uzadığını, Zarrab'ın ifade vermesinin tahmin edilenin iki katı kadar uzun sürebileceğini yazdı.
Meaning this is going very slowly and he's going to be on the stand for twice as long as predicted, in part because Berman insists on playing Turkish audio. https://t.co/foWxq7pWD9
— Katie Zavadski (@katiezavadski) 4 Aralık 2017
(HK/PT)
*Kaynak: Twitter, BBC Türkçe