'Asgari ücret' nasıl belirleniyor, toplantıya kimler katılıyor?

Asgari Ücret Tespit Komisyonu 2021 asgari ücretinin belirlenmesi için bugün ilk kez toplanıyor. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un başkanlık edeceği görüşmeler bu yıl ilk kez Covid-19 nedeniyle çevrimiçi yapılacak.

Komisyonda hükümeti temsilen atanan beş isim, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’ndan (TİSK) beş isim ve çalışan kesimi temsilen de en büyük işçi konfederasyonu olan Türk-İş’ten beş isim olmak üzere 15 kişi bulunuyor. Asgari ücreti belirlemede oy çokluğu yetiyor.

Görüşmelerde ilk toplantı Bakanlık'ta yapılıyor. İşçi ve işveren taraflarının ev sahipliğinde yapılan iki toplantının ardından dördüncü ve son toplantı yine Bakanlık'ta gerçekleştiriliyor.

Konfederasyonlar henüz bir rakam açıklamadı

Komisyonda Türkiye’nin en büyük işçi konfederasyonlarından Hak-İş ve DİSK yer almıyor fakat Türk-İş bu konfederasyonlarla ortak çalışma içinde olduğunu duyurdu.

Taraflar bugüne kadar pazarlığa konu bir rakam açıklamadı. Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, dün (3 Aralık) yaptığı açıklamada "Kafamızda bir rakam var" demekle yetindi. “İşveren ve hükümetin, tebessüm ettirecek, 'evet' diyeceğimiz bir rakam getireceğini umut ediyoruz” diye konuştu.

Dün bianet’e konuşan DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da Pazartesi günü (7 Aralık) kamuoyuna duyuracakları “Asgari ücret gerçeği” raporunun ardından taleplerini açıklayacaklarını duyurdu.

Henüz konfederasyonlar bir ücret açıklamasa da asgari ücret üzerindeki verginin tamamen kaldırılmasını talep ediyor. Asgari ücretten yapılan Gelir Vergisi ve Damla Vergisi kesintileri şöyle:

• Asgari ücret: 2.943 TL
• SSK Primi (Yüzde 14): 412,02 TL 
• İşsizlik Sigortası Fonu (Yüzde 1): 29,43 TL
• Gelir Vergisi (Yüzde 15): 375,25 TL
• Asgari geçim indirimi: 220,73 TL
• Damga Vergisi: (Yüzde 7,59) 22,34 TL
• Kesintiler toplamı: 618,29 TL
• Net asgari ücret 2.324,71 TL

Geçtiğimiz sene yüzde 15 zam yapılmıştı

Geçtiğimiz yıl asgari ücrete enflasyonun üzerinde zam yapılmış, yüzde 15,03'lük zam sonrası asgari ücret bekar bir işçi için 2 bin 20 lira 90 kuruştan 2 bin 234 lira 70 kuruşa (brüt 2 bin 943 lira) çıkartılmıştı. 

Bu yıl asgari ücrette enflasyon oranında bir zam yapılması halinde Merkez Bankası’nın 2020 enflasyon tahminini devreye girecek. Eğer merkez Bankası’nın enflasyon hedefini olan yüzde 12,1 zam olarak uygulanırsa brüt asgari ücret 3 bin 299 lira 10 kuruş, net 2 bin 605 lira 98 kuruş olacak.

Merkez Bankası'nın enflasyon tahminine 3 puan refah payı eklenirse brüt asgari ücret 3 bin 387 lira 39 kuruş, net asgari ücret 2 bin 675 lira 72 kuruş olacak.

4 puan refah payı uygulanırsa asgari ücret brüt 3 bin 416 lira 82 kuruş, net 2 bin 698 lira 97 kuruş olarak hesaplanacak.

5 puan refah payı eklenmesi durumunda ise asgari ücret biraz daha yükselecek. Bu ihtimalde, brüt asgari ücret 3 bin 446 lira 25 kuruş, net asgari ücret 2 bin 722 lira 22 kuruş olacak.

Siyasi partiler ne diyor?

Bugüne dek farklı partiler, 2021’deki asgari ücret için tekliflerini açıkladı. İYİ Parti asgari ücretin net 3 bin, HDP 4 bin, CHP ise 3 bin 100 liraya yükseltilmesini istiyor.

(HA)